زنان، مردان و کودکان در هر سنی میتوانند با باکتری استرپتوکوک گروه B (به اختصار GBS) بدون هیچ نشانهای کلونیزه شوند. استرپتوکوکهای گروه B به ویژه در دستگاه گوارش، واژن و مجرای ادراری یافت میشوند. این وضعیت هم در کشورهای توسعه یافته و هم در کشورهای در حال توسعه وجود دارد. از هر 2000 نوزاد تازه متولد شده، یک نوزاد مبتلا به عفونت باکتریایی GBS است که معمولا به صورت بیماری تنفسی، سپسیس عمومی، یا مننژیت طی هفته اول زندگی آشکار میشود. نوزاد در طول زایمان عفونت را از مادر میگیرد. تزریق وریدی آنتیبیوتیک به مادر حین زایمان باعث کاهش سریع تعداد باکتریها میشود که نشان دهنده مزایای احتمالی آن است اما زنان باردار باید غربالگری شوند. بسیاری از کشورها در مورد غربالگری GBS در دوران بارداری و درمان با آنتیبیوتیکها دستورالعملهای بالینی ارائه میدهند. برخی از عوامل خطر برای یک نوزاد مبتلا عبارتند از نارس بودن و وزن پائین هنگام تولد؛ زایمان طولانیمدت؛ پارگی طولانیمدت غشاها (بیش از 12 ساعت)؛ تغییرات شدید در ضربان قلب جنین در مرحله اول زایمان؛ و دیابت بارداری. تعداد بسیار کمی از زنان در حال زایمان که دارای GBS مثبت هستند، نوزادانی را به دنیا میآورند که آلوده به GBS بوده و مصرف آنتیبیوتیکها میتواند تاثیرات مضری مانند واکنشهای آلرژیک شدید مادر، افزایش ارگانیسمهای مقاوم به دارو و مواجهه نوزادان با باکتریهای مقاوم، و عفونتهای قارچی مادر و نوزاد پس از زایمان داشته باشند.
این مرور نشان میدهد که تجویز آنتیبیوتیک توسط شواهد قطعی پشتیبانی نمیشود. این مرور چهار کارآزمایی را شامل 852 زن مبتلا به GBS مثبت شناسایی کرد. سه کارآزمایی که بیش از 20 سال طول کشیدند، آمپیسیلین یا پنیسیلین را با عدم درمان مقایسه کرده و هیچ تفاوت بارزی را در مرگومیر نوزادان مشاهده نکردند، اگرچه وقوع عفونت اولیه GBS در نوزاد با تجویز آنتیبیوتیک کاهش یافت. در یک کارآزمایی با 352 زن مبتلا به GBS مثبت، آنتیبیوتیکهای آمپیسیلین و پنیسیلین هیچ تفاوتی با یکدیگر نداشتند. حتی اگر یک واکسن موثر ساخته شود، بعید است که از همه موارد عفونتهای GBS پریناتال پیشگیری شود.
به نظر میرسد که استفاده از پروفیلاکسی آنتیبیوتیکی حین زایمان باعث کاهش EOGBSD میشود، اما این نتیجه ممکن است به دلیل سوگیری باشد، زیرا خطر بالای سوگیری را برای یک یا چند حوزه کلیدی در متدولوژی (methodology) و روش اجرای مطالعه پیدا کردیم. شواهدی از کارآزماییهای خوب طراحی شده و انجام شده برای توصیه به استفاده از IAP برای کاهش EOGBSD در نوزادان وجود ندارد.
در حالت ایدهآل، اثربخشی IAP در کاهش عفونتهای GBS نوزادان باید در کارآزماییهای کنترل شده دوسو کور با حجم نمونه کافی مورد مطالعه قرار گیرد. فرصت انجام چنین کارآزماییهایی احتمالا از دست رفته، زیرا دستورالعملهای بالینی عملی (البته بدون شواهد خوب) در بسیاری از حوزهها مطرح شدهاند.
کلونیزاسیون مادر با استرپتوکوک گروه B (به اختصار group B streptococcus; GBS) در دوران بارداری خطر عفونت نوزادی را با انتقال عمودی یعنی از مادر به جنین (vertical transmission) افزایش میدهد. تجویز آنتیبیوتیک به صورت پروفیلاکسی حین زایمان (intrapartum antibiotic prophylaxis; IAP) در طول زایمان با کاهش شروع زودهنگام بیماری GBS (یا EOGBSD) همراه بوده است. با این حال، درمان تمام زنان کلونیزه شده در طول زایمان، تعداد زیادی از زنان و نوزادان را در معرض ابتلا به عوارض جانبی احتمالی بدون دستیابی به هیچ مزیتی قرار میدهد.
ارزیابی تاثیر مصرف آنتیبیوتیکهای حین زایمان برای درمان کلونیزاسیون استرپتوکوک همولیتیک گروه B در مادر (GBS) بر مورتالیتی به هر علتی، مورتالیتی ناشی از عفونت GBS و ارگانیسمهایی غیر از GBS.
جستوجوی انجام شده را در پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین در 11 مارچ 2014 بهروز کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی شدهای وارد مرور شدند که به ارزیابی تاثیر IAP مادر بر عفونتهای GBS نوزادان پرداختند.
بهطور مستقل از هم، به ارزیابی واجد شرایط بودن و کیفیت مطالعات پرداختیم.
هیچ کارآزمایی جدیدی را از جستوجوی بهروز شده شناسایی نکردیم، بنابراین نتایج به شرح زیر بدون تغییر باقی میمانند.
چهار کارآزمایی را شامل 852 زن وارد مرور کردیم.
سه کارآزمایی (شامل 500 زن) که تاثیرات IAP را در برابر عدم درمان ارزیابی کردند، وارد شدند. استفاده از IAP بروز مورتالیتی به هر علتی، مورتالیتی ناشی از عفونت GBS یا عفونتهای ناشی از باکتریهایی را غیر از GBS بهطور قابلتوجهی کاهش نداد. میزان بروز عفونت GBS اولیه با IAP در مقایسه با عدم درمان کاهش یافت (خطر نسبی (RR): 0.17؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.04 تا 0.74، سه کارآزمایی، 488 نوزاد؛ تفاوت خطر (risk difference): 0.04-؛ 95% CI؛ 0.07- تا 0.01-؛ تعداد افراد مورد نیاز برای درمان برای دستیابی به مزیت مداخله: 25؛ 95% CI؛ 14 تا 100؛ I²: 0%). بروز LOD یا سپسیس ناشی از ارگانیسمهایی غیر از GBS و عفونت دوران بارداری و زایمان (puerperal) بین گروهها تفاوت معنیداری نداشت.
یک کارآزمایی (شامل 352 زن) تزریق آمپیسیلین حین زایمان را در برابر پنیسیلین حین زایمان مقایسه کرد و تفاوت معنیداری را در پیامدهای نوزاد یا مادر گزارش نداد.
خطر بالای سوگیری (bias) را برای یک یا چند حوزه کلیدی در متدولوژی (methodology) و اجرای مطالعه پیدا کردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.