بیماری کرون چیست؟
بیماری کرون (Crohn’s disease; CD) یک وضعیت التهابی مزمن روده است، که می‌تواند هر قسمتی را از دهان تا مقعد بیماران متاثر سازد. نشانه‌های شایع این وضعیت عبارت‌اند از درد شکمی، اسهال و کاهش وزن. افراد مبتلا به بیماری کرون که دچار نشانه می‌شوند، مبتلا به بیماری «فعال» هستند. زمانی که نشانه‌ها متوقف شوند، گفته می‌شود که بیماری «بهبود یافته» است.
نالترکسون چیست؟
نالترکسون (naltrexone) یک آنتاگونیست اوپیوئیدی (opioid antagonist) طولانی-اثر است. نالترکسون دارویی است که اثرات داروهای اوپیوئیدی را خنثی می‌کند. این دارو معمولا برای درمان سوء‌مصرف الکل و اوپیوئید استفاده شده و به صورت خوراکی مصرف می‌شود. هورمون‌های خاص (پروتئین‌هایی که دستورها را در بدن انتقال می‌دهند) که در پاسخ به درد دخیل هستند، ممکن است در ایجاد التهاب مربوط به بیماری کرون نقشی داشته باشند. با تجویز دوز پائین نالترکسون در افراد، ممکن است بیماری کرون بتواند بهبود یابد.
پژوهشگران درباره چه موضوعی به جست‌وجو پرداختند؟
پژوهشگران اثربخشی و ایمنی (یعنی اثرات جانبی) درمان را با دوز پائین نالترکسون برای القای بهبودی در افراد مبتلا به بیماری کرون فعال مطالعه کردند.
پژوهشگران چه چیزی را به دست آوردند؟
این مرور دو کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده کوچک را شامل 46 شرکت‌کننده شناسایی کرد. یک مطالعه درمان 12 هفته‌ای را با دوز پائین نالترکسون (4.5 میلی‌گرم در روز) با یک دارونما (placebo) (یعنی یک داروی ساختگی از جمله قرص شکر) در 34 بیمار بزرگسال مبتلا به بیماری کرون فعال مقایسه کرد. مطالعه دیگر درمان هشت هفته‌ای را با دوز پائین نالترکسون (0.1 میلی‌گرم/کیلوگرم تا حداکثر 4.5 میلی‌گرم/روز) با یک دارونما در 12 کودک مبتلا به بیماری کرون فعال مقایسه کرد. نتایج به دست آمده از هر دو مطالعه از نظر نسبتی از بیماران که از نظر بالینی بهبود یافتند، دقیق نبودند. نتایج به دست آمده از مطالعه انجام شده روی بزرگسالان پیشنهاد می‌کند که دوز پائین نالترکسون ممکن است از نظر پاسخ بالینی (یعنی بهبود در نشانه‌های بیماری) و پاسخ آندوسکوپی (یعنی کاهش در التهاب روده مطابق آنچه که در بررسی روده با اسکوپی نشان داده می‌شود) دارای مزیت باشد. به دلیل کم بودن تعداد افرادی که دچار اثرات جانبی شدند، نتوانستیم درباره اینکه دوز پائین نالترکسون منجر به بروز اثرات جانبی خاص شامل اختلال در خواب، خواب‌های غیر-معمول، سردرد، کاهش اشتها، حالت تهوع و خستگی می‌شود یا خیر، اظهارنظر کنیم. از آنجایی که این نتایج بر مبنای تعداد بسیار کوچکی از بیماران به دست آمد، لازم است با احتیاط تفسیر شوند و کیفیت کلی شواهد به دلیل عدم دقت نتایج، در سطح پائین ارزیابی شد. بنابراین هیچ‌گونه نتیجه‌گیری قطعی را درباره اثربخشی و پروفایل اثرات جانبی درمان با دوز پائین نالترکسون برای بیماران مبتلا به بیماری کرون فعال نمی‌توان به عمل آورد. برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی درمان با دوز پائین نالترکسون در بیماری کرون فعال در هر دو گروه بزرگسالان و کودکان، به انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده بیشتری نیاز است.
در حال حاضر، شواهد کافی برای اتخاذ هر گونه نتیجه‌گیری قطعی درباره اثربخشی و ایمنی LDN مورد استفاده برای درمان بیماران مبتلا به بیماران کرون فعال وجود ندارد. داده‌های به دست آمده از یک مطالعه کوچک پیشنهاد می‌کنند که LDN ممکن است از نظر ایجاد پاسخ بالینی و آندوسکوپی در بیماران بزرگسال مبتلا به بیماری کرون فعال دارای مزیت باشد. داده‌های به دست آمده از دو مطالعه کوچک پیشنهاد می‌کنند که LDN نرخ عوارض جانبی خاص را نسبت به دارونما افزایش نمی‌دهد. با وجود این، از آنجایی که این نتایج بر مبنای تعداد بسیار اندکی از بیماران به دست آمد، لازم است با احتیاط تفسیر شوند و کیفیت کلی شواهد به دلیل عدم دقت جدی، در سطح پائین ارزیابی شد. برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی درمان با LDN در بیماری کرون فعال در هر دو طیف بزرگسالان و کودکان به انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده بیشتری نیاز است.
بیماری کرون (Crohn’s disease; CD) یک وضعیت التهابی عودکننده ترانس‌مورال (transmural) است که مجرای گوارشی را درگیر می‌کند. سیگنال‌دهی اوپیوئیدی (opioid signalling)، که تاثیر آن روی ترشح و حرکت روده از مدت‌ها قبل شناخته شده، در آبشار التهابی بیماری کرون دخیل است. نالترکسون (naltrexone) با دوز پائین، که یک آنتاگونیست اوپیوئیدی (opioid antagonist) است، به عنوان یک درمان بالقوه مورد توجه قرار گرفته است.
هدف اولیه، ارزیابی اثربخشی و ایمنی دوز پائین نالترکسون در القای بهبودی در بیماری کرون بود.
برای شناسایی مطالعات مرتبط، جست‌وجوی سیستماتیکی در CENTRAL؛ PubMed؛ Embase؛ MEDLINE و پایگاه ثبت تخصصی گروه IBD کاکرین از زمان شروع به کار تا 15 ژانویه 2018 به اجرا درآمد. همچنین خلاصه مقالات به دست آمده از کنفرانس‌های مهم گاستروانترولوژی شامل هفته بیماری گوارش (Digestive Disease Week) و هفته گاستروانترولوژی اتحادیه اروپا (United European Gastroenterology Week) و فهرست منابع به دست آمده از مقالات بازیابی شده، غربالگری شدند.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده از دوز پائین نالترکسون (low dose naltrexone; LDN) برای درمان بیماری کرون فعال وارد شدند.
داده‌ها بر مبنای قصد درمان (intention-to-treat) و با استفاده از Review Manager (RevMan 5.3.5) تجزیهوتحلیل شدند. پیامد اولیه عبارت بود از القای بهبودی بالینی تعریف شده توسط ایندکس فعالیت بیماری کرون (Crohn’s disease activity index; CDAI) < 150، یا ایندکس فعالیت بیماری کرون در اطفال (pediatric Crohn's disease activity index; PCDAI) < 10. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از پاسخ بالینی (70 یا 100 نمره افزایش در CDAI نسبت به نمره پایه)، پاسخ یا بهبودی بیماری در آندوسکوپی، کیفیت زندگی، و عوارض جانبی مطابق با تعریف ارائه شده توسط مطالعات وارد شده به مرور. برای پیامدهای دو حالتی، خطر نسبی (RR) و 95% فواصل اطمینان (CI) محاسبه شدند. کیفیت روش‌شناسی مطالعات وارد شده به مرور با استفاده از ابزار خطر سوگیری (bias) کاکرین ارزیابی شد. کیفیت کلی شواهد پشتیبان پیامد اولیه و پیامدهای ثانویه انتخاب شده با استفاده از سیستم درجه‌بندی توصیه‌ها، ارزیابی، ارتقا و بررسی (GRADE) ارزیابی شد.
دو مطالعه (46 شرکت‌کننده) شناسایی شدند. یک مطالعه اثربخشی و ایمنی 12 هفته درمان را با LDN (4.5 میلی‌گرم/روز) در مقایسه با دارونما (placebo) در بیماران بزرگسال (N = 34) ارزیابی کرد. مطالعه دیگر هشت هفته درمان را با LDN (0.1 میلی‌گرم/کیلوگرم، حداکثر 4.5 میلی‌گرم/روز) در مقایسه با دارونما در بیماران اطفال (N = 12) ارزیابی کرد. هدف اولیه از مطالعه اطفال ارزیابی ایمنی و تحمل‌پذیری درمان بود. هر دو مطالعه دارای خطر سوگیری پائین بودند. مطالعه انجام شده روی بیماران بزرگسال گزارش کرد که 30% (5/18) از بیماران درمان شده با LDN، در هفته 12، در مقایسه با 18% (3/16) از بیماران دریافت کننده دارونما از نظر بالینی بهبود یافتند، هرچند این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار نبود (RR: 1.48؛ 95% CI؛ 0.42 تا 5.24). مطالعه انجام شده روی کودکان گزارش کرد که 25% از بیماران درمان شده با LDN، در مقایسه با هیچ یک از بیماران گروه دارونما، به لحاظ بالینی بهبود یافتند (PCDAI < 10)، اگرچه اینکه این نتیجه متعلق به کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده با دارونما بود یا متعلق به مطالعه گسترده برچسب-باز (open label extension study)، مشخص نیست. در مطالعه انجام شده روی بزرگسالان نرخ‌های پاسخ بالینی 70 امتیازی به طور معنی‌داری در افراد درمان شده با LDN نسبت به دارونما بالاتر بود. هشتادوسه درصد (15/18) از بیماران دریافت کننده LDN، در هفته 12، در مقایسه با 38% (6/16) از بیماران دریافت کننده دارونما، به پاسخ بالینی 70 امتیازی دست یافتند (RR: 2.22؛ 95% CI؛ 1.14 تا 4.32). اثر LDN روی نسبت بیماران بزرگسالی که به پاسخ بالینی 100 امتیازی دست یافتند، با عدم قطعیت همراه بود. شصت‌ویک درصد (11/18) از بیماران دریافت کننده LDN در مقایسه با 31% (5/16) از بیماران دریافت کننده دارونما به پاسخ بالینی 100 امتیازی دست یافتند (RR: 1.96؛ 95% CI؛ 0.87 تا 4.42). نسبت بیمارانی که به پاسخ آندوسکوپی دست پیدا کردند (کاهش CDEIS > 5 نسبت به پایه) در گروه LDN در مقایسه با دارونما به طور معنی‌داری بالاتر بود. هفتادودو درصد (13/18) از بیماران دریافت کننده LDN در مقایسه با 25% (4/16) از بیماران دریافت کننده دارونما، به پاسخ آندوسکوپی دست یافتند (RR: 2.89؛ 95% CI؛ 1.18 تا 7.08). با وجود این، هیچ اختلاف معنی‌داری به لحاظ آماری در نسبت بیمارانی که به بهبودی آندوسکوپی دست یافتند، وجود نداشت. بهبودی آندوسکوپی (CDEIS < 3) در 22% (4/18) از گروه LDN در مقایسه با 0% (0/16) از گروه دارونما حاصل شد (RR: 8.05؛ 95% CI؛ 0.47 تا 138.87). داده‌های تجمیع شده از هر دو مطالعه هیچ اختلاف معنی‌داری را به لحاظ آماری در تعداد موارد انصراف دهنده از ادامه درمان به دلیل بروز عوارض جانبی یا عوارض جانبی خاص شامل اختلال خواب، خواب‌های غیر-معمول، سردرد، کاهش اشتها، حالت تهوع و خستگی نشان نداد. هیچ عارضه جانبی جدی در هیچ یک از مطالعات گزارش نشد. تجزیه‌و‌تحلیل‌های GRADE، کیفیت کلی شواهد را برای پیامدهای اولیه و ثانویه (یعنی بهبودی بالینی، پاسخ بالینی، پاسخ آندوسکوپی، و عوارض جانبی)، به دلیل عدم دقت (داده‌های پراکنده) جدی در سطح پائین ارزیابی کرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.