در ماه ژوئن 2016، یک مقاله مروری کاکرین در مورد اثرات آنتیبیوتیک در درمان اوتیت مدیا همراه با افیوژن در کودکان، بهروز شد. مرکز کاکرین ایران مصاحبه نویسنده مسؤول این مطالعه، Roderick Venekamp، از مرکز پزشکی دانشگاهی اوترخت هلند را ترجمه و ضبط نموده است. ترجمه توضیحات نویسنده در خصوص یافتههای این مطالعه مروری را با صدای بیتا مسگرپور، معاون مرکز بشنوید.
ساسان: «در ماه ژوئن 2016، یک مقاله مروری کاکرین در مورد اثرات آنتیبیوتیک در درمان اوتیت مدیا همراه با افیوژن در کودکان، بهروز شد. مرکز کاکرین ایران مصاحبه نویسنده مسؤول این مطالعه، Roderick Venekamp، از مرکز پزشکی دانشگاهی اوترخت هلند را ترجمه و ضبط نموده است. ترجمه توضیحات نویسنده در خصوص یافتههای این مطالعه مروری را با صدای بیتا مسگرپور، معاون مرکز بشنوید.»
بیتا: «اوتیت مدیا همراه با افیوژن، که «گوش چسب» یا glue ear نیز نامیده میشود، یکی از شایعترین بیماریهای اوایل کودکی است. این بیماری با تجمع مایع در گوش میانی، پشت غشای تمپان سالم، مشخص میشود، بدون آنکه علایم یا نشانههایی از عفونت حاد دیده شود. عواقب و پیامدهای این بیماری بسیار متنوع هستند. در اغلب موارد، اوتیت مدیا همراه با افیوژن منجر به اختلال خفیف شنوایی در مدت زمان کوتاه میشود. لذا چنانچه کودکی در اوایل دوره زندگی خود دچار این وضعیت شود و زمانی که اپیزودهای اوتیت مدیای دوطرفه همراه با افیوژن باقی بماند یا عود کند، از دست دادن شنوایی مرتبط با آن ممکن است قابل توجه بوده و میتواند تاثیر منفی بر رشد گفتار و رفتار کودک بگذارد.
از آنجا که اغلب موارد مبتلا به اوتیت مدیا همراه با افیوژن بهطور خودبهخود بهبود مییابند، فقط کودکان مبتلا به افیوژن مداوم گوش میانی و از دست دادن شنوایی متعاقب آن، به درمان نیاز دارند. اساس تجویز آنتیبیوتیکها در اوتیت مدیا همراه با افیوژن، منشاء بالقوه باکتریال این بیماری است. یک پاتوژن باکتریال در مایع گوش میانی تقریبا یک سوم از کودکان مبتلا به اوتیت مدیا همراه با افیوژن یافت میشود. درمان موفقیتآمیز باکتری ممکن است بهبود وضعیت مایع گوش میانی را تسریع کرده و از عوارض ثانویه آن پیشگیری کند. به هر حال، همه موارد ابتلا به بیماری، منشاء باکتریال ندارند، بنابراین مزایای بالقوه تجویز آنتیبیوتیکها باید هم در برابر عوارض جانبی به خوبی شناخته شده آنها و هم در برابر ظهور مقاومت آنتیمیکروبیال به تعادل برسند.
نویسندگان این مطالعه بهروز شده، مزایا و مضرات تجویز آنتیبیوتیک خوراکی را در کودکان مبتلا به اوتیت مدیا همراه با افیوژن بررسی کرده و 25 کارآزمایی بالینی را در این زمینه شناسایی کردند. از این میان، 2 کارآزمایی بالینی هیچ گزارشی از پیامدهای مورد نظر خود را گزارش نکرده بود. بنابراین، در 23 کارآزمایی موجود که بیش از 3000 کودک را در بر گرفته بودند، به طیفی از آنتیبیوتیکها، شرکت کنندهها، معیارها و نقاط زمانی برای ارزیابی دست یافتند.
آنها شواهدی با کیفیت متوسط از 6 کارآزمایی با حضور 484 کودک یافتند که نشان میداد، کودکان تحت درمان با آنتیبیوتیکهای خوراکی، دو تا سه ماه پس از ورود به مطالعه، در مقایسه با بیمارانی که بهطور تصادفی وارد گروه کنترل شده بودند، با احتمال بیشتری وضعیت اوتیت مدیا همراه با افیوژن آنها به طور کامل بهبود پیدا میکرد. تعداد افراد مورد نیاز برای درمان برای رسیدن به منفعت درمانی یا number need to treat to benefit، پنج نفر بود. البته، نویسندگان شواهدی با کیفیت پایین نیز پیدا کردند که کودکان درمان شده با آنتیبیوتیکها با احتمال بیشتری دچار عوارض جانبی خواهند شد. تعداد افراد مورد نیاز برای درمان برای تجربه مضرات درمانی یا number need to treat to harm ، بیست نفر گزارش شده است.
با در نظر گرفتن پیامدهای ثانویه، نویسندگان این مطالعه مروری شواهدی با کیفیت پائین تا متوسط از 5 متاآنالیز، که دربرگیرنده 2 تا 14 مطالعه کارآزمایی بالینی بودند، یافتند که کودکان درمان شده با آنتیبیوتیکهای خوراکی، در مقایسه با کودکان گروه کنترل، بیشتر احتمال دارد که به بهبود کامل وضعیت اوتیت مدیا همراه با افیوژن در هر زمانی از دوره درمانی دست یابند. طیف دورههای زمانی از 10 الی 14 روز تا 6 ماه متغیر بوده و تعداد افراد مورد نیاز برای درمان نیز بین 3 تا 7 نفر در نوسان بود.
شواهد موجود در زمینه سایر نتایج ثانویه مرتبط، محدود بودند. فقط 2 مطالعه کارآزمایی بالینی که 849 کودک را در برمیگرفتند، سطوح شنوایی کودکان را در هفتههای 2 تا 4 درمان گزارش کرده و به نتایج متناقضی دست یافته بودند. هیچ یک از این کارآزماییها، دادهای را در مورد رشد گفتاری، کلامی و شناختی یا کیفیت زندگی کودکان ارایه نکرده بودند. شواهدی با کیفیت پایین نشان میدادند که آنتیبیوتیکهای خوراکی منجر به کاهش میزان جایگذاری لوله ونتیلاسیون یا میزان سوراخ شدگی پرده تمپان نشده بودند.
خلاصه آنکه، این مطالعه مروری بهروز شده شواهدی را از مزایا و مضرات مرتبط با تجویز آنتیبیوتیکهای خوراکی برای درمان کودکان مبتلا به اوتیت مدیا همراه با افیوژن ارایه میدهد. نکته مهم آنکه، تأثیر آنتیبیوتیکهای خوراکی بر شنوایی کوتاهمدت نامشخص است و شواهد با کیفیت پائین نشان نمیدهند که آنتیبیوتیکهای خوراکی با میزان کمتر جایگذاری تیوب ونتیلاسیون همراه هستند. علاوه براین، نویسندگان نشان دادند که هیچ دادهای در مورد تأثیر آنتیبیوتیکها بر دیگر پیامدهای مهم، مانند رشد گفتاری، کلامی و شناختی یا کیفیت زندگی، وجود ندارد. حتی در شرایطی که مزایای مشخص و مرتبط آنتیبیوتیکهای خوراکی به اثبات رسیده بود، باید همیشه و با دقت، در برابر عوارض جانبی و ظهور مقاومت آنتیباکتریال، سنجیده شده و به تعادل برسند.»
ساسان: «اگر مایل هستید اطلاعات بیشتری در مورد مطالعات کارآزمایی بالینی مرتبط و یافتههای مطالعه مروری حاضر کسب کنید، میتوانید واژههای «آنتیبیوتیکها برای اوتیت مدیا» را به زبان انگلیسی در سایت کتابخانه کاکرین (cochranelibrary.com)، یا به زبان فارسی در سایت Cochrane.ir بخش کتابخانه کاکرین جستوجو کنید.»
Podcast translated by Cochrane Iran Translation Project Team and edited by Shadi Kolahdoozan
Translated Podcast read by Bita Mesgarpour and Sassan Mohebbi
Translated Podcast recorded by Sassan Mohebbi