سرطان اپیتلیال تخمدان (EOC) یک وضعیت بالقوه تهدید کننده زندگی است. EOC معمولا در زنان بالای 50 سال ایجاد شده و به ندرت در زنان کمتر از 35 سال دیده میشود. نشانههای اولیه بیماری معمولا خفیف و مبهم هستند، و تشخیص این بیماری را در مراحل اولیه دشوار میکند. بیماران مبتلا به EOC تا زمانی که بیماری به مرحله پیشرفته نرسد، نسبتا بدون نشانه هستند.
اگرچه EOC در ابتدا به خوبی به جراحی و شیمیدرمانی پاسخ میدهد، نرخ بالای عود طی 12 تا 24 ماه پس از درمان وجود دارد. اینترفرونها پروتئینهایی هستند که توسط سلولهای میزبان در پاسخ به حضور پاتوژنها ساخته و آزاد میشوند. به دلیل توانایی آنها در «تداخل» با تکثیر ویروس در سلولهای میزبان، به این نام نامگذاری میشوند. اینترفرون دو عملکرد مهم را انجام میدهد. آنها به سلولهای همسایه سیگنال داده و مکانیسمهای مقاومت آنها را تحریک میکنند؛ و دیگر سلولهای ایمنی را فعال میکنند تا پاتوژنهای مهاجم را از بین ببرند. این مرور اثربخشی درمان با اینترفرون را در کاهش نرخ عود یا طولانیتر کردن زمان بین شیمیدرمانی و عود متعاقب آن، ارزیابی کرد.
پنج کارآزمایی، شامل 1476 شرکتکننده، در این مرور گنجانده شدند. سه مورد از پنج کارآزمایی خیلی زود پایان پذیرفتند. به دلیل گزارش ناقص روشهای انجام و نتایج، خطر سوگیری در اکثر کارآزماییها بالا یا نامشخص بود. بیشتر کارآزماییها به اندازه کافی بزرگ نبودند تا تاثیر واقعی مداخله را تشخیص دهند. کارآزماییها یا نتایج پیامدهای مهم را گزارش نکردند یا نتایج پیامدهای مهم بین کارآزماییها یکسان نبودند.
شواهد حاصل از سه کارآزمایی نشان داد که افزودن اینترفرون به شیمیدرمانی خط اول در مقایسه با شیمیدرمانی تنها، بقای کلی را در زنان مبتلا به EOC پیشرفته پس از جراحی تغییر نداد. برعکس، شواهدی به دست آمد که اینترفرون در ترکیب با شیمیدرمانی در مقایسه با شیمیدرمانی تنها، بقای بدون پیشرفت را در زنان مبتلا به EOC پیشرفته پس از جراحی بدتر میکند. علاوه بر این، شواهد کافی وجود نداشت مبنی بر اینکه درمان با اینترفرون تنها در مقایسه با فقط تحت نظر قرار دادن بیمار، بقای کلی یا بقای بدون پیشرفت را در زنان پس از جراحی که تحت شیمیدرمانی خط اول قرار گرفتند، بهبود میبخشد.
کاربردهای عملی
بر اساس شواهدی با کیفیت پائین، افزودن اینترفرون به شیمیدرمانی خط اول در مقایسه با شیمیدرمانی تنها، بقای کلی را در زنان مبتلا به EOC پیشرفته پس از جراحی تغییر نداد. شواهدی با کیفیت پائین وجود دارد که نشان میدهد اینترفرون در ترکیب با شیمیدرمانی در مقایسه با شیمیدرمانی تنها، بقای بدون پیشرفت بیماری را در زنان مبتلا به EOC پیشرفته پس از جراحی بدتر کرد. شواهد کافی وجود ندارد مبنی بر اینکه درمان با فقط اینترفرون در مقایسه با فقط تحت نظر قرار دادن بیمار، بقای کلی یا بقای بدون پیشرفت بیماری را در زنان پس از جراحی که تحت شیمیدرمانی خط اول قرار گرفتند، تغییر میدهد.
کاربردهای تحقیقاتی
سه مورد از پنج کارآزمایی موجود در این مرور زودهنگام متوقف شدند، بنابراین، برای تشخیص هر گونه تاثیر واقعی مداخله ضعیف بودند. کارآزماییها نتایج پیامدهای مهم را به شیوهای یکسان گزارش نکردند، که این امر از تجمع آماری نتایج جلوگیری کردند. متدولوژی (methodology) کارآزمایی ضعیف گزارش شد که منجر به ایجاد خطر سوگیری (bias) نامشخص شد. برای اینکه توصیههای روشنی در مورد اثربخشی اینترفرون در درمان EOC پیشرفته ارائه شوند، انجام RCTهای طولانیمدت، با روش انجام درست و با قدرت کافی لازم است. با این حال، دادههای موجود نشان نمیدهند که اینترفرون دارای یک تاثیر سودمند کافی برای ضمانت تحقیقات بیشتر است.
سرطان اپیتلیال تخمدان (epithelial ovarian cancer; EOC) یک بیماری تهدید کننده زندگی است. اغلب زنان فقط در مراحل پیشرفته بیماری نشانههای آن را نشان میدهند، که درمان را دشوار میسازد. با وجود آنکه این بیماری به خوبی به جراحی و شیمیدرمانی پاسخ میدهد، نرخ عود آن بالا است. ارتقای درمانهای جدید برای پیشگیری از عود یا پیشرفت بیماری، طولانی کردن بقا، و افزایش کیفیت زندگی مورد نیاز است.
ارزیابی اثربخشی و بیخطری (safety) استفاده از اینترفرون پس از جراحی در درمان EOC پیشرفته (مرحله II-IV).
پایگاه ثبت تخصصی گروه مرور سرطان زنان در کاکرین، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ شماره 1، 2012، MEDLINE و EMBASE را تا ژانویه 2012 جستوجو کردیم. جستوجوی دستی در خلاصه مقالات کنفرانسها نیز انجام شد. فهرست منابع مطالعات مروری و کارآزماییهای وارد شده غربالگری شدند و برای یافتن کارآزماییهای بیشتر با کارشناسان این حوزه تماس گرفته شد. پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی برای یافتن کارآزماییهای در حال انجام جستوجو شد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) شامل شرکتکنندگان مبتلا به EOC پیشرفته، که فقط شیمیدرمانی پس از جراحی را در مقایسه با اینترفرون درمانی پس از جراحی در ترکیب با شیمیدرمانی یا شیمیدرمانی پس از جراحی و به دنبال آن دریافت اینترفرون یا فقط تحت نظر قرار دادن بیمار بررسی کردند.
دو نویسنده مروری (AL و AM) بهطور مستقل از هم نتایج جستوجو را برای یافتن کارآزماییهای مرتبط غربالگری کرده و اطلاعات از پیش تعیین شده را از هر کارآزمایی وارد شده استخراج کردند. دادهها با استفاده از Review Manager 5.1 مدیریت شدند. نسبتهای خطر (HR) برای پیامدهای زمان-تا-رویداد (time-to-event) و خطر نسبی (RR) برای پیامدهای دو حالتی (dichotomous outcome)، با 95% فواصل اطمینان (CI) محاسبه شدند.
پنج کارآزمایی، شامل 1476 شرکتکننده، در این مرور گنجانده شدند. دو کارآزمایی اینترفرون را با فقط تحت نظر قرار دادن بیمار و سه کارآزمایی اینترفرون به همراه شیمیدرمانی را با شیمیدرمانی تنها مقایسه کردند. نتایج یک متاآنالیز از دو کارآزمایی شامل 370 شرکتکننده تفاوت معنیداری را در بقای کلی (HR: 1.14؛ 95% CI؛ 0.84 تا 1.55) و بقای بدون پیشرفت بیماری (HR: 0.99؛ 95% CI؛ 0.79 تا 1.24) بین فقط اینترفرون و فقط تحت نظر قرار دادن بیمار در گروههایی از زنان پس از جراحی که تحت شیمیدرمانی خط اول برای EOC پیشرفته قرار گرفتند، مشاهده نکرد. یک کارآزمایی با 293 شرکتکننده نشان داد که اگرچه تفاوت معنیداری در بروز تهوع یا استفراغ بین دو گروه درمانی وجود نداشت، نشانههای شبه-آنفلوآنزا (RR: 2.25؛ 95% CI؛ 1.73 تا 2.91) و خستگی (RR: 1.54؛ 95% CI؛ 1.27 تا 1.88) در گروه اینترفرون بهطور قابلتوجهی بیشتر گزارش شد. برای مقایسه دوم، متاآنالیز از دو کارآزمایی شامل 244 شرکتکننده نشان داد که اگرچه تفاوت معنیداری در بقای کلی بین گروه ترکیبی اینترفرون و شیمیدرمانی و گروه شیمیدرمانی تنها وجود نداشت (HR: 1.14؛ 95% CI؛ 0.74 تا 1.76)، زنان در گروه اینترفرون به علاوه شیمیدرمانی بقای بدون پیشرفت بدتری نسبت به گروه شیمیدرمانی تنها داشتند (HR: 1.43؛ 95% CI؛ 1.02 تا 2.00). افزودن اینترفرون به شیمیدرمانی در مقایسه با شیمیدرمانی تنها، بروز عوارض جانبی را در زنان مبتلا به EOC پیشرفته پس از جراحی تغییر نداد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.