پیشینه
جراحی بایپس (یعنی برداشتن یک ورید از همان پا یا پای طرف مقابل (گرافت) و استفاده از آن برای انتقال خون از بالا به زیر منطقه مسدود، آسیب دیده یا گشاد شده شریان)، نوعی پروسیجر جراحی است که اغلب برای درمان بیماری علامتدار شریان محیطی اندام تحتانی (بیماری که در آن عروق خونی باریک یا مسدود شدهاند)، آنوریسم اندام تحتانی (گشاد کردن عروق خونی مانند یک بادکنک)، و ترومای ماژور عروقی اندام تحتانی استفاده میشود. این روش یک گزینه درمانی شناخته شده با نتایج عالی برای حفظ اندام و دوام گرافت است، اما خود گرافت ممکن است باریک شده (تنگی مجرا (stenosis)) و عملکرد آن را به خطر افتد. برای درمان این تنگیها پیش از انسداد بایپس وریدی، دو گزینه وجود دارد: مداخله جراحی باز و مداخلات اندولومینال. پروسیجرهای جراحی باز ماندگاری بالایی دارند، اما تهاجمی هستند. چنین مداخلاتی میتوانند منجر به عوارض زخم پس از جراحی شوند. درمانهای اندولومینال، کمتر تهاجمی هستند. این روشهای درمانی ممکن است با عوارض کمتری پس از جراحی همراه باشند، اما در مقایسه با درمان جراحی باز، دوام کمتری دارند. این مرور برای بررسی این موضوع صورت گرفت که برای درمان تنگی مجرا در بایپس گرافت وریدی، انجام یک مداخله باز بهتر است یا یک مداخله اندولومینال.
ویژگیهای مطالعه و نتایج کلیدی
به جستوجوی شواهدی پرداختیم که مستقیما مداخلات اندولومینال را با مداخله جراحی باز برای مدیریت تنگی مجرا در گرافتهای وریدی پس از بایپس اینفرا-اینگوئینال مقایسه کردند (تا 25 آگوست 2020). هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شدهای (مطالعات بالینی که افراد بهطور تصادفی بین دو یا تعداد بیشتری از گروههای درمانی تقسیم میشوند) را پیرامون این موضوع نیافتیم. انجام پژوهشهای بیشتری برای کمک به جراحان عروق و اندوواسکولار و بیماران آنها در انتخاب بهترین گزینه درمانی در مدیریت تنگی مجرای گرافت وریدی پس از انجام بایپس پا لازم است.
قطعیت شواهد
هیچ مطالعهای را نیافتیم، بنابراین نمیتوانیم هیچ شواهدی را ارزیابی کنیم.
نتیجهگیری
هیچ RCTای را نیافتیم که مداخلات اندولومینال را با مداخله جراحی برای تنگی گرافت وریدی پس از بایپس پا مقایسه کرده باشد. انجام مطالعاتی با کیفیت بالا برای ارائه شواهدی پیرامون مدیریت تنگی گرافت وریدی پس از انجام بایپس اینفرا-اینگوئینال مورد نیاز است.
هیچ RCTای را نیافتیم که مداخلات اندولومینال را در برابر مداخله جراحی در مدیریت تنگی مجرای گرافتهای وریدی پس از بایپس اینفرا-اینگوئینال مقایسه کرده باشد. در حال حاضر، هیچ شواهدی با قطعیت بالا برای حمایت از استفاده از یک نوع مداخله نسبت به دیگری وجود ندارد. انجام مطالعاتی با کیفیت بالا برای ارائه شواهدی پیرامون مدیریت تنگی مجرای گرافت وریدی پس از انجام بایپس اینفرا-اینگوئینال مورد نیاز است.
جراحی بایپس با استفاده از یک گرافت ورید صافن (saphenous) بزرگ، یا گرافت وریدی اتولوگ دیگر، یک گزینه درمانی شناخته شده برای مدیریت بیماری شریان محیطی اندام تحتانی، شامل ایسکمی مزمن تهدید کننده اندام (chronic limb-threatening ischaemia; CLTI) و لنگش متناوب (intermittent claudication)، آنوریسمهای محیطی اندام، و ترومای ماژور شریانی اندام، است. جراحی بایپس از نظر نرخ حفظ اندام و باز ماندن طولانی-مدت گرافت نتایج خوبی دارد، اما با احتمال شکست گرافت وریدی ناشی از تنگیهای گرافت محدود میشود. تشخیص تنگیها از طریق نظارت بالینی و سونوگرافی، پس از انجام درمان، به منظور اجتناب از انسداد گرافت انجام میشود. رویکرد متداول در درمان بیماران مبتلا به تنگی گرافت پس از دریافت بایپس اینفرا-اینگوئینال، شامل ترمیم با جراحی باز است، که معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. درمان اندولومینال با استفاده از آنژیوپلاستی، کمتر تهاجمی بوده و در آن از بیحسی موضعی استفاده میشود. هدف هر دو روش، بهبود جریان خون در اندام است.
ارزیابی اثربخشی مداخلات اندولومینال در برابر مداخله جراحی، در افراد مبتلا به تنگی مجرای گرافت وریدی پس از انجام بایپس اینفرا-اینگوئینال.
متخصص اطلاعات گروه عروق در کاکرین، پایگاه ثبت تخصصی گروه عروق در کاکرین، پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت و ClinicalTrials.gov را تا 25 آگوست 2020 جستوجو کرد.
ما قصد داشتیم همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) منتشر شده یا منتشر نشده را وارد کنیم که به مقایسه مداخلات اندولومینال در برابر مداخله جراحی در افراد مبتلا به تنگی مجرای گرافت وریدی پس از انجام بایپس اینفرا-اینگوئینال پرداختند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم همه مطالعات شناسایی شده را از نظر معیارهای بالقوه ورود به این مرور ارزیابی کردند. از پروسیجرهای استاندارد روششناسی مطابق با کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات استفاده کردیم. پیامدهای اصلی مورد نظر عبارت بودند از باز بودن اولیه، باز بودن اولیه با ارائه کمک، و مورتالیتی به هر علتی.
هیچ RCTای را شناسایی نکردیم که معیارهای ورود را برای این مرور داشته باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.