Alergia na orzeszki ziemne może doprowadzić do reakcji potencjalnie zagrażających życiu, a w pewnych przypadkach do śmierci. W przeciwieństwie do wielu innych rodzajów alergii pokarmowych, alergia na orzeszki ziemne z reguły jest obecna przez całe życie. Obecnie nie ma możliwości wyleczenia alergii na orzeszki ziemne, a osoby cierpiące na to uczulenie muszą nieustannie zachowywać ostrożność, aby uniknąć przypadkowej konsumpcji orzeszków ziemnych lub pokarmów zawierających orzeszki. W przypadku, gdy osoba z tego typu alergią przypadkowo zje orzeszki, może to wywołać poważną reakcję alergiczną wymagającą ratunkowego podania epinefryny (adrenaliny).
Głównym celem doustnej immunoterapii swoistej (OIT) stosowanej w alergii na orzeszki ziemne jest zmniejszenie i - o ile to możliwe - eliminacja ryzyka wystąpienia dalszych reakcji związanych z narażeniem na orzeszki ziemne. Większość osób wykazujących reakcje alergiczne na orzeszki ziemne doświadcza reakcji o typie natychmiastowym (znanej również jako IgE-zależna), w której objawy zwykle pojawiają się w ciągu kilku minut od narażenia na białko orzeszków ziemnych. To właśnie dla tej grupy OIT stanowi potencjalny sposób leczenia. Nie uznaje się tego sposobu postępowania za odpowiedni u osób, u których występują reakcje opóźnione (znane również jako IgE-niezależne). Leczenie obejmuje podawanie osobom uczulonym na orzeszki ziemne bardzo małych dawek białka orzeszków doustnie i stopniowe zwiększanie podawanych dawek (faza narastania). Po osiągnięciu docelowej dawki pacjent przyjmuje identyczną dawkę orzeszków codziennie przez określony czas (faza podtrzymująca). Ze względu na to, że podawanie dawek orzeszków osobie uczulonej może wiązać się z wystąpieniem reakcji alergicznych, w trakcie prowadzenia badań nad OIT należy ściśle kontrolować bezpieczeństwo uczestników.
Zidentyfikowano jedno niewielkie badanie przeprowadzone w grupie 28 dzieci w wieku od 1 do 16 lat z potwierdzoną alergią na orzeszki ziemne. Badanie nie obejmowało dzieci chorych na astmę o przebiegu umiarkowanym lub ciężkim, ani dzieci u których wystąpiła ciężka reakcja anafilaktyczna (poważna reakcja alergiczna która może doprowadzić do śmierci) spowodowana alergią na orzeszki ziemne. Autorzy dokonali losowego przydziału dzieci do grupy interwencji lub placebo w stosunku 2:1. Dzieci w grupie badanej otrzymywały mąkę z orzeszków ziemnych, z kolei dzieci w grupie kontrolnej otrzymywały mąkę owsianą. Wyniki trwającego 48 tygodni badania wykazały, że OIT stosowana w alergii na orzeszki ziemne pozwoliła dzieciom otrzymującym leczenie znacząco zwiększyć ilość mąki z orzeszków ziemnych, którą jadły bez wywołania reakcji alergicznej, w porównaniu z dziećmi w grupie przyjmującej placebo.Jednak u prawie połowy dzieci (9 spośród 19) otrzymujących OIT wystąpiła reakcja alergiczna wywołana tą metodą leczenia, co wymagało zastosowania leków przeciwhistaminowych, a u dwójki pojawiła się poważniejsza reakcja na leczenie, która wymagała podania adrenaliny (epinefryny).
Pomimo obiecujących wyników, na podstawie tego jednego niewielkiego badania nie można zalecić rutynowego stosowania OIT u osób uczulonych na orzeszki ziemne. Konieczne jest przeprowadzenie większych badań oceniających OIT o bezpieczniejszych zasadach podawania i weryfikujących jej odległą skuteczność po zakończeniu leczenia.
Tłumaczenie: Bartłomiej Matulewicz, Redakcja: Łukasz Strzeszyński