هدف از این مطالعه مروری چیست؟
ما این مطالعه مروری کاکرین را برای تجزیهوتحلیل اثربخشی، میزان عود، و عوارض جانبی چهار مداخله اصلی مورد استفاده در درمان لنفانژیوم چشمی (orbital lymphangiomas) از جمله: مشاهده (تحت نظر گرفتن بدون انجام مداخله تا زمانی که لنفانژیوم باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل کاهش دید یا عدم توانایی در بسته شدن چشم شود)؛ اسکلروتراپی (تزریقات داخل ضایعه که موجب کوچکتر شدن اندازه زخم میشود)؛ داروهایی که به صورت خوراکی مصرف میشوند؛ و عمل جراحی، برنامهریزی کردیم. هدف از این کار تعیین اثربخشی نسبی درمان بود که با بهبود نشانهها (مانند افتادگی یا تورم پلک)، کاهش اندازه ضایعه، و بهبود کیفیت زندگی اندازهگیری شد.
پیامهای کلیدی
در حال حاضر، هیچ کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) واجد شرایطی وجود ندارد که به مقایسه گزینههای درمانی لنفانژیوم چشمی پرداخته باشند. بنابراین، اثربخشی، میزان عود و عوارض جانبی چهار مداخله اصلی مورد استفاده در درمان لنفانژیوم چشمی نامشخص است.
چه چیزی در این مطالعه مروری مورد بررسی قرار گرفت؟
لنفانژیومها، ناهنجاریهای موضعی سیستم عروقی و لنفاوی هستند که بیشتر در ناحیه سر و گردن کودکان رخ میدهد. لنفانژیوماهای چشمی (کره (socket) چشم) بهطور معمول در کودکان زیر 16 سال مبتلا به پتوز (افتادگی پلک)، تورم در اطراف ناحیه چشم یا مبتلا به خونریزی درون ضایعه که ناشی از یک آسیب جزئی است، دیده میشوند. افراد مبتلا به این شرایط همچنین ممکن است با علائم دیگری مانند ناهنجاری زیبایی، پروپتوز (بیرونزدگی چشم)، محدودیت حرکت چشم (چشمی که به نظر میرسد سرگردان است و میتواند منجر به از دست دادن بینایی در کودک شود)، فشردگی عصب بینایی (نوعی از بین رفتن بینایی) و آمبلیوپی (نوع دیگری از نابینا شدن) در کودکان روبرو شوند. با توجه به این عوارض تهدید کننده بینایی، درمان زودرس و موثر در جلوگیری از بدشکلی زیبایی صورت، درد و ضعف بینایی بسیار مهم است.
درمان لنفانژیومهای چشمی مشکل است، به دلیل نزدیکی به چشم و سایر ساختارهای مهم کره چشم، که همه آنها برای بینایی خوب مورد نیاز هستند. نوع درمان همچنین به اندازه لنفانژیوم، نوع کیست، و محل آن بستگی دارد. یکی از گزینهها «مشاهده» نامیده میشود و این به معنای نظارت دقیق بیماران بدون انجام هرگونه درمانی است. این امر به این دلیل است که برخی از تومورها کوچکتر یا در مکانهایی دور از دسترس قرار دارند و بینایی را تهدید نمیکنند. این روش ممکن است گزینه خوبی باشد زیرا هر گزینه درمانی خطر عوارض جانبی دارد. به عنوان مثال، جراحی میتواند به ساختارهای اطراف آسیب برساند، در حالی که داروهای خوراکی در میان سایر مشکلات میتوانند باعث تب، اسهال، سردرد و فشار خون بالا شوند. از آن جایی که ضایعه به میزان زیادی دوباره رشد میکند، خطر آسیب به بافت اطراف آن (مانند چشم، عصب بینایی، ماهیچههای چشم) بسیار زیاد است و برداشت کل ضایعه بسیار مشکل است، از این رو معمولا گزینه جراحی تا جایی که لازم باشد به تاخیر انداخته میشود. علاوه بر مشاهده و جراحی، یکی دیگر از گزینههای درمانی تزریق مادهای به نام اسکلروزانت (sclerosant) به داخل ضایعات با هدف کاهش اندازه آنها است. در نهایت، در ضایعاتی که از طریق جراحی یا با تزریقات دسترسی به آنها دشوار است، از داروهای خوراکی (به نام «داروی سیستمیک») نیز برای کاهش اندازه و علائم ناشی از آن استفاده شده است. هدف از این روشهای درمانی، علاوهبر جلوگیری از عوارض تهدیدکننده بینایی، کاهش بدشکلی زیبایی و درد ناشی از این ضایعات است.
نتایج اصلی این مطالعه مروری چه هستند؟
جستوجوی منابع علمی و تحقیقات موجود در رابطه با این موضوع، 5258 مقاله ژورنالی را به همراه داشت، اما هیچ RCTای یافت نشد که دو نوع درمان لنفانژیوم چشمی را با هم مقایسه کرده باشند. بنابراین نمیتوان هیچ نتیجهگیری در مورد اثربخشی چهار مداخله اصلی مورد علاقه در معالجه افراد مبتلا به لنفانژیوم چشمی به دست آورد. این مطالعه مروری نشان میدهد که انجام مطالعات بعدی با تصادفیسازی افراد در این درمانهای مختلف لازم هستند. توجه داشته باشید: یک مطالعه در حال انجام وجود دارد که ممکن است این معیارها را داشته باشد، که انتظار میرود در سال 2021 تکمیل شود.
این مرور تا چه زمانی بهروز است؟
نویسندگان این مطالعه مروری مطالعاتی را که تا 22 می 2018 منتشر شدند، جستوجو کردند.
در حال حاضر، هیچ RCT منتشر شدهای از درمان لنفانژیوم چشمی وجود ندارد. بدون این نوع مطالعات، نتیجهگیریها در مورد اثربخشی گزینههای درمان دارویی و جراحی برای بیماران مبتلا به لنفانژیومهای اوربیت به دست نمیآید. حضور فقط گزارشهای موردی و سری موارد در لنفانژیومهای چشمی، نشان میدهند کهRCTها برای بررسی اختلافات بین این گزینهها و کمک به هدایت برنامههای درمانی مورد نیاز هستند. چنین کارآزماییهایی پیامدها را بین افرادی که بهطور تصادفی به یکی از گزینههای درمانی زیر اختصاص مییابند، بهطور ایدهآل مقایسه میکند: مشاهده، اسکلروتراپی، درمان سیستمیک با سیرولیموس، درمان سیستمیک با سیلدنافیل و اکسیزیون جراحی.
لنفانژیوم چشمی (orbital lymphangiomas) زیر مجموعهای از ناهنجاریهای عروقی و لنفاوی موضعی است که بیشتر در ناحیه سر و گردن رخ میدهد. نفانژیوم چشمی معمولا در دهه اول زندگی با علائم پتوز، پروپتوز، محدودیت تحرک چشمی، نوروپاتی فشارنده چشمی و بدشکلی ظاهر میشود. بنابراین، درمان زودهنگام و موثر برای حفظ بینایی بسیار مهم است. به دلیل نزدیکی به ساختارهای حیاتی، مانند کره چشم، عصب بینایی و عضلات خارج چشمی، درمان این ضایعات پیچیده بوده و شامل طیف وسیعی از روشها، از جمله مشاهده، اسکلروتراپی، درمان سیستمیک و اکسیزیون جراحی است. از این گزینهها، استاندارد طلایی روشنی برای درمان وجود ندارد.
ارزیابی شواهدی که از مداخلات دارویی و جراحی برای کاهش/درمان لنفانژیوم چشمی در کودکان و بزرگسالان جوان حمایت میکند.
ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده در کاکرین (CENTRAL) (که شامل گروه چشم و بینایی در کاکرین است) (2018، شماره 5)؛ Ovid MEDLINE؛ Embase.com؛ PubMed؛ منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (LILACS)؛ ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (WHO) را جستوجو کردیم. در جستوجوی الکترونیکی برای کارآزماییها، از هیچ محدودیت تاریخی یا زبانی استفاده نکردیم. آخرین بار پایگاههای الکترونیکی را در 22 می 2018 جستوجو کردیم.
ما برنامهریزی کردیم تا کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کنیم که به مقایسه حداقل دو مورد از مداخلات زیر با یکدیگر برای درمان لنفانژیومهای چشمی پرداخته باشند: مشاهده؛ درمان با سیلدنافیل (sildenafil)؛ درمان با سیرولیموس (sirolimus)؛ اسکلروتراپی؛ عمل جراحی (رزکسیون نسبی یا کامل). ما برنامهریزی کردیم تا کارآزماییهایی را وارد کنیم که براساس پروتکل کارآزمایی بالینی قبلی، کودکان و بزرگسالان را تا 32 سال به کار گرفته باشند. محدودیتی در رابطه با عوامل مکانی یا جمعیتی وجود نداشت.
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور مستقل از هم عناوین، چکیدهها و مقالههای کامل را برای تعیین مناسب بودن آنها جهت ورود به این مطالعه مروری، غربالگری کردند. هیچ خطری سوگیری (bias) یا استخراج دادهها انجام نشد زیرا ما هیچ کارآزماییای را برای ورود پیدا نکردیم. در صورت وجود RCTها، دو نویسنده، خطر سوگیری را ارزیابی و دادهها را بهطور مستقل، با اختلافاتی که با توافق یا مشورت با نویسنده سوم مطالعه مروری حلوفصل میشد، خلاصه میکردند.
هیچ RCTای وجود نداشت که هر دو مداخله ذکر شده (دارویی یا جراحی) را برای درمان لنفانژیوم چشمی در کودکان و بزرگسالان جوان مقایسه کند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.