سوال مطالعه مروری: آیا پرهبیوتیکها منجر به پیشگیری از هیپربیلیروبینمی، افزایش سطح بیلیروبین که منجر به زردی میشود، در نوزادان تازه متولدشده میشوند؟
پیشینه: زردی در تقریبا دو-سوم از همه نوزادان طی روزهای نخست زندگی رخ میدهد. فوتوتراپی معمولا برای مدیریت زردی نوزادان استفاده میشود. به نظر نمیرسد فوتوتراپی موجب عوارض جانبی جدی شود، اما اخیرا بعضی کارآزماییهای بالینی، نگرانیهایی را بر اساس مطالعات حیوانی یا کشت سلولی در مورد پتانسیل آن برای تخریب DNA مطرح کردهاند. بنابراین دیگر انواع درمان برای زردی نوزادان مورد توجه قرار گرفتهاند. برخی شواهد نشان میدهند که تغذیه مکمل رودهای با پرهبیوتیکها، زردی را میان نوزادان کاهش میدهد.
ویژگیهای مطالعه: ما سه مطالعه کوچک (با مجموع 154 نوزاد) را وارد کردیم که اثرات تغذیه مکمل با پرهبیوتیکها را بر زردی نوزادان با دارونما (placebo) (مثل آب مقطر) مقایسه کردند. شواهد تا 14 جون 2018 بهروز است.
نتایج کلیدی: شواهد کافی برای ارزیابی اثربخشی پرهبیوتیکها بر زردی نوزادان وجود ندارد. بر اساس دادههای موجود، بروز هیپربیلیروبینمی نوزادی (شواهد با کیفیت پائین) و درمان با فوتوتراپی (شواهد با کیفیت پائین) از طریق تغذیه مکمل با پرهبیوتیکها کاهش یافت، اما فقط یک مطالعه درباره این پیامدها به ارائه گزارش پرداخت.
متاآنالیزهای این مطالعات کوچک نشاندهنده کاهش معنادار در مدت بستری در بیمارستان (شواهد با کیفیت پائین) و افزایش چشمگیر در فراوانی مدفوع (شواهد با کیفیت بالا) در نوزادان با مکمل پرهبیوتیک در مقابل دارونما بود. علاوه بر این، متاآنالیزها بیانگر تفاوت قابل توجه در حداکثر سطوح بیلیروبین پلاسما (شواهد با کیفیت پائین)، مدت زمان فوتوتراپی (شواهد با کیفیت پایین) و مرگومیر نوزادان (شواهد با کیفیت پائین) بین گروهها نبودند. این مرور فقط سه کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده را یافت که مکمل پرهبیوتیک را با دارونما مقایسه کردند. نیاز به انجام تحقیقات بیشتری وجود دارد.
مطالعات حاضر قادر به ارائه شواهد قابل اعتماد درباره اثربخشی پرهبیوتیکها بر هیپربیلیروبینمی نیستند. انجام RCTهای بزرگ و با طراحی مناسب بیشتری باید در نوزادان انجام شود که اثرات مکمل رودهای را با پرهبیوتیکها بر هیپربیلیروبینمی نوزادی با مکمل شیر با هر دارونمای دیگر (بهویژه آب مقطر) یا عدم تجویز مکمل مقایسه کنند.
هیپربیلیروبینمی در تقریبا دو-سوم از همه نوزادان در طول روزهای نخست زندگی رخ میدهد و اغلب با فوتوتراپی (phototherapy) درمان میشود. اگرچه معمولا فوتوتراپی ایمن تلقی میشود، نگرانی فزایندهای در مورد آن و اثرات بالقوه مخرب آن بر DNA و افزایش عوارض جانبی بهویژه برای نوزادان پرهترم (preterm) وجود دارد. ممکن است روشهای دیگری، مانند تغذیه مکمل رودهای (enteral feeding supplementation) با پرهبیوتیکها (prebiotics)، استفاده موثری در مدیریت هیپربیلیروبینمی در نوزادان داشته باشند.
تعیین اینکه تجویز پرهبیوتیکها، بروز هیپربیلیروبینمی را میان نوزادان ترم (term) و پرهترم در مقایسه با مکمل رودهای شیر با آب مقطر/دارونما (placebo) یا عدم تجویز مکمل کاهش میدهد یا خیر.
ما از استراتژی جستوجوی گروه نوزادان در کاکرین برای جستوجو در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL، شماره 5، 2018)؛ MEDLINE via PubMed (1966 تا 14 جون 2018)؛ Embase (1980 تا 14 جون 2018) و Cumulative Index to Nursing and Allied Health Litreture (CINAHL) (1982 تا جون 2018) استفاده کردیم. همچنین در بانکهای اطلاعاتی کارآزماییهای بالینی، مجموعه مقالات کنفرانس و فهرست منابع مقالات بازیابیشده برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و کارآزماییهای شبه-تصادفیسازی شده جستوجو کردیم.
ما همه RCTهای مربوط به مطالعه نوزادان را در نظر گرفتیم که تغذیه مکمل رودهای را با پرهبیوتیکها در مقابل آب مقطر/دارونما یا عدم تجویز مکمل مقایسه کردند.
دو مرورگر مقالات را غربالگری و دادهها را از مقالات منتخب استخراج کردند. از شیوه اثر ثابت در ترکیب اثرات مطالعاتی که به اندازه کافی مشابه بودند، استفاده کردیم. سپس از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی کیفیت شواهد بهره بردیم.
سه مطالعه کوچک که 154 نوزاد را ارزیابی کردند، در این مرور انتخاب شدند. یک مطالعه، کاهش معناداری را در خطر هیپربیلیروبینمی و نرخ درمان با فوتوتراپی در ارتباط با تغذیه مکمل رودهای با پرهبیوتیکها گزارش کرد (خطر نسبی (RR): 0.75؛ 95% فاصله اطمینان (95% CI): 0.58 تا 0.97؛ یک مطالعه؛ 50 نوزاد؛ شواهد با کیفیت پائین). متاآنالیزهای دو مطالعه نشاندهنده هیچ تفاوت چشمگیری در حداکثر سطوح بیلیروبین غیر-کونژوگه پلاسما در نوزادان با مکمل پرهبیوتیک نبود (تفاوت میانگین (MD): 0.14 میلیگرم/دسیلیتر؛ 95% CI؛ 0.91- تا 1.20؛ I² = 81%؛ P = 0.79؛ دو مطالعه؛ 78 نوزاد؛ شواهد با کیفیت پائین). شواهدی از اختلاف قابلتوجه در مدت زمان فوتوتراپی که فقط در یک مطالعه گزارش شد، بین گروههای پرهبیوتیک و کنترل وجود نداشت (MD؛ 0.10 روز؛ 95% CI؛ 2.00- تا 2.20؛ یک مطالعه؛ 50 نوزاد؛ شواهد با کیفیت پائین). متاآنالیزهای دو مطالعه بیانگر کاهش چشمگیر در طول مدت بستری در بیمارستان بود (MD؛ 10.57- روز؛ 95% CI؛ 17.81- تا 3.33-؛ 2 مطالعه؛ 78 نوزاد؛ I² = 0%؛ P = 0.004؛ شواهد با کیفیت پائین). متاآنالیز سه مطالعه نشان دهنده افزایش معنادار در فراوانی مدفوع در گروههای پرهبیوتیک بود (MD: 1.18؛ 95% CI؛ 0.90 تا 1.46؛ I² = 90%؛ 3 مطالعه؛ 154 نوزاد؛ شواهد با کیفیت بالا). هیچ تفاوت قابلتوجهی در مرگومیر حین بستری در بیمارستان پس از مصرف مکمل رودهای با پرهبیوتیکها گزارش نشد (RR معمول: 0.94؛ 95% CI؛ 0.14 تا 6.19؛ I² = 6%؛ P = 0.95؛ 2 مطالعه؛ 78 نوزاد؛ شواهد با کیفیت پائین). گزارشی از نیاز به تعویض خون و بروز انسفالوپاتی حاد بیلیروبین (acute bilirubin encephalopathy)، انسفالوپاتی مزمن بیلیروبین و ناتوانی عمده تکامل سیستم عصبی در مطالعات وارد شده وجود نداشت. هیچیک از مطالعات برگزیده عوارض جانبی را گزارش نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.