شواهد مربوط به تاثیرات چرخش بزرگسالان به شدت بدحال از یک پهلو به پهلوی دیگر را وقتی که بیمار روی تخت دراز کشیده، مرور کردیم. هم‌چنین 24 مطالعه پیدا کردیم.
پیشینه
پرستاران برای پیشگیری از زخم بستر و دیگر عوارض عدم تحرک، وضعیت بدن بیماران به شدت بد-حال را هر دو ساعت تغییر می‌دهند. هم‌چنین، چرخش از یک پهلو به پهلوی دیگر، به آزاد شدن و تخلیه ترشحات جمع شده درون ریه کمک می‌کند. چرخش رو به پهلوی معمولی کاری نسبتا استاندارد است. اما، اگر حین تغییر وضعیت، فشار خون یا سطح اکسیژن بیمار به میزان خطرناکی افت کند، اقدام پزشکی فوری نیاز است. اکثر موارد به سرعت تصحیح می‌شود، اما در برخی از بیماران طول می‌کشد و بالقوه خطرناک است. می‌خواهیم مشخص کنیم که تغییر وضعیت رو به پهلو از دیگر استراتژی‌های تغییر وضعیت شامل چرخش کمتر، بهتر است یا خیر، و اینکه یک وضعیت رو به پهلو می‌تواند باعث عوارض جانبی شود یا خیر.
تاریخ جست‌وجو
شواهد تا می 2015 به‌روز است.
ویژگی‌های مطالعه
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده را وارد کردیم که شامل بزرگسالان به شدت بدحالی است که در واحدهای مراقبت‌های ویژه و دیگر مراکز مراقبتی تحت درمان هستند. مطالعاتی را انتخاب کردیم که شامل تغییر وضعیت رو به پهلو بعد از یک چرخش یا به دنبال چندین چرخش تکراری هستند. مدت هر وضعیت بدن 10 دقیقه یا بیشتر بود. مقایسه‌ها شامل دیگر وضعیت‌های رو به پهلو (پهلوی مقابل)، و نیز وضعیت طاق‌باز (خوابیدن روی پشت)، نیمه خوابیده (تکیه بر پشت با بالاتنه با زاویه 45 درجه) و دمر (خوابیدن روی شکم) بود.
نتایج
24 مطالعه واجد شرایط پیدا کردیم. هیچ مطالعه‌ای مورتالیتی را گزارش نکرد. دو مطالعه، موربیدیتی ریوی را به دنبال جراحی قلبی گزارش کردند، اما داده‌های موجود برای آنالیز کافی نبود. مطالعات دیگر معیارهایی را گزارش کردند که از آنها برای شناسایی عوارض جانبی بالینی استفاده کردیم. اکثر این مطالعات نتایج را طوری گزارش کردند که ترکیب آنها برای مرور شواهد ممکن نبود، و طراحی کارآزمایی اغلب غیر-مشابه بود. دو مطالعه در مورد بزرگسالان به شدت بدحال مبتلا به بیماری یک‌طرفه ریه را مقایسه کردیم (یکی «ریه خوب» و یکی «ریه بد»). سطوح اکسیژن درون خون برای «قرارگیری ریوی بد رو به پائین» (قرار گرفتن ریه بیمار به سمت پائین‌تر) کمتر بود. اما، نمونه کوچک بود، هر دو مطالعه کیفیت پائینی داشتند و سطوح بسیار پائین اکسیژن خون در مطالعات هم‌سو و سازگار نبود. بنابراین، باید نتایج با احتیاط مرور شوند.
نتیجه‌گیری
هیچ شواهد آشکاری از اثربخشی تغییر وضعیت رو به پهلوی معمولی یا تاثیرات یک چرخاندن برای بیماران به شدت بد-حال پیدا نکردیم. برای فهمیدن اینکه تغییر وضعیت رو به پهلوی معمولی هنوز برای بیشتر بیماران به شدت بد-حال توصیه شود یا خیر و اینکه یک وضعیت بدن برای برخی توصیه نشود، به مطالعات با کیفیت خوبی نیاز است.
بر اساس یافته‌های موجود در مطالعات وارد شده، نویسندگان مرور نتوانستند هیچ توصیه کاربردی و بالینی را ارائه دهند. پژوهش کنونی نمی‌تواند عدم-قطعیت را در مورد مزایا و/یا خطرات همراه با وضعیت قرارگیری رو به پهلوی بیماران بزرگسال به شدت بد-حال را از بین ببرد. کاستی‌های جست‌وجو شامل موارد زیر می‌شود: تاثیر وضعیت قرارگیری رو به پهلو در مقایسه با وضعیت نیمه‌خوابیده برای بیماران تحت ونتیلاسیون مکانیکی، وضعیت رو به پهلو در مقایسه با وضعیت خوابیده روی شکم برای افراد مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد (acute respiratory distress syndrome; ARDS) و تغییرات کمتر در وضعیت بدن. برای مشخص کردن اینکه تغییر وضعیت بیمار روی پهلوها مزیتی برای همه، برخی یا تعداد کمی از بیماران به شدت بد-حال دارد یا خیر، پژوهش بیشتری باید انجام شود.
بیماران به شدت بد-حال نیازمند تغییر منظم وضعیت بدن برای به حداقل رساندن عوارض جانبی استراحت در تختخواب، بی‌فعالیتی و عدم تحرک هستند. اما، درباره اثربخشی وضعیت رو به پهلو برای بهبود مبادله گاز ریوی، کمک به درناژ ترشحات تراکئوبرونشیال و پیشگیری از موربیدیتی عدم-قطعیت وجود دارد. به علاوه، مشخص نیست که خطر مشاهده شده به دلیل عدم ثبات همودینامیک و تنفسی در چرخاندن بیماران به شدت بد-حال، از مزایای تنفسی چرخش پهلو به پهلو، بیشتر است یا خیر. بنابراین، نبود قطعیت ممکن است باعث تغییر در انجام وضعیت‌دهی و پیامدهای مبهم بیمار شود.
بررسی تاثیرات وضعیت رو به پهلو در مقایسه با دیگر وضیعت‌های قرارگیری بدن بر پیامدهای بیمار (مورتالیتی، موربیدیتی و عوارض جانبی بالینی) در بیماران بزرگسال به شدت بد-حال (عوراض جانبی بالینی شامل موارد زیر است: هیپوکسمی (hypoxaemia)، هیپوتانسیون، کاهش انتقال اکسیژن و شاخص‌های جهانی اکسیژن‌رسانی بافتی مختل). استفاده از یک وضعیت رو به پهلو (یعنی چپ یا راست) و استفاده تکراری از وضعیت رو به پهلو (یعنی تغییر وضعیت رو به پهلو) را درون یک برنامه تغییر وضعیت بدن بررسی کردیم.
برای این کارآزمایی، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 5؛ 2015)؛ MEDLINE (از 1950 تا 23 می 2015)؛ Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL) (از 1937 تا 23 می 2015)؛ پایگاه اطلاعات طب مکمل و وابسته (AMED) (از 1984 تا 23 می 2015)؛ منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (LILACS) (از 1901 تا 23 می 2015)؛ Web of Science (از 1945 تا 23 می 2015)؛ Index to Theses in Great Britain and Ireland (از 1950 تا 23 می 2015)؛ Trove (از 2009 تا 23 می 2015؛ previously Australasian Digital Theses Program (از 1997 تا دسامبر 2008)) و پایان‌نامه‌ها و تزهای Proquest (از 2009 تا 23 می 2015؛ previously Proquest Digital Dissertations (از 1980 تا 23 می 2015)) را جست‌وجو کردیم. فهرست منابع گزارش‌های مرتبط و دو ژورنال پرستاری را به صورت دستی جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و شبه-تصادفی‌سازی شده‌ای را وارد کردیم که تاثیرات وضعیت رو به پهلو را در بزرگسالان به شدت بدحال بررسی کرده بودند. مطالعات مربوط به چرخش دستی و اتوماتیک را قبول کردیم اما واجد شرایط بودن محدود به مطالعاتی بود که مدت وضعیت قرارگیری بدن 10 دقیقه یا بیشتر بود. هر کدام از تغییر وضعیت رو به پهلوی بدن را در برابر حداقل یک مقایسه کننده (وضعیت رو به پهلوی مخالف و/یا وضعیت دیگر) برای تاثیرات درمان واحد، و برنامه تغییر وضیعت رو به پهلوی بدن (چرخش رو به پهلوی تکراری) را در برابر دیگر برنامه‌های تغییر وضعیت برای تاثیرات درمان تکراری، بررسی کردیم.
از روش‌های از پیش مشخص شده برای جمع‌آوری داده‌ها، بررسی خطر سوگیری (bias) و آنالیز استفاده کردیم. دو نویسنده مستقل مرور تمام مراحل انتخاب و استخراج داده را انجام دادند و تفاوت در نظرات را با توافق حل کردند، یا مسائل غیر-قابل توافق توسط هیئت منصفه سومی حل شد. تجزیه‌وتحلیل برنامه‌ریزی شده جفتی را در فواصل زمانی ترکیبی با کمک توصیه‌های مبتنی بر متاآنالیز (meta-analysis) مطالعات با خطر پائین سوگیری انجام دادیم.
24 مطالعه در مورد بزرگسالان به شدت بدحال را وارد کردیم. هیچ مطالعه‌ای مورتالیتی را به عنوان پیامد مورد نظر گزارش نکرد. دو کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) وضعیت رو به پهلوی بدن را برای پیامدهای موربیدیتی ریوی بررسی کردند اما برای متاآنالیز، اطلاعات کافی فراهم نکردند. در مجموع 22 کارآزمایی تصادفی‌سازی شده، تاثیرات قرار گیری رو به پهلو (چهار طرح گروه موازی و 18 طرح متقاطع) را با اندازه‌گیری پیامدهای مختلف داده‌های پیوسته که معمولا برای تشخیص رویدادهای قلبی‌ریوی نامطلوب درون مناطق مراقبت‌های ویژه مورد استفاده قرار می‌گیرند، بررسی کردند. اما مطالعات گروه موازی قابل مقایسه نبودند، و مطالعات متقاطع، داده‌های محدودی را به عنوان نتیجه واحد خطای تجزیه‌وتحلیل فراهم کردند. هشت مطالعه اطلاعاتی را به دست آوردند؛ اکثر این مطالعات، به صورت مطالعات تکی با تاثیرات محدود غیر-دقیق هستند. فشار نسبی اکسیژن شریانی (PaO2) را برای تشخیص هیپوکسمی، از دو مطالعه کوچک با شرکت‌کنندگان مبتلا به بیماری ریوی یک‌طرفه (n = 19) تجمیع کردیم. تفاوت میانگین (MD) بین وضعیت‌های رو به پهلو (قرارگیری ریه بیمار به سمت پائین در برابر قرارگیری ریه سالم به سمت پائین) تقریبا 50 میلی‌متر جیوه بود (MD؛ 49.26- میلی‌متر جیوه؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 67.33- تا 31.18-؛ مقدار p < 0.00001). علیرغم میانگین پائین PaO2 بیماری شدید ریه، هیپوکسمی (میانگین PaO2 < 60 میلی‌متر جیوه) به طور هم‌سو و سازگار گزارش نشده است. علاوه بر این، داده‌های تجمیع شده دارای نقایص روش‌شناسی با خطر نامشخص سوگیری بودند. در مورد اعتبار داخلی برای مطالعات دیگر که در این مرور وجود داشت، شک و تردید مشابهی داشتیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.