سوال مطالعه مروری
شواهد موجود را در مورد راه‌های افزایش فعالیت فیزیکی در افراد مبتلا به بیماری عصبی‌عضلانی بررسی کردیم. فقط مطالعاتی را وارد کردیم که فعالیت فیزیکی را به عنوان یک پیامد اندازه‌گیری کردند. همه مطالعات مرتبط را برای پاسخ دادن به این سوال گردآوری و تجزیهوتحلیل کردیم.
پیشینه
فعالیت فیزیکی شامل هر نوع فعالیت روزمره مانند کار کردن، مسافرت، یا ورزش کردن است. راهنمای بین‌المللی بر اساس مزایای شناخته شده سلامت، به همه افراد توصیه می‌کند فعالیت فیزیکی منظم و کافی داشته باشند. این راهنما مربوط به افراد مبتلا به بیماری از جمله بیماری‌های عصبی‌عضلانی است که عملکرد ماهیچه‌ها و اعصاب را تحت تاثیر قرار می‌دهند. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به بیماری‌های عصبی‌عضلانی دچار ناتوانی نیز هستند و با موانعی در تحرک فیزیکی بیشتر مواجه خواهند شد. مطالعات پژوهشی هم‌چنین گاهی افراد مبتلا به بیماری را از مطالعه خارج می‌کند.
ویژگی‌های مطالعه
این مرور 13 مطالعه (795 شرکت‌کننده از 12 مطالعه؛ تعداد شرکت‌کنندگان در یک مطالعه نامشخص بود) را وارد کرد. مطالعات بیشتر شامل بزرگسالانی بودند که قادر به راه رفتن بودند، اگرچه سوال مرور ما افراد را در هر سنی در برمی‌گرفت که قادر به حرکت با یا بدون کمک بودند. فقط هدف یک مداخله در مطالعه، افزایش فعالیت فیزیکی بود. تمرکز اصلی اغلب مطالعات بر ارزیابی تاثیرات مداخلات فعالیت فیزیکی بر سایر جنبه‌های سلامت، تناسب اندام و بهزیستی (well-being) بود. مداخلات شامل ورزش حمایتی یا انواع دیگری از فعالیت‌های فیزیکی، مشاوره در مورد تحرک بیشتر، یا گفتار-درمانی بود که شامل تغییر در رفتار فعالیت روزمره شد. درمان‌گران فیزیکی و دیگر متخصصان سلامت و تناسب اندام از بیشتر مداخلات حمایت کردند.
نتایج و قطعیت شواهد
شواهد مربوط به بزرگسالان مبتلا به نه نوع مختلف از بیماری‌های عصبی‌عضلانی بود. هر 13 مطالعه قصد داشتند فعالیت فیزیکی را اندازه‌گیری کنند اما نتایج شش مطالعه گزارش نشده یا قابل استفاده نبودند. تفاوت‌های مهمی را در مداخلات و در مراقبت معمول ارائه‌شده در مکان‌های مختلف یافتیم. هم‌چنین تفاوت‌هایی را در نحوه اندازه‌گیری و گزارش پیامدها در مطالعات به دست آوردیم. اطلاعات ازدست‌رفته در رابطه با فعالیت فیزیکی ممکن است بر نتایج تاثیر بگذارد. از نظر زمان سپری شده برای انجام فعالیت فیزیکی، مطمئن نیستیم كه هر گونه مداخله باعث تقویت فعالیت فیزیکی در افراد مبتلا به بیماری‌های عصبی‌عضلانی می‌شود یا خیر. هم‌چنین در مورد تاثیر مداخلات فعالیت فیزیکی بر کیفیت زندگی و آسیب‌ها نامطمئن هستیم. با این حال، هیچ شواهدی را دال بر اینکه مداخله فعالیت فیزیکی باعث افزایش آسیب‌های جدی می‌شود یا خیر، پیدا نکردیم. عدم قطعیت ما نسبت به شواهد به دلیل محدودیت‌های موجود در طراحی مطالعه است و به این دلیل که نتایج غیر-دقیق بودند یا مستقیما به سوال مطالعه مروری ما نمی‌پرداختند.
شواهد تا 30 اپریل 2020 به‌روز است.
در مورد کودکان، نوجوانان و افراد غیر-متحرک در هر سنی با کمبود شواهد مواجه بودیم. بسیاری از افراد مبتلا به NMD از معیار واجد شرایط بودن برای ورود به کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده برخوردار نبودند. مولفه‌های مداخله حمایت‌کننده از فعالیت و مراقبت معمول، مانند ارائه درمان فیزیکی، متنوع بود. بین مطالعات در نحوه نظارت، آنالیز و ارائه گزارش از فعالیت بدنی تنوع وجود داشت. هنوز از اثربخشی مداخلات تقویت‌کننده برای فعالیت فیزیکی و تاثیر آن بر کیفیت زندگی و حوادث جانبی نامطمئن هستیم. اطلاعات بیشتری در مورد جمعیت ITT، هم‌چنین گزارش‌دهی کامل از پیامدها لازم است. اگرچه ممکن است هیچ معیار عینی برای فعالیت فیزیکی وجود نداشته باشد، مطالعه تغییر کیفی و دو-حالتی در فعالیت فیزیکی کلی گزارش شده توسط خود فرد ممکن است یک رویکرد عملی را برای ثبت تغییرات مهم در سطح فردی و جمعیتی ارائه دهد.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) توصیه می‌کند که افراد در هر سنی فعالیت فیزیکی منظم و کافی داشته باشند. اگر به دلیل شرایط خاص سلامت نتوان به توصیه‌ها عمل کرد، راهنمای بین‌المللی توصیه می‌کند که همگان تا حد ممکن از نظر فیزیکی فعال باشند. شواهد حاصل از مداخلات انجام شده در سطح جامعه برای فعالیت‌های فیزیکی نشان می‌دهد افراد مبتلا به بیماری گاهی اوقات از شرکت در مطالعات محروم می‌شوند. در این مرور، تاثیرات مداخلات تقویت‌کننده فعالیت را بر فعالیت فیزیکی و بهزیستی (well-being) در مطالعات، هم‌چنین بروز هرگونه حوادث جانبی ایجاد شده را در شرکت‌کنندگان مبتلا به بیماری‌های عصبی‌عضلانی (neuromuscular diseases; NMDs) ارثی یا اکتسابی مد نظر قرار دادیم.
ارزیابی تاثیرات مداخلات طراحی شده برای تقویت فعالیت فیزیکی در افراد مبتلا به NMD در مقایسه با عدم-مداخله یا مداخلات جایگزین.
در 30 اپریل 2020، پایگاه ثبت تخصصی گروه عصبی‌عضلانی در کاکرین، CENTRAL؛ Embase؛ MEDLINE؛ و ClinicalTrials.Gov را جست‌وجو کردیم. WHO ICTRP در آن زمان قابل دسترسی نبود.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده یا شبه-تصادفی‌سازی شده را، از جمله کارآزمایی‌های متقاطع (cross-over)، انتخاب کردیم که مداخلات طراحی شده را برای تقویت فعالیت فیزیکی در افراد مبتلا به NMD با عدم-مداخله یا مداخلات جایگزین مقایسه کردند. به ویژه مطالعاتی را وارد کردیم که فعالیت فیزیکی را به عنوان یک معیار پیامد گزارش کردند. تمرکز اصلی بر مطالعاتی بود که در آنها تقویت فعالیت فیزیکی یک هدف بود اما مطالعاتی را که در آنها فعالیت فیزیکی به عنوان یک پیامد ثانویه یا اکتشافی ارزیابی شد نیز وارد کردیم.
از پروسیجرهای استاندارد کاکرین استفاده کردیم.
این مرور شامل 13 مطالعه (795 شرکت‌کننده تصادفی‌سازی شده از 12 مطالعه؛ تعداد شرکت‌کنندگان در یک مطالعه مشخص نیست) از مداخلات مختلف برای تقویت فعالیت فیزیکی بود. اکثر مطالعات اقلیتی را از شرکت‌کنندگان دعوت‌شده تصادفی‌سازی کردند. هیچ مطالعه‌ای مربوط به کودکان یا نوجوانان نبود و نه مطالعه حداقل معیارهای ورود را برای راه رفتن گزارش کردند. شرکت‌کنندگان مبتلا به یکی از نه NMD ارثی یا اکتسابی بودند.
انواع مداخلات عبارت بودند از حمایت از فعالیت فیزیکی ساختار یافته، حمایت ورزشی (به ویژه نوع خاصی از فعالیت فیزیکی)، و حمایت از تغییر رفتار شامل فعالیت فیزیکی یا ورزش. فقط یک مطالعه وارد شده به وضوح گزارش داد که هدف از مداخله افزایش فعالیت فیزیکی بود. دیگر مطالعات تجزیهوتحلیل تاثیرات مداخله را بر فعالیت فیزیکی به عنوان یک معیار پیامد ثانویه یا اکتشافی، گزارش کرده یا برنامه‌ریزی کردند. در شش مطالعه نتایج مربوط به پیامدهای فعالیت فیزیکی گزارش نشد، یا داده‌ها قابل استفاده نبودند. ما 10 مورد از 13 مطالعه وارد شده را با خطر بالا یا نامشخص سوگیری (bias)، ناشی از گزارش‌دهی ناقص از پیامد مربوط به فعالیت فیزیکی، قضاوت کردیم.
به دلیل تفاوت در مداخلات و مراقبت معمول، برای هر مقایسه‌ای متاآنالیز را انجام ندادیم. هم‌چنین تفاوت قابل‌توجهی را در نحوه گزارش فعالیت فیزیکی به عنوان معیار پیامد در مطالعات یافتیم. مطالعاتی که اندازه‌گیری فعالیت فیزیکی را گزارش کردند، همیشه تجزیهوتحلیل قصد درمان (intention-to-treat; ITT) یا اینکه ارزیابی‌های نهایی در طول مداخله رخ دادند یا پس از آن، را به وضوح گزارش نکردند. بر اساس معیارهای از پیش تعیین شده، سه مقایسه را در خلاصه‌ای از یافته‌های خود وارد کردیم.
برنامه فعالیت فیزیکی (تحمل وزن) در مقایسه با عدم-استفاده از برنامه فعالیت فیزیکی
یک مطالعه شامل بزرگسالان مبتلا به نوروپاتی محیطی دیابتی (diabetic peripheral neuropathy; DPN) بود و مدت زمان هفتگی پیاده‌روی را حین و در پایان مداخله یک ساله با استفاده از آکسلرومتر (شتاب‌سنج (accelerometer)) مچ پای StepWatch گزارش کرد. بر اساس تخمین نقطه‌ای و شواهدی با قطعیت پائین، ممکن است مداخله منجر به افزایش مهمی در فعالیت فیزیکی در طول هفته شود؛ با این حال، 95% فاصله اطمینان (CI) شامل احتمال عدم تفاوت یا تاثیر در هر دو جهت در سه ماه (تفاوت میانگین (MD): 34 دقیقه در هفته؛ 95% CI؛ 92.19- تا 160.19؛ 69 شرکت‌کننده)، شش ماه (MD؛ 68 دقیقه در هفته؛ 95% CI؛ 55.35- تا 191.35؛ 74 شرکت‌کننده)، و 12 ماه (MD؛ 49 دقیقه در هفته؛ 95% CI؛ 75.73- تا 173.73؛ 70 شرکت‌کننده) بود. تخمین اثرگذاری گزارش شده از مداخله در مطالعه برای ضایعات پا و زخم‌هایی با ضخامت کامل، نیز شامل احتمال عدم تفاوت، خطر بالاتر یا پائین‌تر با استفاده از مداخله بود.
برنامه ورزشی تعاملی مبتنی بر سنسور، در مقایسه با عدم-استفاده از برنامه ورزشی تعاملی مبتنی بر سنسور
یک مطالعه شامل بزرگسالان مبتلا به DPN بود و مدت زمان پیاده‌روی را بیش از 48 ساعت در پایان چهار هفته مداخله با استفاده از سنسور PAMSys تعبیه شده در تی‌شرت گزارش داد. از شواهدی با قطعیت بسیار پائین، نتیجه‌گیری در مورد اثربخشی مداخله امکان‌پذیر نبود (MD؛ 0.64- ساعت در 48 ساعت؛ 95% CI؛ 2.42- تا 1.13؛ 25 شرکت‌کننده). ما هم‌چنین نتوانستیم در مورد تاثیر مداخله بر نمره بخش فیزیکال (Physical Component Score; PCS) برای کیفیت زندگی نتیجه‌گیری کنیم (MD؛ 0.24 امتیاز؛ 95% CI؛ 5.98- تا 6.46؛ 35 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، اگرچه ممکن است مداخله تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در نمره بخش ذهنی (Mental Component Score; MCS) در کیفیت زندگی ایجاد کند (MD؛ 5.10 امتیاز؛ 95% CI؛ 0.58- تا 10.78؛ 35 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین).
برنامه ورزشی عملکردی در مقایسه با یک برنامه ورزشی کششی
یک مطالعه شامل بزرگسالان مبتلا به آتروفی عضلانی ستون فقرات و بولبار بود و میزان فعالیت‌های فیزیکی روزانه را در پایان مداخله 12 هفته‌ای با استفاده از آکسلرومتر Actical گزارش کرد. نتیجه‌گیری در مورد اثربخشی مداخله (نیاز به انطباق داشت) به دلیل شواهدی با قطعیت پائین، و واحدهای اندازه‌گیری تائید نشده امکان‌پذیر نبود (MD: -8701؛ 95% CI؛ 38,293.30- تا 20,891.30؛ 43 شرکت‌کننده). ورزش عملکردی در مقایسه با کشش ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در کیفیت زندگی ایجاد کند (PCS: MD؛ 1.10- نقطه، 95% CI؛ 5.22- تا 3.02؛ MCS: MD؛ 1.10- نقطه؛ 95% CI؛ 6.79- تا 4.59؛ 49 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین).
اگرچه مطالعات حوادث جانبی را به‌طور ناقص گزارش کردند، هیچ شواهدی را حاکی از تاثیر فعالیت حمایت شده بر افزایش خطر حوادث جانبی جدی پیدا نکردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.