تاثیر واکسیناسیون هموفیلوس آنفلوآنزا نوع B و آنفلوآنزا در دوران بارداری برای بهبود پیامدهای سلامت مادر، نوزاد و کودک

ایمن‌سازی مادر با واکسن‌های هموفیلوس آنفلوآنزا نوع B؛ (Haemophilus influenzae type B; Hib) و آنفلوآنزا ممکن است خطر ابتلا به عفونت را در مادران و نوزادان آنها کاهش دهد، با این حال، این موضوع محل بحث است. هر دو عفونت می‌توانند باعث ابتلا به پنومونی شدید و مرگ‌ومیر در کودکان زیر پنج سال، به‌ ویژه در کشورهای در حال توسعه شوند. نرخ عوارض مرتبط با آنفلوآنزا و به دنبال آن بستری شدن در بیمارستان بین زنان باردار، نوزادان تازه متولد شده و کودکان به‌طور قابل توجهی بالاتر است. زنان باردار که در برابر آنفلوآنزا واکسینه می‌شوند دارای سطوح محافظتی آنتی‌بادی‌های ضدآنفلوآنزا هستند که می‌تواند به‌طور غیرفعال به نوزاد منتقل شود تا پیامدهای سلامت آنها بهبود یابد. نوزادان متولدشده از مادرانی که در برابر آنفلوآنزا ایمنی دارند، معمولا در شروع نشانه‌ها تاخیر داشته و مدت زمان بیماری در آنها کوتاه‌تر است. این مرور بررسی کرد که واکسیناسیون زنان باردار با واکسن‌های Hib و آنفلوآنزا در دوران بارداری می‌تواند خطر ابتلا به عفونت را بین مادران و نوزادان کاهش دهد و پیامدهای سلامت را برای هر دو بهبود بخشد یا خیر.

دو کارآزمایی در این مرور گنجانده شدند. یک کارآزمایی (که در معرض خطر بالای سوگیری (bias) در نظر گرفته شد) تاثیر واکسیناسیون Hib را در دوران بارداری و کارآزمایی دیگر (که در معرض خطر پائین سوگیری قضاوت شد) تاثیر واکسیناسیون آنفلوآنزا را در دوران بارداری ارزیابی کردند.

در یک مطالعه کوچک (شامل 213 زن، عمدتا اسپانیایی‌تبار و با سطح درآمد پائین، و 213 نوزاد، که در ایالات متحده انجام شد)، زنان میان هفته‌های 34 و 36 بارداری، یا واکسیناسیون Hib دریافت کردند یا کنترل دارونما (placebo). این کارآزمایی هیچ یک از پیامدهای اولیه این مرور را گزارش نکرد، از جمله: مورتالیتی یا مرگ‌ومیر، عفونت دستگاه تنفسی یا سپسیس (sepsis) بین زنان یا نوزادانشان. غیر از تولد زودرس، این مطالعه هیچ‌یک از پیامدهای ثانویه دیگر این مرور را گزارش نکرد، و هیچ تفاوت بارزی میان گروه‌های واکسیناسیون و دارونما مشاهده نشد.

در یک کارآزمایی بزرگ (شامل 2116 زن و 2049 نوزاد، که در سووتو (Soweto)، آفریقای جنوبی انجام شد) زنان باردار یا تحت واکسیناسیون آنفلوآنزا غیرفعال قرار گرفتند یا کنترل دارونما. واکسیناسیون آنفلوآنزا با کاهش ابتلا به آنفلوآنزای تاییدشده بین زنان و نوزادان آنها همراه بود. با این حال، هیچ تفاوت بارزی میان گروه‌ها از نظر پیامدهای بارداری (سقط جنین، زایمان زودرس و مرده‌زایی)، بیماری شبه-آنفلوآنزا در زنان یا نوزادانشان (شواهد با کیفیت بالا)، هر گونه بیماری تنفسی، بستری شدن در بیمارستان به دلیل عفونت‌های تنفسی و مرگ‌ومیر میان زنان ( شواهد با کیفیت متوسط ) و نوزادان آنها ( شواهد با کیفیت متوسط )، بستری شدن نوزاد در بیمارستان به دلیل ابتلا به سپسیس ( شواهد با کیفیت متوسط )، یا بستری شدن مادر در بیمارستان به دلیل ابتلا به هر گونه عفونت ( شواهد با کیفیت متوسط ) وجود نداشت. به‌طور مشابه، هیچ تفاوت بارزی در هیچ گونه واکنش سیستمیک نامطلوب میان گروه‌های واکسن و دارونما دیده نشد. شواهد حاصل از یک کارآزمایی بزرگ و با کیفیت بالا در مورد اثربخشی واکسن آنفلوآنزا در دوران بارداری، کاهش ابتلا به آنفلوآنزای تایید شده با واکنش زنجیره‌ای پلیمراز ترانس‌کریپتاز معکوس (reverse-transcriptase–polymerase-chain-reaction; RT-PCR) را بین زنان و نوزادان آنها نشان می‌دهد که حاکی از پتانسیل این استراتژی برای افزایش مقیاس است، اما دستیابی به شواهد بیشتری از زمینه‌های مختلف مورد نیاز است.

انجام کارآزمایی‌های بیشتری هم برای واکسن Hib و هم برای واکسن آنفلوآنزا با طراحی‌های مطالعه و گروه‌های مقایسه مناسب مورد نیاز است.

در حال حاضر دو مطالعه در حال انجام وجود دارند - که در نسخه‌های به‌روزشده بعدی این مرور گنجانده می‌شوند.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

شواهد محدودی (از یک کارآزمایی کوچک با خطر بالای سوگیری) از اثربخشی واکسیناسیون Hib در دوران بارداری برای بهبود پیامدهای سلامت مادر، نوزاد و کودک وجود دارد.

شواهد حاصل از یک کارآزمایی بزرگ و با کیفیت بالا در مورد اثربخشی واکسن آنفلوآنزا در دوران بارداری، کاهش ابتلا به آنفلوآنزای تایید شده با RT-PCR را میان زنان و نوزادان آنها نشان می‌دهد که حاکی از پتانسیل این استراتژی برای افزایش مقیاس است، اما دستیابی به شواهد بیشتری در زمینه‌های مختلف مورد نیاز است.

انجام کارآزمایی‌های بیشتری هم برای واکسن Hib و هم برای واکسن آنفلوآنزا با طراحی‌های مطالعه و گروه‌های مقایسه مناسب مورد نیاز است. در حال حاضر دو مطالعه «در حال انجام» وجود دارند - که در نسخه‌های به‌روزشده بعدی این مرور گنجانده می‌شوند.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

ابتلا به عفونت در دوران بارداری خطر موربیدیتی یا عوارض و مورتالیتی یا مرگ‌ومیر مادر و پری‌ناتال را افزایش می‌دهد. با این حال، حمایت از انجام واکسیناسیون هموفیلوس آنفلوآنزا نوع B؛ (Haemophilus influenzae type B; Hib) و آنفلوآنزا در دوران بارداری هنوز هم جای بحث دارد.

اهداف: 

ارزیابی تاثیر واکسیناسیون Hib و آنفلوآنزا در دوران بارداری بر پیامدهای سلامت مادر، نوزاد و کودک در مقایسه با دارونما (placebo)/کنترل.

روش‌های جست‌وجو: 

پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (29 ژانویه 2015) و فهرست منابع مطالعات بازیابی‌شده را جست‌وجو کردیم.

معیارهای انتخاب: 

همه کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled clinical trials; RCTs) (از جمله کارآزمایی‌های خوشه‌ای-تصادفی‌سازی شده (cluster-randomised)) و کارآزمایی‌های شبه-تصادفی‌سازی شده‌ای که واکسیناسیون Hib یا آنفلوآنزا را در دوران بارداری در مقایسه با عدم انجام واکسیناسیون یا دارونما ارزیابی کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به ارزیابی کارآزمایی‌ها برای ورود و خطر سوگیری (bias) آنها پرداخته، و داده‌ها را استخراج کردند. صحت (accuracy) داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بررسی شد.

نتایج اصلی: 

دو کارآزمایی در این مرور گنجانده شدند. یک مطالعه (شامل 213 زن و 213 نوزاد) تاثیر واکسیناسیون Hib را در دوران بارداری و مطالعه دیگر (شامل 2116 زن و 2049 نوزاد) تاثیر واکسیناسیون آنفلوآنزا را در دوران بارداری ارزیابی کردند. به‌طور کلی، کارآزمایی واکسیناسیون HiB به دلیل تصادفی‌سازی ناکافی در معرض «خطر بالای سوگیری» و کارآزمایی دیگر در معرض «خطر پائین سوگیری» قرار داشتند.

واکسیناسیون Hib در دوران بارداری در برابر دارونما

یک کارآزمایی شامل 213 زن و 213 نوزاد که تاثیر واکسیناسیون Hib را در دوران بارداری ارزیابی کرد، در این مقایسه گنجانده شد. این مطالعه هیچ یک از پیامدهای اولیه (شامل مورتالیتی، عفونت دستگاه تنفسی و سپسیس (sepsis)) یا پیامدهای ثانویه (از جمله عوارض جانبی) از پیش مشخص شده این مرور را، به جز زایمان زودرس، گزارش نکرد. تفاوت بارزی میان گروه واکسیناسیون Hib و گروه کنترل دارونما از نظر زایمان زودرس (خطر نسبی (RR): 1.28؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 تا 13.86؛ یک مطالعه، 213 شرکت‌کننده)، دیسترس جنین (RR: 1.23؛ 95% CI؛ 0.67 تا 2.26، یک مطالعه، 213 نوزاد)، انتوباسیون (RR: 1.03؛ 95% CI؛ 0.55 تا 1.95؛ یک مطالعه، 213 نوزاد) و زردی (jaundice) نوزاد (RR: 1.01؛ 95% CI؛ 0.52 تا 1.97؛ یک مطالعه، 213 نوزاد) مشاهده نشد. به دلیل نداشتن داده‌های پیامد، نتوانستیم شواهد مربوط به کیفیت را درجه‌بندی کنیم.

واکسیناسیون آنفلوآنزا در دوران بارداری در برابر دارونما

یک کارآزمایی شامل 2116 زن و 2049 نوزاد که تاثیر واکسن آنفلوآنزای غیرفعال سه‌ظرفیتی (trivalent inactivated influenza vaccine; IIV3) را در دوران بارداری ارزیابی ‌کرد، تحت این مقایسه قرار گرفت.

هیچ تفاوت بارزی میان گروه آنفلوآنزا و گروه کنترل دارونما از نظر بیشتر پیامدهای اولیه این مرور وجود نداشت: مرگ‌ومیر مادر (RR: 4.96؛ 95% CI؛ 0.24 تا 103.24، شواهد با کیفیت متوسط )، مرگ‌ومیر نوزاد تا 175 روز پس از تولد (RR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.37 تا 1.37، شواهد با کیفیت متوسط )، مرگ‌ومیر پری‌ناتال (مرده‌زایی و مرگ‌ومیر در هفته اول زندگی) (RR: 1.32؛ 95% CI؛ 0.73 تا 2.38، شواهد با کیفیت متوسط )، بیماری شبه-آنفلوآنزا در زنان (RR: 0.96؛ 95% CI؛ 0.79 تا 1.16) یا در نوزادان آنها (RR: 1.02؛ 95% CI؛ 0.94 تا 1.09)، هر گونه بیماری تنفسی در زنان (RR: 0.97؛ 95% CI؛ 0.91 تا 1.04، شواهد با کیفیت بالا ) یا در کودکان آنها (RR: 1.01؛ 95% CI؛ 0.95 تا 1.07، شواهد با کیفیت بالا ). همچنین تفاوت بارزی میان گروه‌های واکسیناسیون و کنترل دارونما از نظر بستری شدن مادر در بیمارستان به دلیل ابتلا به هرگونه عفونت (RR: 2.27؛ 95% CI؛ 0.94 تا 5.49؛ 2116 زن، شواهد با کیفیت متوسط )، و بستری نوزاد در بیمارستان به دلیل ابتلا به سپسیس (RR: 1.60؛ 95% CI؛ 0.73 تا 3.50؛ 2049 نوزاد، شواهد با کیفیت متوسط ) مشاهده نشد. با این حال، واکسیناسیون آنفلوآنزا در دوران بارداری با کاهش ابتلای نوزادان (RR: 0.51؛ 95% CI؛ 0.30 تا 0.88، یک مطالعه، 2049 نوزاد) و زنان (RR: 0.50؛ 95% CI؛ 0.29 تا 0.86، یک مطالعه، 2116 زن) به آنفلوآنزا تایید شده با واکنش زنجیره‌ای پلیمراز ترانس‌کریپتاز معکوس (reverse-transcriptase–polymerase-chain-reaction; RT-PCR) مرتبط بود.

با توجه به پیامدهای ثانویه این مرور، تفاوت بارزی از نظر تاثیر بر پیامدهای بارداری (سقط جنین، زایمان زودرس و مرده‌زایی)، بستری شدن در بیمارستان به دلیل عفونت تنفسی میان زنان و نوزادان وجود نداشت. به‌طور مشابه، هیچ تفاوتی میان گروه واکسن آنفلوآنزا و گروه کنترل دارونما از نظر بروز هرگونه واکنش سیستمیک نامطلوب وجود نداشت.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information