موضوع چیست؟
مراقبت از یک فرد مبتلا به دمانس اغلب تاثیر منفی بر سلامت روانی و فیزیکی و زندگی اجتماعی مراقب غیر-رسمی دارد. بنابراین، باید از این مراقبان غیر-رسمی حمایت شود. آنها معمولا اعضای خانواده هستند و از فرد مبتلا به دمانس در منزل مراقبت می‌کنند.
مشاوره تلفنی چیست؟
برطرف کردن نگرانی‌های شخص، گوش دادن، و پشتیبانی کردن از فرد، ارائه اطلاعات، یا آموزش در پاسخ به نگرانی‌های اعلام شده فرد، از طریق تلفن.
هدف این مطالعه مروری
هدف از این مرور، بررسی این موضوع بود که مشاوره تلفنی راهی موثر برای کاهش نشانه‌های افسردگی و استرس‌های دیگر در مراقبان افراد مبتلا به دمانس است یا خیر. ما هم‌چنین بررسی کردیم که کدام یک از جنبه‌های مشاوره تلفنی که افراد دریافت کردند، باید بهبود یابد.
نتایج مرور
ما به جست‌وجوی مطالعات علمی پرداختیم که مشاوره تلفنی را با عدم درمان، یا مراقبت معمول یا تماس‌های دوستانه مقایسه کردند. ما نه مطالعه را پیدا کردیم که به بررسی چگونگی عملکرد مشاوره تلفنی (اثربخشی) پرداختند و دو مطالعه که کیفیت این تجربه را بررسی کردند.
مطالعات مربوط به اثربخشی سه نوع مشاوره تلفنی را ارزیابی کردند: مشاوره تلفنی به‌تنهایی (شش مطالعه)؛ مشاوره تلفنی به‌علاوه جلسات ویدیویی (یک مطالعه)؛ و مشاوره تلفنی به‌علاوه جلسات ویدئویی و یک ورک-بوک (workbook) (کارپوشه) (دو مطالعه). این مطالعات شواهدی را ارائه کردند که مشاوره تلفنی برای کاهش نشانه‌های افسردگی در مراقبان افراد مبتلا به دمانس موثر است (سه مطالعه)، اما هیچ تاثیر مثبت بارزی برای پیامد دیگر مانند استرس یا اضطراب مشاهده نشد.
مطالعاتی که جنبه تجربه مشاوره تلفنی را بررسی کردند، طیف وسیعی را از نیازهای مراقبان نشان دادند (16 مورد) که در قالب سه حوزه اصلی قرار گرفتند: موانع اجرای موفقیت‌آمیز مشاوره تلفنی و مواردی که اجرای موفقیت‌آمیز مشاوره تلفنی را امکان‌پذیر ساخت؛ نگرش عاطفی مشاور؛ و محتوای مشاوره تلفنی.
كلیه مطالعات كیفیت متوسطی داشتند.
نتیجه‌گیری‌‌ها
تجزیه‌وتحلیل هر دو مجموعه نتایج، یعنی اثربخشی در مقایسه با اطلاعات مربوط به تجربیات مراقبان از مشاوره تلفنی، نیازهایی را نشان داد که تاکنون با مشاوره تلفنی برآورده نشده بودند. مطالعاتی که جنبه تجربه را مورد بررسی قرار دادند، طیف بسیار محدودی را از مشاوره تلفنی در بر گرفتند. نتایج این مرور به دلیل تعداد اندک مطالعات وارد شده و کیفیت متوسط آنها، باید با احتیاط تفسیر شوند.
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهند مشاوره تلفنی می‌تواند نشانه‌های افسردگی را در مراقبان افراد مبتلا به دمانس کاهش دهد و نیازهای مهم مراقب را برآورده کند. این نتیجه باید در مطالعات بعدی که اثربخشی را از طریق انجام RCTهای قوی و جنبه تجربه را از طریق مطالعات کیفی با داده‌های غنی ارزیابی کنند، تایید شود.
مراقبان غیر-رسمی افراد مبتلا به دمانس ممکن است از نشانه‌های افسردگی، دیسترس عاطفی و سایر عواقب فیزیولوژیکی، اجتماعی و مالی رنج ببرند.
این مرور بر سه هدف اصلی متمرکز است:
که عبارتند از
1) انجام یک مرور کمّی (quantitative) درباره اثربخشی مشاوره تلفنی برای مراقبان غیر-رسمی افراد مبتلا به دمانس؛
2) ترکیب و تلفیق مطالعات کیفی برای بررسی تجربیات مراقبان از دریافت مشاوره تلفنی و تجارب مشاوران از انجام مشاوره تلفنی؛ و
3) ادغام موارد ۱) و ۲) برای شناسایی جنبه‌های مداخله‌ای که ارزشمند هستند و به‌خوبی عمل می‌کنند، و مؤلفه‌هایی از مداخله که باید بهبود یافته یا مجددا طراحی شوند.
پایگاه ثبت تخصصی گروه دمانس و بهبود شناختی در کاکرین، کتابخانه کاکرین، MEDLINE؛ MEDLINE in Process؛ EMBASE؛ CINAHL؛ PSYNDEX؛ PsycINFO؛ Web of Science؛ بانک اطلاعاتی DIMDI؛ بانک اطلاعاتی Springer؛ Science direct و پایگاه‌های ثبت کارآزمایی در 3 می 2011 جست‌وجو و در 25 فوریه 2013 به‌روزرسانی شدند. یک جست‌وجوی استنادی پیشرو (Forward Citation) برای مطالعات وارد شده در Web of Science و Google Scholar انجام شد. ما از سرویس Related Articles در PubMed برای مطالعات وارد شده، تماس با متخصصان و جست‌وجوی دستی در چکیده‌های مقالات پنج کنگره استفاده کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) یا کارآزمایی‌های متقاطعی وارد ارزیابی اثربخشی شدند که مشاوره تلفنی را برای مراقبان غیر-رسمی افراد مبتلا به دمانس در برابر عدم درمان، مراقبت معمول یا تماس‌های دوستانه برای گپ زدن مقایسه کردند. برای بررسی تجارب مربوط به مشاوره تلفنی، مطالعات كیفی که از روش‌های كیفی برای گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده کردند، نیز وارد شدند.
دو نویسنده به‌طور مستقل از هم مقالات را بر اساس معیارهای ورود به مرور غربالگری کردند، داده‌ها را استخراج و کارآزمایی‌های کمّی (quantitative) را با استفاده از ابزار «خطر سوگیری (bias)» کاکرین و مطالعات کیفی را با استفاده از ابزار برنامه مهارت‌های ارزیابی نقادانه (Critical Appraisal Skills Program; CASP) ارزیابی کردند. نویسندگان متاآنالیز را انجام دادند، اما به دلیل ناهمگونی بالینی برخی نتایج را به‌صورت روایت‌گونه (narrative) گزارش کردند. نویسندگان داده‌های کیفی را سنتز و داده‌های کمّی به‌دست آمده را از RCT با داده‌های کیفی ادغام کردند.
نه RCT و دو مطالعه کیفی وارد مرور شدند. شش مطالعه مشاوره تلفنی را بدون مداخله بیشتر مورد بررسی قرار دادند، یک مطالعه مشاوره تلفنی را با جلسات ویدئویی و دو مطالعه مشاوره تلفنی را با جلسات ویدئویی و یک ورک-بوک (workbook) (کارپوشه) ترکیب کردند. کلیه مطالعات کمّی از نظر کورسازی شرکت‌کنندگان و ارزیابی پیامد، دارای خطر بالای سوگیری (bias) بودند. اکثر مطالعات هیچ اطلاعاتی را در مورد تولید تصادفی توالی و پنهان‌سازی تخصیص ارائه نکردند. كیفیت مطالعات كیفی («توصیف‌های مختصر (thin descriptions)») در سطح متوسط ارزیابی شد. متاآنالیزها حاکی از کاهش نشانه‌های افسردگی با مشاوره تلفنی بدون مداخله بیشتر بودند (سه کارآزمایی، 163 شرکت‌کننده: تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 0.32؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.01 تا 0.63؛ P value = 0.04، شواهد با کیفیت متوسط). تاثیرات برآورد شده بر پیامدهای دیگر (بار (burden)، دیسترس، اضطراب، کیفیت زندگی، خود-کارآمدی، رضایت و حمایت اجتماعی) نامطمئن بودند و نمی‌توان تفاوت‌ها را رد کرد (بار: چهار کارآزمایی، 165 شرکت‌کننده: SMD: 0.45؛ 95% CI؛ 0.01- تا 0.90، 0.05 = P value، شواهد با کیفیت متوسط؛ پشتیبانی: دو کارآزمایی، 67 شرکت‌کننده: SMD: 0.25؛ 95% CI؛ 0.24- تا 0.73، 0.32 = P value؛ شواهد با کیفیت پائین). هیچ یک از مطالعات کمّی گزارشی را از عوارض جانبی و آسیب‌های ناشی از مشاوره تلفنی ارائه نکردند. سه موضوع تحلیلی (موانع و تسهیل کننده‌ها در اجرای موفقیت‌آمیز مشاوره تلفنی، نگرش عاطفی مشاور و محتوای مشاوره تلفنی) و 16 موضوع توصیفی که نیازهای مراقبان را برای مشاوران تلفنی نشان می‌دهد، در ترکیبات موضوعی شناسایی شد. ادغام داده‌های کمّی و کیفی نشان دهنده پتانسیل بهبودی بودند. به‌عنوان مثال، هیچ RCTای گزارش نکرد كه مشاور به‌صورت 24 ساعته در دسترس بود یا امکان پرسیدن سوال و کسب اطلاعات از مشاور وجود داشت. هم‌چنین، مطالعات کیفی طیف محدودی را از روش‌های انجام مشاوره تلفنی در بر گرفتند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.