موضوع
رادیکال هیسترکتومی همراه با لنفادنکتومی لگن (برداشتن رحم و بافت‌های اطراف آن و غدد لنفاوی لگن) درمانی برای سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه آن است (زمانی که سرطان هنوز درون دهانه رحم و قسمت فوقانی واژن است، بدون گسترش به بافت‌های مجاور). اختلال عملکرد مثانه (مشکلات در نحوه نگه داشتن و آزادسازی ادرار در مثانه) یک مشکل شایع به دنبال رادیکال هیسترکتومی است، که در اثر آسیب به اعصاب کنترل کننده ادرار کردن ایجاد می‌شود.
هدف مطالعه مروری
ارزیابی سودمندی و ایمنی درمان برای پیشگیری از اختلال عملکرد مثانه به دنبال انجام رادیکال هیسترکتومی در زنان مبتلا به مرحله اولیه سرطان دهانه رحم. بانک‌های اطلاعاتی علمی را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (مطالعاتی که در آنها افراد یا گروه‌هایی از افراد به‌طور تصادفی به دو یا چند گروه اختصاص می‌یابند، و به طور متفاوتی درمان می‌شوند) جست‌وجو کردیم که تا اپریل 2020 منتشر شدند.
یافته‌های اصلی
چهار مطالعه را پیدا کردیم که معیارهای ورود را داشتند. یک مطالعه دارویی را به نام بتانکول (bethanechol) با دارونما (placebo) (ماده‌ای که هیچ تاثیر درمانی ندارد و به عنوان کنترل کننده در آزمایش داروها استفاده می‌شود) مقایسه کرد. سه مطالعه کاتتریزاسیون سوپراپوبیک (suprapubic catheterisation) (کارگذاری یک لوله انعطاف‌پذیر (کاتتر) داخل مثانه از طریق ایجاد یک برش در قسمت تحتانی شکم برای تخلیه ادرار) را با کاتتریزاسیون متناوب که توسط خود فرد انجام می‌شد (جای‌گذاری کاتتر از طریق مجرای ادرار، در داخل مثانه در فواصلی از روز) مقایسه کردند.
بتانکول در برابر دارونما
بتانکول ممکن است با کاهش حجم ادرار باقیمانده پس از ادرار کردن، که یک ماه پس از جراحی ارزیابی شد، احتمال اختلال عملکرد مثانه را کاهش دهد. با این حال، قطعیت این شواهد بسیار پائین است و انجام مطالعات بیشتر، آگاهی ما را از این پیامد بهتر خواهند کرد.
کاتتریزاسیون سوپراپوبیک در برابر کاتتریزاسیون متناوب که توسط خود فرد انجام شود
شواهد کافی برای تعیین اثربخشی کاتتریزاسیون سوپراپوبیک و کاتتریزاسیون متناوب که توسط خود فرد انجام شود برای پیشگیری از اختلال عملکرد مثانه وجود نداشت. شواهدی با قطعیت بسیار پائین هیچ تفاوتی را بین این دو درمان از لحاظ خطر بروز یک نتیجه نامطلوب و عفونتهای مجاری ادراری در طول ماه اول پس از جراحی نشان نداد.
نتیجه‌گیری‌ها
هیچ یک از مطالعات وارد شده نرخ بهبود در دفع خودبه‌خودی ادرار را یک هفته پس از جراحی، زمان سپری شده را تا حجم ادرار باقیمانده پس از ادرار کردن در حد 50 میلی‌لیتر یا کمتر، یا حجم ادرار باقیمانده پس از ادرار کردن در 6 و 12 ماه پس از جراحی را گزارش نکردند، همه این موارد پیامدهای مهمی برای ارزیابی اختلال عملکرد مثانه پس از جراحی هستند. شواهد محدودی حاکی از آن است که بتانکول با کاهش حجم ادرار باقیمانده پس از دفع ادرار، از اختلال عملکرد مثانه پس از رادیکال هیسترکتومی پیشگیری می‌کند. با این حال، قطعیت این شواهد بسیار پائین بود. اثربخشی انواع مختلف کاتتریزاسیون ادراری پس از جراحی (کاتتریزاسیون سوپراپوبیک و کاتتریزاسیون متناوب که توسط خود فرد انجام شود) هنوز هم اثبات نشده است.
هیچ یک از مطالعات وارد شده نرخ بهبود در دفع خودبه‌خودی ادرار را یک هفته پس از جراحی، زمان سپری شده را تا حجم ادرار باقیمانده پس از ادرار کردن در حد 50 میلی‌لیتر یا کمتر، یا حجم ادرار باقیمانده پس از ادرار کردن در 6 و 12 ماه پس از جراحی را گزارش نکردند، همه این موارد پیامدهای مهمی برای ارزیابی اختلال عملکرد مثانه پس از جراحی هستند.
شواهد محدود حاکی از آن است که بتانکول با کاهش حجم ادرار باقیمانده پس از ادرار کردن، ممکن است خطر اختلال عملکرد مثانه را پس از رادیکال هیسترکتومی به حداقل برساند. با این حال، قطعیت این شواهد بسیار پائین بود. اثربخشی انواع مختلف کاتتریزاسیون ادراری پس از جراحی (کاتتریزاسیون سوپراپوبیک و متناوب که توسط خود فرد انجام شود) نامشخص می‌ماند.
اختلال عملکرد مثانه یک عارضه شایع به دنبال انجام رادیکال هیسترکتومی است، که در اثر آسیب به اعصاب اتونومیک لگنی که عضلات مثانه، اسفنکتر مجاری ادراری، و فاشیاهای کف لگن را عصب‌دهی می‌کند، ایجاد می‌شود. اختلال عملکرد مثانه نرخ عفونت مجاری ادراری (urinary tract infection; UTI)، ویزیت شدن یا بستری شدن در بیمارستان، و نارضایتی بیمار را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، اختلال عملکرد مثانه هم‌چنین می‌تواند تاثیرات منفی بر کیفیت زندگی بیمار (quality of life; QoL) داشته باشد. چندین مداخله پس از جراحی برای پیشگیری از اختلال عملکرد مثانه به دنبال رادیکال هیسترکتومی پیشنهاد شده‌اند. تا جایی که اطلاع داریم، هیچ مرور سیستماتیکی برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی این مداخلات برای پیشگیری از اختلال عملکرد مثانه به دنبال انجام رادیکال هیسترکتومی در زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم انجام نشده است.
بررسی اثربخشی و ایمنی مداخلات پس از جراحی برای پیشگیری از اختلال عملکرد مثانه به دنبال رادیکال هیسترکتومی در زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه (مرحله IA2 تا IIA2).
پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 4، 2020) را در کتابخانه کاکرین (the Cochrane Library)؛ MEDLINE را از طریق Ovid (1946 تا هفته دوم اپریل، 2020)، و Embase را از طریق Ovid (1980 تا 2020، هفته 16) جست‌وجو کردیم. پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌هایی بالینی، منابع علمی خاکستری، گزارش‌های کنفرانس‌ها، و فهرست‌های استنادی مطالعات وارد شده را بررسی کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که به بررسی اثربخشی و ایمنی هر نوع مداخله‌ای پس از جراحی برای پیشگیری از اختلال عملکرد مثانه به دنبال انجام رادیکال هیسترکتومی در زنان مبتلا به مراحل IA2 تا IIA2 سرطان دهانه رحم پرداختند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم RCTهای بالقوه مرتبط را انتخاب، داده‌ها را استخراج، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی، نتایج را مقایسه، و کیفیت و قطعیت شواهد را قضاوت کردند. هر گونه اختلاف‌نظری از طریق بحث یا مشورت با نویسنده سوم مرور حل‌و‌فصل شد. پیامدهای مورد نظر عبارت بودند از: بهبودی در دفع خودبه‌خودی ادرار یک هفته پس از عمل جراحی، کیفیت زندگی (quality of life; QoL)، حوادث جانبی، حجم ادرار باقیمانده پس از ادرار کردن یک ماه پس از عمل جراحی، عفونت مجاری ادراری در مدت بیش از یک ماه پس از عمل جراحی، و نشانه‌های ذهنی ادراری.
ما 1464 رکورد را به‌عنوان نتیجه جست‌وجو (به استثنای موارد تکراری) شناسایی کردیم. از 20 رکوردی که به‌طور بالقوه معیارهای مرور را داشتند، پنج گزارش را از چهار مطالعه وارد کردیم. بیشتر مطالعات خطرات نامشخصی از سوگیری انتخاب و گزارش‌دهی داشتند. از چهار مطالعه، یک مورد بتانکول (bethanechol) را در برابر دارونما (placebo) و سه مطالعه کاتتریزاسیون سوپراپوبیک (suprapubic catheterisation) را با کاتتریزاسیون متناوب که توسط خود فرد انجام شود (intermittent self-catheterisation)، مقایسه کردند. ما دو مطالعه در حال انجام را شناسایی کردیم.
بتانکول در برابر دارونما
این مطالعه هیچ اطلاعاتی را در مورد نرخ بهبودی دفع خودبه‌خودی ادرار در یک هفته پس از عمل جراحی، QoL، حوادث جانبی، عفونت مجاری ادراری در ماه اول پس از جراحی، و نشانه‌های ذهنی ادراری برای این مقایسه گزارش نکرد. حجم ادرار باقیمانده پس از ادرار کردن، که یک ماه پس از جراحی ارزیابی شد، در زنان دریافت کننده بتانکول کمتر از زنان گروه دارونما بود (تفاوت میانگین (MD): 37.4- میلی‌لیتر؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 60.35- تا 14.45-؛ یک مطالعه، 39 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).
کاتتریزاسیون سوپراپوبیک در برابر کاتتریزاسیون متناوب که توسط خود فرد انجام شود
این مطالعات هیچ اطلاعاتی را در مورد میزان بهبودی دفع خودبه‌خودی ادرار در یک هفته و حجم ادرار باقیمانده پس از ادرار کردن در یک ماه به دنبال عمل جراحی برای این مقایسه گزارش نکردند. هیچ تفاوتی در خطرات بروز عارضه حاد (خطر نسبی (RR): 0.77 ؛ 95% CI؛ 0.24 تا 2.49؛ یک مطالعه، 71 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) و عفونتهای مجاری ادراری در طول ماه اول پس از جراحی (RR: 0.77؛ 95% CI؛ 0.53 تا 1.13؛ دو مطالعه، 95 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) بین شرکت‌کنندگان تحت کاتتریزاسیون سوپراپوبیک و شرکت‌کنندگان تحت کاتتریزاسیون متناوب که توسط خود فرد انجام شود، وجود نداشت. داده‌های موجود برای محاسبه معیارهای نسبی تاثیر مداخلات بر QoL و نشانه‌های ذهنی ادراری کافی نبودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.