Wprowadzenie

Żylaki to poszerzone cienkościenne naczynia, które znajdują się w ścianach przełyku i żołądka u osób z wysokim ciśnieniem tętniczym w krążeniu wrotnym (tj. w naczyniach krwionośnych dostarczających krew do wątroby z jelit). Krwawienia z żylaków nie należą do rzadkości i mogą zagrażać życiu. Leczeniem pierwszego rzutu takiego krwawienia jest podanie leków i endoskopia (polegająca na użyciu długiej rurki zaopatrzonej w kamerę w celu znalezienia i zamknięcia żylaków za pomocą elastycznych opasek). Większość pacjentów odpowiada pozytywnie na leczenie pierwszego rzutu, jednak u niektórych krwawienie nie zostaje opanowane lub nawraca. Ta druga grupa pacjentów będzie wymagać dalszego leczenia w postaci wytworzenia zespoleń (tj. przewodów, które skierują krew z krążenia wrotnego prosto do serca). Są 2 rodzaje zespoleń; pierwsze, które wytwarza się metodą operacji chirurgicznej, nazywane jest zespoleniem wytworzonym chirurgicznie, natomiast drugie - powstałe dzięki pomocy ultrasonografu - nosi nazwę zespolenia wytworzonego pod kontrolą radiologiczną. Oba rodzaje zespoleń mają swoje korzyści i wady. Ten przegląd powstał w celu określenia, czy zespolenia wytworzone chirurgicznie są lepsze od tych wytworzonych pod kontrolą radiologiczną w leczeniu utrzymującego się i nawracającego krwawienia z powodu żylaków u pacjentów z marskością wątroby (przewlekłą chorobą wątroby, w której normalne komórki wątroby są zastępowane twardą blizną).

Charakterystyka badań

Znaleźliśmy 4 badania z randomizacją, w których 496 dorosłych uczestników mogło mieć wytworzone zespolenie chirurgicznie bądź zespolenie pod kontrolą radiologiczną. Napotkano trudności na etapie projektowania tych badań, ponieważ miały one niewielką liczbę uczestników oraz używały różnych typów zespoleń. Oceniliśmy, że wszystkie 4 badania obciążone są dużym ryzykiem błędu systematycznego (badania mogły przecenić rzeczywisty efekt leczenia za pomocą zespoleń).

Główne wyniki

Porównując zespolenia wytworzone chirurgiczne z tymi wytworzonymi pod kontrolą radiologiczną nie stwierdziliśmy różnicy pod względem liczby uczestników, którzy zmarli w ciągu 30 dni leczenia, jak również pod względem liczby uczestników, u których rozwinęła się encefalopatia (choroba mózgu spowodowana toksynami docierającymi do tego narządu z pominięciem wątroby). Znaleźliśmy dane naukowe sugerujące, że zespolenia wytwarzane pod kontrolą radiologiczną są bardziej szkodliwe, porównując liczbę uczestników, którzy zmarli w ciągu 5 lat po zastosowaniu leczenia, a także biorąc pod uwagę ryzyko wystąpienia ponownego krwawienia, konieczność powtórnego leczenia czy niedrożność zespolenia - wszystkie te punkty końcowe częściej występowały w grupie pacjentów leczonych za pomocą zespolenia wytworzonego pod kontrolą radiologiczną.

Wnioski

Zespolenia wytworzone chirurgicznie wydają się być lepsze od zespoleń wytworzonych pod kontrolą radiologiczną w leczeniu utrzymującego się i nawracającego krwawienia z powodu żylaków u chorych z marskością wątroby. Biorąc pod uwagę bardzo niską jakość danych naukowych, wynikającą z problemów z zaprojektowaniem badań i nieadekwatną liczbą uczestników, nie jesteśmy pewni słuszności naszych wniosków. Przyszłe, prawidłowo zaprojektowane badania z odpowiednią liczbą uczestników będą mogły dostarczyć rzetelnych wyników.