پیام‌های کلیدی
-
انجام تمرینات قلبی‌عروقی (cardiovascular training) در طول درمان ضدسرطان احتمالا خستگی ناشی از سرطان را تا 12 هفته اندکی کاهش می‌دهند.
-
تاثیرات طولانی‌مدت تمرینات قلبی‌عروقی بر خستگی ناشی از سرطان و کیفیت زندگی نامشخص بوده و هیچ شواهدی در مورد تاثیرات انجام تمرینات قلبی‌عروقی پیش‌از آغاز درمان ضدسرطان وجود ندارد.
-
ما نزدیک به 50 مطالعه را در مورد تمرینات قلبی‌عروقی قبل، حین و پس‌از درمان سرطان پیدا کردیم که در حال انجام بوده و با انتشار نتایج آنها، به شواهد موجود افزوده می‌شود.
خستگی ناشی از سرطان چیست؟
خستگی ناشی از سرطان (cancer-related fatigue) عبارت است از یک احساس خستگی شدید طی یک دوره زمانی طولانی. این می‌تواند ناشی از درمان سرطان یا خود سرطان باشد. وضعیت مذکور شایع‌ترین نشانه میان افراد مبتلا به سرطان است. این خستگی با استراحت تسکین نمی‌یابد، و بر جسم و روان تاثیر می‌گذارد.
تمرینات قلبی‌عروقی چه هستند؟
تمرینات قلبی‌عروقی به هر فعالیتی گفته می‌شود که از گروه‌های عضلانی بزرگ باسن و ران استفاده می‌کند، و ضربان قلب و تنفس را افزایش می‌دهد. به‌عنوان مثال، می‌توان به پیاده‌روی، دویدن، دوچرخه‌سواری، و شنا اشاره کرد.
چرا تمرینات قلبی‌عروقی احتمالا برای خستگی ناشی از سرطان موثر هستند؟
خستگی ناشی از سرطان با پاسخ بدن به سیتوکین‌ها مرتبط است، که نحوه افزایش اندازه بافت‌ها و اندام‌ها (به نام رشد سلولی) را تنظیم می‌کنند. سرطان یا درمان سرطان ممکن است پروتئین‌هایی را به نام سیتوکین‌های پیش‌التهابی تولید کنند، که باعث التهاب یا بدتر شدن آن می‌شود (پاسخ بدن به آسیب یا بیماری، که شامل نشانه‌هایی مانند تورم و درد است). تمرینات قلبی‌عروقی می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند.
ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟
ما خواستیم بدانیم که تمرینات قلبی‌عروقی در مقایسه با عدم انجام تمرین، خستگی ناشی از سرطان را کاهش می‌دهند یا خیر؟ ما تاثیرات مداخله را در کوتاه‌مدت (تا 12 هفته)، میان‌مدت (تا شش ماه)، و طولانی‌مدت (بیش از شش ماه) بررسی کردیم. ما هم‌چنین کیفیت زندگی، عوارض جانبی، اضطراب و افسردگی را ارزیابی کردیم.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
ما برای یافتن مطالعاتی جست‌وجو کردیم که انجام تمرینات قلبی‌عروقی را قبل، حین یا پس‌از درمان ضدسرطان در مقایسه با عدم انجام تمرینات بررسی کردند. این مطالعات لازم بود به ارزیابی خستگی ناشی از سرطان یا کیفیت زندگی، یا هر دو، پرداخته بودند. تمرینات قلبی‌عروقی می‌بایست حداقل در پنج جلسه ورزشی و به‌صورت حضوری (چه به‌صورت ویدئویی یا حضوری) انجام شده باشند. ما مطالعاتی را با کمتر از 20 نفر در هر گروه، یا مواردی را که فقط به‌صورت خلاصه کوتاه در دسترس بودند، در نظر نگرفتیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
تعداد 23 مطالعه را با 2135 نفر شناسایی کردیم. بیشتر مطالعات در کشورهای ثروتمند انجام شدند (97%؛ جایی که افراد به‌راحتی به مراقبت‌های سلامت با کیفیت خوب دسترسی دارند). در مجموع 1101 نفر با تمرینات قلبی‌عروقی و 1034 نفر بدون انجام تمرین بودند. افرادی که در این مطالعات شرکت کردند، اکثرا زنان مبتلا به سرطان پستان بودند.
ما هم‌چنین 36 مطالعه در حال انجام، و 12 مطالعه تکمیل‌شده را پیدا کردیم که هنوز منتشر نشده‌اند.
نتایج اصلی
هیچ مطالعه‌ای در مورد مقایسه انجام تمرینات قلبی‌عروقی با عدم انجام آنها پیش‌از درمان ضدسرطان وجود نداشت. ما 10 مطالعه را برای تمرینات قلبی‌عروقی در طول درمان ضدسرطان وارد کردیم، اما فقط توانستیم از نتایج هشت مورد استفاده کنیم. برای انجام تمرینات قلبی‌عروقی پس‌از درمان ضدسرطان در مقایسه با عدم انجام تمرین، ما 13 مطالعه را برای ورود یافتیم، اما فقط توانستیم از نتایج نه مورد استفاده کنیم.
انجام تمرینات قلبی‌عروقی در طول درمان ضدسرطان در مقایسه با عدم انجام تمرین:
-
احتمالا خستگی کوتاه‌مدت مرتبط با سرطان را اندکی کاهش می‌دهند (6 مطالعه، 593 نفر)؛
-
احتمالا منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در کیفیت زندگی کوتاه‌مدت می‌شوند (6 مطالعه، 612 نفر)؛
-
ما نمی‌دانیم که تمرینات قلبی‌عروقی باعث افزایش خستگی میان‌مدت و طولانی‌مدت مرتبط با سرطان و کیفیت زندگی ، و هر گونه عوارض جانبی می‌شوند یا کاهش آنها
انجام تمرینات قلبی‌عروقی پس‌از درمان ضدسرطان در مقایسه با عدم انجام تمرین:
-
ما نمی‌دانیم که تمرینات قلبی‌عروقی باعث افزایش خستگی کوتاه‌مدت و طولانی‌مدت مرتبط با سرطان و کیفیت زندگی ، و هرگونه عوارض جانبی می‌شوند یا کاهش آنها.
-
ما نتوانستیم هیچ داده‌ای را برای خستگی میان‌مدت مرتبط با سرطان و کیفیت زندگی بیابیم.
محدودیت‌های شواهد چه هستند؟
ما به شواهد مربوط به تاثیر انجام تمرینات قلبی‌عروقی در طول درمان ضدسرطان بر خستگی کوتاه‌مدت مرتبط با سرطان و کیفیت زندگی نسبتا اطمینان داریم. اعتماد ما به شواهد دیگر بسیار پائین است، زیرا مطالعات کمتر یا کوچکتری وجود داشتند، و افراد می‌دانستند که کدام درمان را دریافت کرده‌اند. هیچ شواهدی برای انجام تمرینات قلبی‌عروقی پیش‌از درمان ضدسرطان و برای تمرینات قلبی‌عروقی پس‌از درمان ضدسرطان بر خستگی میان‌مدت مرتبط با سرطان و کیفیت زندگی وجود نداشت.
این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟
شواهد ما تا 16 اکتبر 2023 به‌روز است.
شواهدی با قطعیت متوسط نشان می‌دهد که انجام تمرینات قلبی‌عروقی توسط افراد مبتلا به سرطان در طول درمان ضدسرطان، CRF کوتاه‌مدت را اندکی کاهش می‌دهد و منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در QoL کوتاه‌مدت می‌شود. ما نمی‌دانیم که تمرینات قلبی‌عروقی باعث افزایش CRF/QoL میان‌مدت و CRF/QoL طولانی‌مدت می‌شوند یا کاهش آنها. شواهدی با قطعیت بسیار پائین (به دلیل تعاریف، گزارش‌دهی و معیارهای ناهمگون) وجود دارد که ارزیابی می‌کند تمرینات باعث افزایش عوارض جانبی می‌شوند یا کاهش آنها.
در افراد مبتلا به سرطان که تمرینات قلبی‌عروقی را پس‌از درمان ضدسرطان انجام می‌دهند، در مورد تاثیرات آن بر CRF/QoL کوتاه‌مدت ، CRF/QoL طولانی‌مدت و عوارض جانبی مطمئن نیستیم.
در مورد انجام تمرینات قلبی‌عروقی پیش‌از درمان ضدسرطان و پیامدهای بی‌خطری (safety) آنها، با کمبود شواهد مواجه هستیم. یافته‌های 36 مطالعه در حال انجام و 12 مطالعه تکمیل‌شده، اما منتشرنشده، می‌توانند به رفع این شکاف، و بهبود برآورد اثرگذاری (effect estimate) مداخله و قطعیت شواهد کمک کنند.
ارزیابی تاثیرات تمرینات قلبی‌عروقی (cardiovascular training) بر خستگی ناشی از سرطان (CRF)، کیفیت زندگی (QoL)، عوارض جانبی، اضطراب، و افسردگی در افراد مبتلا به سرطان، با توجه به مرحله درمان ضدسرطان آنها (قبل، حین، یا پس‌از آن)، تا 12 هفته، تا شش ماه، یا بیشتر، پس‌از مداخله.
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ ClinicalTrials.gov و ICTRP سازمان جهانی بهداشت را جست‌وجو کردیم تا مطالعاتی را که در مرور وارد شدند، شناسایی کنیم. تاریخ آخرین جست‌وجو، اکتبر 2023 بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.