سوال مطالعه مروری
دوزهای مختلف سریواستاتین (cerivastatin) چگونه چربی‌های خون را تحت تاثیر قرار می‌دهند؟
پیشینه
سریواستاتین یک داروی بسیار قوی در کاهش کلسترول است. ما نمی‌دانیم که اندازه دوز این دارو چگونه بر چربی خون ما تاثیر می‌گذارد.
تاریخ جست‌وجو
ما تحقیقات را تا مارچ سال 2019 بررسی کردیم.
ویژگی‌های مطالعه
ما به بررسی کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده (RCTs) با کیفیت بالا و مطالعات قبل و بعد درباره اندازه‌های مختلف دوز سریواستاتین پرداختیم. این کارآزمایی‌ها بین سه و دوازده هفته ادامه داشتند. افراد در هر سن و جنسیتی، با یا بدون بیماری قلبی در این کارآزمایی‌ها حضور داشتند.
شرکت‌کنندگان می‌توانستند از هر سن و جنسیتی، با یا بدون بیماری قلبی‌عروقی باشند.
نتایج کلیدی
ما پنجاه کارآزمایی را با 13018 شرکت‌کننده یافتیم که سطوح لیپید شرکت‌کنندگان را اندازه‌گیری کردند. سطح کلسترول LDL در 12877 شرکت‌کننده اندازه‌گیری شد.
کلسترول LDL در افراد دریافت کننده 0.025 تا 0.8 میلی‌گرم سریواستاتین در روز، 12% تا 42% کاهش یافت. هرچه دوز ارائه شده بالاتر باشد، سطوح سه معیار کلسترول پایین‌تر می‌آید. کلسترول HDL تا 5% افزایش یافت.
برای کاهش کلسترول LDL، سریواستاتین، 250 بار قوی‌تر از فلوواستاتین (fluvastatin)، 20 بار قوی‌تر از آتورواستاتین (atorvastatin) و 5.5 بار قوی‌تر از روزوواستاتین (rosuvastatin) است.
فقط 11 مورد از 19 RCT، گزارشی را از تعداد افرادی که به دلیل عوارض جانبی از مطالعات خارج شدند، ارائه کردند. میزان خروج از مطالعه به دلیل عوارض جانبی بین افراد دریافت کننده سریواستاتین و دارونما مشابه بود.
قطعیت شواهد
اعتماد بالایی به نتایج مربوط به کلسترول توتال و کلسترول LDL و اعتماد بسیار پایین تا متوسطی به نتایج مربوط به تری‌گلیسیرید وجود دارد. در حال حاضر اعتماد پائینی به شواهد مربوط به موارد خروج از مطالعه وجود دارد، زیرا بسیاری از کارآزمایی‌ها (8 مورد از 19 کارآزمایی) خروج از مطالعه را ناشی از عوارض جانبی گزارش نکردند.
تاثیر سریواستاتین در کاهش کلسترول LDL، کلسترول توتال، و تری‌گلیسرید، به صورت خطی وابسته به دوز بود. داده‌های مربوط به لگاریتم دوز-پاسخ سریواستاتین، به صورت خطی در محدوده دوز معمول تجویز شده بودند. بر اساس یک مقایسه غیررسمی با فلوواستاتین، آتورواستاتین و روزوواستاتین، سریواستاتین در کاهش کلسترول LDL تقریبا 250 برابر قوی‌تر از فلوواستاتین، 20 برابر قوی‌تر از آتورواستاتین و 5.5 برابر قوی‌تر از روزوواستاتین بود؛ و در کاهش کلسترول کل 233 برابر قوی‌تر از فلوواستاتین، 18 برابر قوی‌تر از آتورواستاتین و شش برابر قوی‌تر از روزوواستاتین بود. این مرور تخمین خوبی را از بروز آسیب‌های مرتبط با سریواستاتین به دلیل دوره کوتاه‌مدت کارآزمایی‌ها و فقدان گزارش‌دهی عوارض جانبی در 42% از RCTها ارائه نداد.
سریواستاتین (cerivastatin) تا زمانی که به دلیل وقوع مواردی از مرگ‌ومیرهای ناشی از رابدومیولیز (rhabdomyolysis) از بازار خارج شد، قوی‌ترین نوع استاتین (statin) محسوب می‌شد؛ با این حال، بزرگی تاثیر وابسته به دوز سریواستاتین بر لیپیدهای خون، نامشخص است.
هدف اولیه
کمّی‌سازی (quantify) تاثیر دوزهای مختلف سریواستاتین بر نشانگرهای جایگزین: کلسترول LDL، کلسترول توتال، کلسترول HDL و تری‌گلیسیریدها در کودکان و بزرگسالان با و بدون بیماری‌های قلبی‌عروقی.
هدف از این مرور، بررسی فارماکولوژی سریواستاتین با مشخص کردن تاثیر مرتبط با دوز و تغییرپذیری تاثیر سریواستاتین بر نشانگرهای جایگزین است.
اهداف ثانویه
کمّی‌سازی تاثیر دوزهای مختلف سریواستاتین در مقایسه با دارونما (placebo) بر خروج از درمان ناشی از عوارض جانبی. مقایسه قدرت نسبی سریواستاتین نسبت به فلوواستاتین (fluvastatin)، آتورواستاتین (atorvastatin) و روزوواستاتین (rosuvastatin) برای کلسترول LDL، کلسترول توتال، کلسترول HDL و تری‌گلیسیرید.
متخصص اطلاعات گروه هیپرتانسیون در کاکرین برای یافتن RCTها به جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی زیر تا مارچ 2019 پرداخت: CENTRAL (شماره 3؛ 2019)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid Embase؛ پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت، و ClinicalTrials.gov. ما همچنین European Patent Office؛ FDA.gov؛ و پایان‌نامه‌ها و تزهای ProQuest را جست‌وجو کردیم و در رابطه با کارهای منتشر شده و منتشر نشده، با نویسندگان مقالات مرتبط تماس گرفتیم. هیچ‌گونه محدودیتی از نظر زبان مطالعه اعمال نشد.
RCTها و مطالعات کنترل‌شده قبل و بعد که به ارزیابی پاسخ دوز از دوزهای مختلف ثابت سریواستاتین بر لیپیدهای خون در طول مدت سه تا 12 هفته در شرکت‌کنندگان در هر سنی با و بدون بیماری‌های قلبی‌عروقی، پرداختند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم معیار واجد شرایط بودن کارآزمایی‌ها را برای ورود ارزیابی کرده و داده‌ها را استخراج کردند. ما داده‌های به دست آمده را از RCTها و مطالعات کنترل‌شده قبل و بعد در نرم‌افزار Review Manager 5، به ترتیب، به صورت داده‌های پیوسته و واریانس معکوس ژنریک، وارد کردیم. ما اطلاعات مربوط به خروج از درمان را ناشی از عوارض جانبی از RCTها گردآوری کردیم. ما تمام کارآزمایی‌ها را با استفاده از ابزار «خطر سوگیری (bias)» تحت گروه‌های تولید توالی، پنهانسازی تخصیص، کورسازی، داده‌های ناقص پیامد، گزارش‌دهی انتخابی و دیگر سوگیری‌های بالقوه ارزیابی کردیم.
پنجاه کارآزمایی (19 RCT و 31 مطالعه قبل و بعد) به بررسی اثربخشی مرتبط با دوز سریواستاتین در 12877 شرکت‌کننده که کلسترول LDL آنها اندازه‌گیری شد، پرداختند. شرکت‌کنندگان از هر سنی با و بدون بیماری قلبی‌عروقی بودند و کارآزمایی‌ها تاثیرات سریواستاتین را طی یک دوره درمان سه تا 12 هفته‌ای مورد مطالعه قرار دادند. مصرف سریواستاتین با دوز 0.025 میلی‌گرم در روز تا 0.8 میلی‌گرم در روز باعث کاهش کلسترول LDL از 11.0% تا 40.8%، کلسترول کل از 8.0% تا 28.8% و تری‌گلیسیرید از 9.0% تا 21.4% شد. ما قطعیت شواهد را برای این تاثیرات در سطح بالا قضاوت کردیم. داده‌های لگاریتمی دوز-پاسخ مربوط به دوزهای 2.5 میلی‌گرم تا 80 میلی‌گرم، تاثیرات خطی قوی مرتبط با دوز را بر کلسترول LDL، کلسترول توتال و تری‌گلیسیرید نشان داد.
سریواستاتین در مقایسه با فلوواستاتین، آتورواستاتین و روزوواستاتین، در کاهش کلسترول LDL تقریبا 250 برابر قوی‌تر از فلوواستاتین، 20 برابر قوی‌تر از آتورواستاتین و 5.5 برابر قوی‌تر از روزوواستاتین بود؛ در کاهش کلسترول کل 233 برابر قوی‌تر از فلوواستاتین، 18 برابر قوی‌تر از آتورواستاتین و شش برابر قوی‌تر از روزوواستاتین بود؛ و در کاهش تری‌گلیسیرید، 125 برابر قوی‌تر از فلوواستاتین، 11 برابر قوی‌تر از آتورواستاتین و 13 برابر قوی‌تر از روزوواستاتین بود. تاثیر سریواستاتین بر کلسترول HDL، مرتبط با دوز نبود، اما به‌طور کلی سریواستاتین کلسترول HDL را تا 5% افزایش داد. خطر سوگیری برای پیامد خروج از درمان به دلیل عوارض جانبی در سطح بالا، اما خطر سوگیری برای اندازه‌گیری‌های لیپید خون، پایین بود. در 11 مورد از 19 کارآزمایی کوتاه‌مدت، تفاوتی بین تعداد موارد خروج از درمان ناشی از عوارض جانبی بین سریواستاتین و دارونما نبود (خطر نسبی: 1.09؛ 95% فاصله اطمینان: 0.68 تا 1.74).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.