Pytanie badawcze
W niniejszym przeglądzie zadaliśmy pytanie, czy wprowadzenie zakazu lub ograniczenia reklamy alkoholu, w jakiejkolwiek formie, prowadzi do zmniejszenia spożycia alkoholu. Formy zakazu mogą obejmować: zakaz reklamy alkoholu w telewizji, w Internecie lub na billboardach, bądź w magazynach. Ocenialiśmy również konsekwencje wynikające z wprowadzenia zakazu reklamy alkoholu, takie jak: zmniejszenie zysków w przemyśle alkoholowym i reklamowym oraz zmniejszenie zysku pochodzącego z akcyzy.
Wprowadzenie
Nadużywanie alkoholu jest istotnym czynnikiem ryzyka zachorowań, urazów (np. z powodu agresywnych zachowań lub wypadków drogowych), zgonu i problemów społecznych na całym świecie. Reklama i promowanie spożywania alkoholu jest powszechne. Zakaz lub ograniczenie reklamy alkoholu zaproponowano jako potencjalny sposób zmniejszenia spożycia alkoholu przez ogół społeczeństwa oraz jako sposób powstrzymania młodych ludzi przed rozpoczęcia picia w młodym wieku.
Charakterystyka badań
Dane, które prezentujemy, są aktualne do maja 2014 r. Znaleźliśmy cztery badania, w których oceniano ograniczenie lub zakaz reklamy alkoholu w jakikolwiek sposób. Jedno z badań było małym badaniem z randomizacją (RCT - badanie, w którym uczestników przydziela się losowo do grupy badanej i kontrolnej), w którym oceniano spożywanie alkoholu u 80 młodych mężczyzn w Holandii oglądających filmy, w których pojawiał się wątek alkoholu w dużym lub małym zakresie w połączeniu z reklamą o neutralnej treści (interpretowaną jako zakaz reklamy alkoholu) lub o treści silnie związanej z alkoholem. Pozostałe trzy badania były analizami szeregów czasowych (ITS). Badania ITS to badania, w których zmiany, zazwyczaj w populacji ogólnej, mierzy się w różnych punktach czasowych przed, w trakcie, i po interwencji między innymi w zakresie zmian w polityce. W dwóch z trzech badań ITS, oceniano konsekwencje wprowadzenia zakazu reklamy produktów alkoholowych w dwóch różnych prowincjach kanadyjskich. W trzecim badaniu ITS oceniano co się stało po zniesieniu zakazu po 50 latach jego obowiązywania, w innej kanadyjskiej prowincji. W każdym badaniu oceniano inną kategorię zakazu (zakazy częściowe albo pełne).
Żadne z powyższych badań nie było finansowane przez przemysł alkoholowy lub reklamowy.
Główne wyniki
Dane pochodzące z włączonych badań nie wykazały wyraźnego efektu przemawiającego za lub przeciw zakazowi lub ograniczaniu reklam alkoholu.
W badaniu z randomizacją, młodzi mężczyźni, którzy oglądali filmy, których wątek alkoholu pojawiał się w małym zakresie, spożywali mniej alkoholu niż mężczyźni, którzy oglądali filmy, w których wątek alkoholu pojawiał się w dużym zakresie. Młodzi mężczyźni eksponowani na reklamy o neutralnej treści, w porównaniu z tymi, którzy byli eksponowani na reklamy z alkoholem, spożywali mniej alkoholu. Badanie trwało półtorej godziny, nie wiemy więc jak długo po zakończeniu badania utrzymują się efekty interwencji. W badaniu nie odnotowano żadnych szkodliwych efektów.
Wyniki trzech badań ITS były niespójne. Połączyliśmy za pomocą metod statystycznych wyniki dwóch badań, w których oceniano konsekwencje wprowadzonego zakazu. W analizie wykazano ogólne zwiększenie spożycia piwa w populacji generalnej, po wprowadzeniu zakazu, jednak wyniki te były niepewne i można je również podsumować jako spójne z brakiem jakiejkolwiek różnicy czy ogólnym spadkiem konsumpcji alkoholu. Wyniki trzeciego badania ITS, w którym porównywano zniesienie całkowitego zakazu reklamy wszystkich alkoholi do zakazu reklamy jedynie alkoholi mocnych, również nie miały jednoznacznych wyników. W żadnym z tych badań nie odnotowano jakichkolwiek szkód wynikających z wprowadzenia zakazów.
Jakość danych naukowych
Podsumowując, jakość danych z badania z randomizacją była bardzo niska. Przyczyną niskiej oceny były błędy w metodologii badania, włączona populacja, która obejmowała tylko mężczyzn, a ponadto wyniki nie były bardzo dokładne. W badaniach ITS, jakość została również oceniona bardzo nisko z powodu niejasnej metodologii badań, a wyniki nie były precyzyjne.
Wnioski
Niniejszy przegląd nie określa czy zakaz reklamy alkoholu powinien być zalecany czy też nie. Rządom, które rozważają wprowadzenie zakazu reklamy alkoholu zaleca się wdrożenie zakazu pilotażowo i monitorowanie efektów w czasie w celu zebrania danych.
Tłumaczenie: Joanna Zając Redakcja: Magdalena Koperny