درد مزمن، دردی است با شدت متوسط یا شدید که سه ماه یا بیشتر طول میکشد. این وضعیت میتواند علل مختلفی داشته باشد، اما اغلب ناشی از شرایط اسکلتیعضلانی مانند آرتریت یا درد عضلانی است. درد مزمن معمولا افراد مسن را بیشتر از افراد جوان درگیر میکند. درد مزمن ناتوانکننده است، و تاثیر منفی زیادی بر کیفیت زندگی افراد دارد.
ویتامین D نقشهای مختلفی در بدن ایفا میکند. این ویتامین از طریق عملکرد نور خورشید در پوست ساخته میشود و از طریق مواد غذایی نیز میتوان آن را دریافت کرد. کمبود ویتامین D در شرایط متعددی از جمله درد مزمن دخیل است. علاوه بر این، ارتباط انواع مختلف درد مانند سردرد، درد شکم، درد زانو و کمردرد با فصل سال و عرض جغرافیایی، بهطور غیرمستقیم از نقش ویتامین D حمایت میکند. احتمال وجود ارتباط بین سطوح پایین ویتامین D و درد مزمن توجه زیادی را به خود جلب کرده، زیرا - اگر درست باشد - ویتامین D درمانی ارزان و نسبتا ایمن خواهد بود.
ما بانکهای اطلاعاتی علمی را برای یافتن مطالعاتی جستوجو کردیم که مکملیاری ویتامین D را با دارونما (placebo) (درمان با یک قرص ساختگی) یا داروهای فعال برای درمان شرایط مزمن دردناک در بزرگسالان مقایسه کردند. شواهد تا فوریه 2015 بهروز هستند.
شواهد اندکی برای حمایت از این ارتباط وجود دارد اما این شواهد از کیفیت بالایی برخوردار نیستند و ممکن است قابل اعتماد نباشند. این بهروزرسانی مرور به دنبال کشف شواهدی با کیفیت بالا از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (مطالعاتی که در آنها شرکتکنندگان بهطور تصادفی به دریافت یکی از چندین درمان اختصاص مییابند) درباره ویتامین D در درمان شرایط مزمن دردناک بود.
ما هیچ الگوی ثابتی پیدا نکردیم که نشان دهد درمان ویتامین D برای هر شرایط مزمن دردناکی بهتر از دارونما است، اما روششناسی این مطالعات دارای نواقصی بود (شواهد با کیفیت پایین).
پژوهشهای بیشتری لازم است تا مشخص شود ویتامین D یک درمان مفید برای هر شرایط خاص و مزمن دردناک است یا خیر. پژوهشها باید به بررسی این موضوع بپردازند که این تاثیر محدود به افرادی میشود که کمبود ویتامین D دارند یا خیر. همچنین باید بررسی شود که پیش از بروز تاثیرات مفید، تجویز چه مقدار ویتامین D و برای چه مدتی مورد نیاز است.
در حال حاضر، شواهد موجود برای بررسی استفاده از ویتامین D برای درد مزمن، بیش از دو برابر مطالعات و شرکتکنندگانی است که در نسخه اصلی این مرور وارد شده بودند. بر اساس این شواهد، تاثیر مفید و بزرگ مصرف ویتامین D در درمان شرایط مختلف مزمن دردناک بعید به نظر میرسد. این موضوع که ویتامین D میتواند در شرایط خاص مزمن دردناک تاثیرات مفیدی داشته باشد یا خیر، نیاز به بررسی بیشتری دارد.
این مرور یک بهروزرسانی از مرور منتشر شده قبلی در بانک اطلاعاتی مرورهای سیستماتیک کاکرین (شماره 1، 2010) در مورد «ویتامین D برای درمان شرایط مزمن دردناک در بزرگسالان» است.
ویتامین D در پوست پس از مواجهه با نور خورشید ساخته میشود و از طریق مواد غذایی نیز میتوان آن را دریافت کرد. کمبود ویتامین D با شرایط متعددی از جمله درد مزمن در ارتباط است. شواهد مشاهدهای و منطقهای (circumstantial) پیشنهاد میکنند که کمبود ویتامین D ممکن است در اتیولوژی شرایط مزمن دردناک نقش داشته باشد.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی مکملیاری با ویتامین D در شرایط مزمن دردناک در مقایسه با دارونما (placebo) یا در برابر گروههای مقایسه کننده فعال.
برای این بهروزرسانی، ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE و EMBASE را تا فوریه 2015 جستوجو کردیم. این بهروزرسانی با جستوجو در فهرست منابع مقالات بازیابی شده، مرورهای انجام شده در این زمینه، و پایگاههای ثبت کارآزمایی آنلاین تکمیل شد.
ما مطالعاتی را وارد کردیم که از نوع کارآزماییهای تصادفیسازی شده و دوسوکور بوده و مکملیاری ویتامین D را با دارونما یا با گروههای مقایسه کننده فعال برای درمان شرایط مزمن دردناک در بزرگسالان مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم مطالعات را برای ورود انتخاب کرده، کیفیت روششناسی را بررسی و دادهها را استخراج کردند. به دلیل ناهمگونی دادهها، ما تجزیهوتحلیل تجمعی را انجام ندادیم. پیامدهای اولیه مورد نظر عبارت بودند از پیامدهای درد پاسخدهنده، و پیامدهای ثانویه، نیز پیامدهای میانگین درد و حوادث جانبی در گروه درمان بودند.
ما شش مطالعه جدید (517 شرکتکننده) را در بهروزرسانی این مرور وارد کردیم، کل مطالعات واردشده 10 مورد (811 شرکتکننده) بودند. این مطالعات از لحاظ کیفیت مطالعه، شرایط مزمن دردناک که مورد بررسی قرار گرفتند، دوز ویتامین D تجویز شده، مداخلات همزمان، و معیارهای پیامد گزارش شده، ناهمگون بودند. فقط دو مطالعه پیامدهای درد پاسخدهنده را گزارش کردند؛ مطالعات دیگر فقط پیامدهای میانگین گروه درمان را گزارش کردند. بهطور کلی، هیچ الگوی ثابتی وجود نداشت که نشان دهد اثربخشی درمان با ویتامین D در هر شرایط مزمن دردناکی بیشتر از دارونما است (شواهد با کیفیت پائین). حوادث جانبی و خروج از مطالعه مطالعه نسبتا نادر بود، و از این لحاظ هیچ تفاوت پایداری بین گروههای ویتامین D و دارونما وجود نداشت (شواهد با کیفیت خوب).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.