Powikłania po zabiegach chirurgii plastycznej twarzy
Obecnie zabiegi chirurgii plastycznej twarzy są jednym z najbardziej powszechnych rodzajów operacji. Ludzie często decydują się na zabieg z powodów estetycznych, więc lekarze dążą do zminimalizowania nieprzyjemnych skutków (powikłań) związanych z tymi procedurami. Wszystkie zabiegi chirurgiczne wywołują reakcję zapalną, która może spowodować obrzęk i zasinienie. Ciężkie obrzęki i zasinienie są uciążliwe dla pacjentów, ponieważ opóźniają odzyskanie pełnego zdrowia.
Dlaczego kortykosteroidy mogą być pomocne
Kortykosteroidy, częściej zwane "steroidami" są lekami, które lekarze przepisują w celu zmniejszenia stanu zapalnego w różnych stanach zdrowotnych. Są one powszechnie wykorzystywane w chirurgii plastycznej twarzy w celu zmniejszenia obrzęku i zasinienia, chociaż nie wiadomo, czy są skuteczne i bezpieczne.
Cel przeglądu
W niniejszym przeglądzie analizowano, czy okołooperacyjne podanie kortykosteroidów zmniejsza obrzęk i zasinienie, będące wynikiem operacji plastycznej twarzy, w porównaniu do innej interwencji, niestosowania interwencji, lub placebo (imitacja interwencji).
Wyniki przeglądu
Autorzy przeglądu przeszukali literaturę medyczną do stycznia 2014 roku i zidentyfikowali 10 badań odpowiadających kryteriom włączenia, które obejmowały łącznie 422 uczestników. W dziewięciu z nich włączano osoby poddawane operacji plastycznej nosa (operację zmiany kształtu nosa) a jedno obejmowało osoby poddawane liftingowi twarzy. We włączonych badaniach stosowano różne leki z grupy kortykosteroidów, jak również różne dawki kortykosteroidów. Oceniano obrzęk i zasinienie uczestników badań przez okres do 10 dni po zabiegu. W żadnym z włączonych badań nie podano źródła finansowania.
Odnaleziono dane naukowe niskiej jakości, wskazujące że pojedyncza dawka kortykosteroidu podawana przed zabiegiem operacyjnym może zmniejszyć obrzęk i zasinienie w okresie pierwszych dwóch dni po zabiegu, jednak efekt ten nie utrzymywał się powyżej dwóch dni. W jednym badaniu, które obejmowało 40 uczestników, wykazano że podawanie kortykosteroidów w dużych dawkach zmniejszyło zarówno obrzęk, jak i zasinienie pomiędzy pierwszym i siódmym dniem po operacji. Przydatność przedstawionych wyników jest niepewna i nie ma obecnie danych naukowych dotyczących bezpieczeństwa takiej interwencji. W pięciu badaniach nie podano informacji na temat działań niepożądanych (efektów ubocznych); w czterech badaniach podano, że nie wystąpiły działania niepożądane; a w jednym badaniu opisano działania niepożądane u dwóch uczestników leczonych kortykosteroidami a także u czterech uczestników otrzymujących placebo. W żadnym z włączonych badań nie podano czasu powrotu do zdrowia, nie podano też informacji na temat zadowolenia pacjentów czy jakości życia.
Dlatego obecnie dane naukowe nie potwierdzają zasadności stosowania kortykosteroidów jako rutynowego sposobu postępowania w zabiegach chirurgii plastycznej twarzy. Przeprowadzenie kolejnych badań jest niezbędne, zanim można będzie stwierdzić, czy analizowana interwencja działa i czy jest bezpieczna.
Tłumaczenie: Joanna Zając Redakcja: Magdalena Koperny, Małgorzata Bała