فیناستراید، در مقایسه با دارونما و داروهای مقایسهکننده فعال، نشانههای مزمن دستگاه ادراری مرتبط با هیپرپلازی خوشخیم پروستات را بهبود میبخشد.
فیناستراید در مقایسه با دارونما نشانههای طولانیمدت ادراری را بهبود میبخشد، اما کمتر از دوکسازوسین موثر است. درمان ترکیبی طولانیمدت با مسدودکنندههای آلفا (دوکسازوسین، ترازوسین) نشانهها را بهطور قابل توجهی بهتر از تک درمانی فیناستراید بهبود میبخشد. فیناستراید + دوکسازوسین نشانهها را به همان اندازه - و از نظر بالینی - دوکسازوسین تنها بهبود میبخشد. فیناستراید + دوکسازوسین در مقایسه با دوکسازوسین به نظر میرسد نشانههای ادراری را فقط در مردان با پروستات متوسط (25 تا 40 میلیلیتر) یا بزرگ (≥ 40 میلیلیتر) بهبود میبخشد، اما در مردان با پروستات کوچک (25 میلیلیتر) این تاثیر را ندارد.
در مقایسه میان درمان کوتاهمدت و طولانیمدت، فیناستراید در کوتاهمدت نشانهها را بهطور قابل توجهی بهتر از دارونما بهبود نمیبخشد، اما در طولانیمدت باعث بهبودی بیشتری میشود، اگرچه میزان تفاوتها بسیار اندک بود (از < 1.0 امتیاز تا 2.2 امتیاز). دوکسازوسین نشانهها را بهتر از فیناستراید در کوتاهمدت و بلندمدت بهبود میبخشد، بهترتیب با تفاوتهای 2.0 و 1.0 امتیازی. فیناستراید + دوکسازوسین در مقایسه با فیناستراید به تنهایی امتیازات را در کوتاهمدت و طولانیمدت بهبود میبخشد، با میانگین اختلاف 2.0 امتیاز برای هر دو مقطع زمانی. فیناستراید + دوکسازوسین در مقابل دوکسازوسین نمرات را بهطور مساوی برای کوتاهمدت و طولانیمدت بهبود میبخشد.
عوارض جانبی مرتبط با دارو برای فیناستراید نادر است؛ با این وجود، مردانی که فیناستراید مصرف میکنند در مقایسه با دارونما در معرض افزایش خطر ابتلا به ناتوانی جنسی، اختلال نعوظ، کاهش میل جنسی و اختلال انزال قرار دارند. مردانی که فیناستراید مصرف میکنند، در مقایسه با دوکسازوسین، که نرخ سرگیجه، فشار خون وضعیتی و ضعف بالاتری ایجاد میکند، در معرض افزایش خطر ناتوانی جنسی، اختلال نعوظ، کاهش میل جنسی، و اختلال انزال هستند. فیناستراید در مقابل ترازوسین بهطور قابل توجهی ضعف، افت فشار خون وضعیتی و سرگیجه را کاهش میدهد. فیناستراید در مقایسه با فیناستراید + ترازوسین بهطور قابل توجهی خطر ابتلا به ضعف، سرگیجه، اختلال انزال و افت فشار خون وضعیتی را کم میکند.
هیپرپلازی خوشخیم پروستات (benign prostatic hyperplasia; BPH)، بزرگ شدن غیربدخیم پروستات در مردان مسن، میتواند باعث بروز نشانههای آزاردهنده ادراری (قطع و وصل شدن جریان ادرار، جریان ضعیف ادرار، زور زدن، فوریت، تکرر، تخلیه ناقص) شود. فیناستراید (finasteride)، یک مهارکننده پنج-آلفا ردوکتاز (five-alpha reductase inhibitor; 5ARI)، تبدیل تستوسترون را به دیهیدروتستوسترون مسدود میکند، اندازه پروستات را کاهش میدهد، و معمولا برای درمان نشانههای مرتبط با BPH استفاده میشود.
مقایسه اثربخشی بالینی و مضرات مصرف فیناستراید در مقابل دارونما (placebo) و گروه کنترل فعال در درمان نشانههای دستگاه ادراری تحتانی (lower urinary tract symptom; LUTS).
ما کتابخانه کاکرین (شامل CDSR ( بانک اطلاعاتی مرورهای سیستماتیک کاکرین (Cochrane Database of Systematic Reviews) )، بانک اطلاعاتی خلاصههای مرور اثرات (Database of Abstracts of Reviews of Effects; DARE)؛ HTA (ارزیابیهای فناوری سلامت) و CENTRAL (پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین، و شامل EMBASE و MEDLINE))، LILACS (منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب) و Google Scholar را برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs) جستوجو کردیم. همچنین مرورهای سیستماتیک، منابع، و دستورالعملهای بالینی-عملکردی را به صورت دستی جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده به زبان انگلیسی با دارونما و/یا بازوهای فعال با طول دوره حداقل 6 ماه.
JT دادهها را استخراج کرد، که شامل ویژگیهای بیمار، پیامدها و آسیبها بود. پیامد اولیه عبارت بود از تغییر در امتیاز مقیاس معتبر نشانههای ادراری، مانند AUA/IPSS. یک تغییر معنیدار از نظر بالینی در 4 امتیاز تعریف شد. همچنین پیامدها را بر اساس طول دوره کارآزمایی ≤ 1 سال (کوتاهمدت) و > 1 سال (طولانیمدت) طبقهبندی کردیم.
فیناستراید بهطور همسو و سازگاری نمرات نشانههای ادراری را بیش از دارونما در کارآزماییهای > 1 سال بهبود بخشید، و بهطور قابل توجهی خطر پیشرفت BPH (احتباس ادراری حاد، خطر مداخله جراحی، افزایش ≥ 4 امتیازی در AUASI/IPSS) را کاهش داد. در مقایسه با تک درمانی (monotherapy) آلفابلاکر، فیناستراید کمتر از دوکسازوسین (doxazosin) یا ترازوسین (terazosin) موثر بود، اما در مقایسه با تامسولوسین (tamsulosin) به همان اندازه عمل کرد. هم دوکسازوسین و هم ترازوسین در مقایسه با فیناستراید بهطور قابل توجهی بیشتر باعث بهبودی در حداکثر جریان ادرار و شب ادراری شدند. در مقابل تامسولوسین، حداکثر جریان ادرار و کیفیت زندگی به همان اندازه در مقایسه با فیناستراید بهبود یافتند. با این حال، فیناستراید با خطر کمتر مداخله جراحی در مقایسه با دوکسازوسین همراه بود، اما نه با ترازوسین، در حالی که فیناستراید و دوکسازوسین برای خطر احتباس حاد ادرار تفاوتی با هم نداشتند. دو کارآزمایی کوچک هیچ تفاوتی را در نمرات نشانههای ادراری میان فیناستراید و تامسولوسین گزارش نکردند. فیناستراید + دوکسازوسین و تک درمانی دوکسازوسین نشانههای ادراری را به یک اندازه به خوبی بهبود بخشیدند (بهبودی ≥ 4 امتیاز).
برای فیناستراید، در مقایسه با دارونما، خطر اختلال در انزال، ناتوانی جنسی و کاهش میل جنسی افزایش یافت. فیناستراید در مقابل دوکسازوسین، خطر کمتری برای بروز ضعف (asthenia)، سرگیجه و افت فشار خون وضعیتی داشت و در مقابل ترازوسین، خطر بسیار کمتری را برای ضعف، سرگیجه و افت فشار خون وضعیتی ایجاد کرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.