Wprowadzenie
Interwencje za pomocą środków masowego przekazu obejmują komunikację za pośrednictwem telewizji, radia, prasy, billboardów, plakatów, ulotek i broszur, a ich celem jest zachęcenia palaczy do rzucenia palenia i utrzymania abstynencji u osób niepalących. Trudno jest ustalić ich rolę w tym procesie i należy je w określony sposób zaprojektować metodologicznie.
Pytanie badawcze
Ocena skuteczności interwencji w środkach masowego przekazu w celu ograniczenia palenia tytoniu u dorosłych.
Charakterystyka badań
Poszukiwaliśmy danych naukowych do 30 listopada 2016 r. i odnaleźliśmy 11 odpowiednich badań spełniających kryteria włączenia do tego przeglądu. Liczba uczestników różniła się w poszczególnych badaniach. Wszystkie badania dotyczyły osób dorosłych, jednak niektóre obejmowały również osoby młodsze (14+ lub 15+). Kampanie obejmowały telewizję, radio, media drukowane i reklamy na billboardach. Badania różniły się warunkami, w jakich były przeprowadzone, czasem trwania, treścią interwencji, długością obserwacji, sposobem oceny zachowań związanych z paleniem tytoniu oraz sposobem przedstawienia wyników. W dwóch kampaniach odnotowano istotne zmniejszenie rozpowszechnienia palenia, a w kolejnych trzech zaobserwowano pewne pozytywne efekty. Trzy kampanie o dużej skali przyczyniły się do zmniejszenia zużycia tytoniu. W trzech badaniach wykazano pewien pozytywny wpływ na wskaźniki abstynencji lub rzucenia palenia. W jednym badaniu nie wykazano istotnego zmniejszenia w tym zakresie, ale stwierdzono wpływ interwencji w grupie palaczy i byłych palaczy łącznie.
Główne wyniki
Programy, których celem jest ograniczenie palenia tytoniu obejmujące prowadzenie kampanii w środkach masowego przekazu, mogą zmienić zachowania u dorosłych palaczy, ale dane naukowe pochodzą z badań o różnej jakości i skali, a w społeczności w tym samym czasie mają miejsce inne zdarzenia, co utrudnia wyodrębnienie efektów samej kampanii medialnej. Nie stwierdziliśmy spójnego związku między efektem kampanii a wiekiem, poziomem wykształcenia, pochodzeniem etnicznym lub płcią uczestników.
Jakość danych naukowych
Wystąpiły problemy z projektowaniem i prowadzeniem wszystkich badań, co zmniejszyło jakość danych. W przyszłych badaniach pomocne byłoby porównanie ze społecznościami, w których nie trwają żadne interwencje za pośrednictwem środków masowego przekazu, co pozwoliłoby lepiej oszacować efekt kampanii medialnej.
Tłumaczenie: Edyta Florka Redakcja: Karolina Moćko, Małgorzata Kołcz