Wprowadzenie

Punkcja lędźwiowa to wprowadzenie igły punkcyjnej do dolnego odcinka kręgosłupa, w celu pobrania płynu do badań w kierunku chorób mózgu i rdzenia kręgowego. Można ją też stosować w celach leczniczych (na przykład przy znieczuleniu podczas cesarskiego cięcia).

Ogólnie, punkcje lędźwiowe uważa się za bezpieczne; obserwowano jednak działania niepożądane, takie jak: ból pleców, uczucie mrowienia lub drętwienia (parestezje) lub nawet popunkcyjny ból głowy (PDPH). Te skutki uboczne nie stanowią zagrożenia dla życia, ale mogą upośledzać aktywność fizyczną danej osoby i mogą być bardzo bolesne. Do wykonania nakłucia lędźwiowego wykorzystuje się igły o różnych końcówkach (sklasyfikowanych jako traumatyczne lub atraumatyczne) o różnych rozmiarach (rozmiar/średnica). Porównaliśmy różne rodzaje igieł, aby ocenić wpływ końcówki igły oraz jej grubości w zapobieganiu popunkcyjnemu bólowi głowy.

Charakterystyka badań

Przeszukaliśmy literaturę medyczną w celu zidentyfikowania badań, przeprowadzonych w jakichkolwiek warunkach, w których porównywano różne typy igieł (np. z różnymi końcówkami i o różnych rozmiarach) w zapobieganiu PDPH. Dane są aktualne do września 2016 r. Włączyliśmy 70 badań, a uzyskanie danych do analiz było możliwe z 66 (17 067 uczestników). Dodatkowe 18 badań oczekuje na klasyfikację, a 12 jest w toku.

Główne wyniki

Okazało się, że stosowanie igieł do punkcji z końcówką traumatyczną powodowało większe ryzyko PDPH w porównaniu do igieł z końcówką atraumatyczną. Kiedy analizowaliśmy badania porównujące różne rozmiary dużych i małych igieł traumatycznych, nie znaleźliśmy żadnej różnicy w ich działaniu w odniesieniu do ryzyka PDPH. Ostatecznie, gdy porównaliśmy atraumatyczne igły o większym rozmiarze z tymi o mniejszym rozmiarze, nie zaobserwowaliśmy istotnych różnic pod względem rozwoju PDPH w żadnym z analizowanych przypadków. Nie znaleźliśmy żadnych istotnych różnic porównując igły traumatyczne i atraumatyczne pod względem ryzyka rozwoju działań niepożądanych, takich jak: parestezje, bóle pleców i ciężka postać PDPH.

Jakość danych naukowych

W badaniach nie podano w jasny sposób informacji dotyczących sposobu przeprowadzenia randomizacji. (Jest to metoda, która polega na losowym przypisywaniu uczestników badania do porównywanych grup). Dlatego trudno było zinterpretować ryzyko popełnienia błędu systematycznego (wypaczenia wyników) we włączonych do przeglądu badaniach. Oceniliśmy więc jakość danych naukowych dla większości skutków zdrowotnych analizowanych w niniejszym przeglądzie jako umiarkowaną.