موضوع چیست؟
سندرم نفروتیک (nephrotic syndrome) یک اختلال کلیوی است که باعث میشود بدن مقادیر زیادی پروتئین را در ادرار دفع کند. از دست دادن پروتئین موجب احتباس مایعاتی توسط بدن میشود که بهطور عادی از ادرار دفع میشوند و تورم (ادم) معمولا از قوزک پاها آغاز شده و گاهی اوقات دستها و صورت را در برمیگیرد.
ادم اغلب به وسیله یک دیورتیک (دارویی که کلیه را تحریک به افزایش دفع آب و نمک میکند) درمان میشود. با این حال، در سندرم نفروتیک دیورتیکها بهتنهایی اکثرا کارایی ندارند. آلبومین انسانی برای جایگزینی پروتئین ازدسترفته استفاده میشود. این امر ممکن است منجر به برگشت مایع ادم به درون گردش خون شود، بنابراین میتواند از طریق کلیهها دفع شود. امکان دارد آلبومین بهتنهایی یا در ترکیب با یک دیورتیک تجویز شود. ما میخواستیم دریابیم که آلبومین میتواند ادم را در افراد مبتلا به سندرم نفروتیک درمان کند یا خیر.
ما چه کردیم؟
ما به دنبال کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) یا شبه-RCTهای مربوط به مقایسه 1) آلبومین با دارونما (placebo) یا عدم درمان، 2) آلبومین با یک دیورتیک، 3) آلبومین همراه با دیورتیک در قیاس با دیورتیک بهتنهایی، یا 4) آلبومین با سایر درمانها، جستوجو کردیم. ما مطالعات متقاطع را حذف کردیم، اما در صورت امکان، دادههای مربوط به نخستین دوره پیش از تقاطع (cross-over) را وارد کردیم. آخرین جستوجو در جون 2019 انجام شد.
ما چه چیزی را یافتیم؟
این مرور، یک RCT کوچک (26 بیمار) را مناسب برای ورود یافت که آلبومین انسانی را بهعلاوه دیورتیک فوروزماید (furosemide) با دارونما مقایسه کرد. ما نه مطالعه را در افراد مبتلا به سندرم نفروتیک پیدا کردیم که این مقایسهها را آزمودند، اما مطالعات «متقاطعی» بودند که ما آنها را غیر-مناسب ارزیابی کردیم. این مطالعه برای آنکه پی ببرد بعد از آلبومین پیشرفتی حاصل میشود یا خیر، کاهش وزن و سطح سدیم سرم را اندازهگیری کرد. عارضه جانبی سنجیده شده، فشار خون بود. هرچند نویسندگان افزایش را در میزان وزن ازدسترفته گزارش کردند، به علت ناهمگونی میان اطلاعات ذکر شده در جدول و متن، قادر به تائید آنها نبودیم. هیچ تغییری در سدیم سرم یا فشار خون وجود نداشت. قطعیت همه این پیامدها را بسیار پائین ارزیابی کردیم. مرگومیر، کیفیت زندگی و عملکرد کلیه گزارش نشدند.
نتیجهگیریها
از آنجایی که فقط یک مطالعه کوچک یافت شد، نمیتوانیم بگوییم آلبومین در افراد مبتلا به سندرم نفروتیک موثر است یا خیر و از مطالعاتی که بررسی کردیم، نمیدانیم که ایمن است یا خیر. هیچ شواهدی در بزرگسالان وجود ندارد. ما قطعیت شواهد را بسیار پائین ارزیابی کردیم. بنابراین نیاز به انجام RCTها وجود دارد.
ما فقط یک مطالعه کوچک را شناسایی کردیم که با این مرور ارتباط داشت، بنابراین قادر به انجام هیچگونه نتیجهگیری در مورد استفاده از آلبومین انسانی با یا بدون دیورتیکها در سندرم نفروتیک نیستیم. نیاز به RCTهای بیشتری وجود دارد.
ادم (oedema) یک نشانه بالینی رایج در افراد مبتلا به سندرم نفروتیک (nephrotic syndrome) است و آلبومین انسانی در درمان ادم، از طریق افزایش حجم عروقی و در نتیجه القای دیورز (diuresis)، بهطور گستردهای استفاده شده است. آلبومین ممکن است با یا بدون دیورتیکها (diuretics) مانند فوروزماید (furosemide) مصرف شود. با این حال، مشارکت کمّی (quantitative) آلبومین انسانی در درمان ادم بهطور کامل مشخص نشده است. اگر اثبات شود آلبومین انسانی در درمان ادم موثر و ایمن است، میتواند برای ارتقای استراتژیهای درمانی جهت بهبود مدیریت مقاومت به دیورتیک مرتبط با سندرم نفروتیک، به پزشکان کمک کند.
هدف این مرور، بررسی مزایا و مضرات اینفیوژن آلبومین انسانی برای درمان ادم مرتبط با سندرم نفروتیک بود.
ما در پایگاه ثبت مطالعات گروه کلیه و پیوند در کاکرین تا 23 جون 2019 از طریق تماس با کارشناس اطلاعات و با استفاده از عبارات جستوجوی مرتبط با این مرور، جستوجو را انجام دادیم. مطالعات در پایگاه ثبت تخصصی به وسیله جستوجوهای انجام شده در CENTRAL؛ MEDLINE و Embase؛ مجموعه مقالات کنفرانس؛ پورتال جستوجوی پایگاه ثبت بینالمللی کارآزماییهای بالینی (ICTRP) و ClinicalTrials.gov شناسایی شدند.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهای مربوط به ارزیابی تاثیر اینفیوژن آلبومین انسانی را در مقایسه با دارونما (placebo) یا عدم مداخله، آلبومین انسانی را همراه با دیورتیکها در قیاس با دیورتیک بهتنهایی، آلبومین انسانی را در مقایسه با دیورتیکها و درمانهای دیگر، پیامدهای بالینی، مرگومیر، کیفیت زندگی، عملکرد کلیه و عوارض جانبی در افراد مبتلا به سندرم نفروتیک انتخاب کردیم. مطالعات متقاطع را حذف کردیم؛ اما در صورت موجود بودن، دادهها برای دوره نخست وارد شدند.
روشهای استاندارد سازمان همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) استفاده شدند. دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم واجد شرایط بودن، خطر سوگیری (bias)، و کیفیت مطالعه را ارزیابی و دادهها را استخراج کردند. تفاوت میانگین (MD) را برای دادههای پیوسته با 95% فاصله اطمینان (CI) محاسبه کردیم. قطعیت شواهد با استفاده از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی شدند.
یک مطالعه واجد شرایط معیارهای ورودی ما بود (26 کودک با سندرم نفروتیک با حداقل تغییر) و 11 مورد حذف شدند (نه مطالعه متقاطع بودند، در یکی برای سندرم نفروتیک از آلبومین استفاده نشد و در دیگری نویسندگان مشخص نکردند که کودکان دچار ادم بودند یا خیر). خطر سوگیری مطالعه وارد شده برای سوگیری انتخاب نامشخص، برای سوگیری عملکردی و تشخیص (performance and detection) بالا، برای سوگیری ریزش (attrition) پائین و برای گزارشدهی انتخابی بالا بود. مطالعه وارد شده، آلبومین را به علاوه فوروزماید، با حجم برابری از دکستروز (dextrose) مقایسه کرد. از میان پیامدهای از پیش تعیین شده، نویسندگان پیشرفت بالینی را به صورت تغییر وزن، سطح سدیم سرم و پیامدهای جانبی (فشار خون) گزارش کردند. در ابتدا، نویسندگان کاهش وزن بیشتری را در گروه درمان با آلبومین گزارش کردند اما در 10 روز عدم تفاوت کلی گزارش شد. با این حال، دادهها در متن و نمودارها ناهمگون بودند، بنابراین ما نتوانستیم اظهارات نویسندگان را تائید کنیم (شواهد با قطعیت بسیار پائین). مشخص نیست که اینفیوژن آلبومین در مقایسه با حجم مساوی از دکستروز، سدیم سرم (MD؛ 2.00 mEq/L؛ 95% CI؛ 0.09- تا 4.09)، فشار خون سیستولیک (MD؛ 2.00 میلیمتر جیوه؛ 95% CI؛ 3.52- تا 7.52) یا فشار خون دیاستولیک (MD؛ 2.00 میلیمتر جیوه؛ 95% CI؛ 4.29- تا 8.29) را بهبود میبخشد یا خیر. مرگومیر، کیفیت زندگی و عملکرد کلیه گزارش نشدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.