Pytanie badawcze

Ocena korzyści i szkód związanych z podawaniem glikokortykosteroidów jakąkolwiek drogą, dawką i przez różny czas w porównaniu z placebo lub brakiem leczenia u osób z alkoholowym zapaleniem wątroby w aspekcie zgonu, jakości życia związanej ze zdrowiem i powikłań.

Wprowadzenie

Nadmierne spożywanie alkoholu może uszkodzić wątrobę wywołując alkoholowe zapalenie wątroby. Pierwsze stadium uszkodzenia wątroby w alkoholowym zapaleniu jest zwykle odwracalne jeśli pacjent podejmie abstynencję alkoholową, jednak ryzyko postępu uszkodzenia wątroby i pojawienia się powikłań zwiększa się ze wraz z powrotem do spożywania alkoholu. O nadużywaniu alkoholu mówi się, gdy pacjent spożywa więcej niż 30 g (mężczyźni) lub 20 g (kobiety) alkoholu dziennie (czystego alkoholu etylowego; przyp.tłum.). Tylko 10 do 35 na 100 osób nadużywających alkohol z rozpoznanym stłuszczeniem wątroby najprawdopodobniej zachoruje na alkoholowe zapalenie wątroby. Z upływem czasu alkoholowe zapalenie wątroby może powodować zwłóknienie wątroby (bliznowacenie tkanki) lub marskość wątroby z powikłaniami (krwawienie, zakażenia, nowotwory wątroby, itd.)

Glikokortykosteroidy to leki mające działanie przeciwzapalne (zmniejszają nasilenie bólu, obrzęku i gorączkę). Są podawane pacjentom z alkoholowym zapaleniem wątroby w celu naprawy jej uszkodzenia. Jednak korzyści i szkody wynikające ze stosowania glikokortykosteroidów nie są dobrze zbadane w randomizowanych badaniach klinicznych (badania, w których pacjenci są losowo przydzielani do jednej z dwóch lub więcej grup terapeutycznych) i w związku z tym, nie jest pewne, czy powinny być one stosowane w praktyce klinicznej u pacjentów z alkoholowym zapaleniem wątroby.

Data wyszukiwania

Ostatnie wyszukiwanie danych miało miejsce 18 stycznia 2019 roku.

Charakterystyka badań

W 16 randomizowanych badań klinicznych glikokortykosteroidy porównywano z placebo lub brakiem interwencji u osób z alkoholowym zapaleniem wątroby. Analizie poddano dane z 15 badań - 927 uczestników otrzymywało glikokortykosteroidy, 934 osób przyjmowało placebo lub pozostawało bez leczenia. Glikokortykosteroidy były podawane doustnie lub w postaci zastrzyków przez 28 dni - mediana (od 3 dni do 12 tygodni). Uczestnicy badania byli w wieku pomiędzy 25 a 70 lat, 65% z nich stanowili mężczyźni i mieli różne stadia zaawansowania alkoholowego zapalenia wątroby. Osoby badane były poddane obserwacji do momentu wypisu ze szpitala, zgonu (mediana 63 dni) lub przez co najmniej rok. Nie we wszystkich badaniach podano czas obserwacji uczestników. Badania przeprowadzono we Francji, Indiach, Wielkiej Brytanii oraz Stanach Zjednoczonych Ameryki. W dwóch badaniach pacjentom w obu grupach dodatkowo podawano pentoksyfilinę (lek stosowany w chorobach naczyń krwionośnych).

Finansowanie

Opierając się na informacjach pochodzących z opublikowanych badań ustalono, że tylko jedno z badań klinicznych nie było finansowane przez przemysł (zajmujący się produkcją leków; przyp.tłum.), a w pozostałych 15 badaniach nie określono jednoznacznie, czy były częściowo czy całkowicie finansowane przez przemysł.

Jakość danych naukowych

Ogólna wiarygodność danych była niska dla jakości życia związanej ze zdrowiem oraz bardzo niska dla zgonu z jakiejkolwiek przyczyny lub choroby wątroby do 3 miesięcy od rozpoczęcia badania, poważnych działań niepożądanych związanych z leczeniem, liczby pacjentów z jakimikolwiek powikłaniami do 3 miesięcy od początku badania oraz liczby pacjentów z niewielkimi skutkami ubocznymi 3 miesiące po zakończeniu badania. Wszystkie badania poza jednym były obarczone dużym ryzykiem błędu systematycznego, co oznacza, że istnieje prawdopodobieństwo wyciągnięcia nieprawidłowych wniosków, przeszacowania korzyści oraz lekceważenia szkód wynikających z zastosowania glikokortykosteroidów ze względu na to, jak zostały one przeprowadzone i przeanalizowane.

Główne wyniki

Nie możemy jednoznacznie określić, czy glikokortykosteroidy mają pozytywny czy negatywny wpływ na pacjentów z alkoholowym zapaleniem wątroby. Pomimo dostępnych danych na temat wyników dotyczących śmiertelności, jakość życia związanej ze zdrowiem oraz poważnych powikłań, nie byliśmy w stanie wyciągnąć jednoznacznych wniosków, przede wszystkim dlatego, iż dane były niewystarczające do uzyskania solidnych wyników, badania były małe, a pacjenci różnili się stopniem zaawansowania choroby. W związku z tym jesteśmy niepewni wniosków.