Jaki jest cel tego przeglądu?
Zespół suchego oka (ZSO) to długotrwała choroba oczu, która może prowadzić do dyskomfortu i zaburzeń widzenia. Suplementy zawierające kwasy omega-3 i omega-6, w tym kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA), zostały ocenione jako metoda leczenia ZSO. Niniejszy Przegląd Cochrane podsumowuje najlepsze dostępne dane naukowe.

Kluczowe informacje
Potrzebne są dalsze badania, aby uzyskać pełne zrozumienie roli suplementów zawierających kwasy omega-3 i omega-6 w leczeniu zespołu suchego oka, szczególnie w zakresie stosowania takiego leczenia u chorych z ZSO spowodowanym różnymi przyczynami i w różnym stopniu zaawansowania. Potrzebne są również dalsze badania w celu uzyskania informacji na temat wpływu właściwości suplementu (np. dawki, formy, składu) na wyniki kliniczne.

Co badano w ramach tego przeglądu?
Główny punkt końcowy obejmował poprawę w zakresie nasilenia objawów ZSO, ocenianą po co najmniej 1 miesiącu obserwacji. Zastępcze punkty końcowe obejmowały szereg pomiarów klinicznych oraz działania niepożądane.

Jakie są główne wyniki tego przeglądu?
Uwzględniliśmy 34 badania z randomizacją (RCT), w których uczestniczyło ponad 4314 dorosłych z 13 krajów.

Chociaż wiele dowodów jest wątpliwych, można zauważyć, że stosowanie suplementów zawierających długołańcuchowe kwasy tłuszczowe omega-3 może przynieść niewielkie lub żadne korzyści w leczeniu objawów ZSO, w porównaniu z placebo, ale ich stosowanie wiązało się z uzyskaniem poprawy w zakresie niektórych objawów klinicznych. Korzyści w zakresie zmniejszenia nasilenia objawów ZSO przyniosło łączne stosowanie suplementów zawierających kwasy omega-3 i standardowych zabiegów stosowanych u tych chorych (np. preparatów sztucznych łez, ciepłych okładów na powieki, kropli do oczu z glikokortykosteroidami), w porównaniu ze stosowaniem samego standardowego leczenia, a także gdy suplementy zawierające długołańcuchowe kwasy omega-3 porównano z suplementami zawierającymi kwasy omega-6. Najczęstszym efektem ubocznym były przejściowe problemy żołądkowo-jelitowe.

W przypadku stosowania suplementów zawierających kwasy omega-3 i omega-6, w porównaniu z placebo, nie zaobserwowano korzyści w postaci produkcji łez, a jedynie niewielką poprawę stabilizującą ten proces. Nie udało się określić wpływu stosowania suplementów na inne wyniki kliniczne, włączając objawy ZSO oraz działania niepożądane. Nie jest również jasne, czy połącznie innych rodzajów suplementów jest skuteczne w leczeniu ZSO. Nasza pewność co do wiarygodności wyników dla wszystkich punktów końcowych jest niska do umiarkowanej.

Wyniki te sugerują, że stosowanie suplementów zawierających długołańcuchowe kwasy omega-3 może odgrywać rolę w leczeniu zespołu suchego oka, jednak dowody w tym zakresie są niespójne, istnieje zatem potrzeba dalszych badań.

Na ile aktualny jest ten przegląd?
Autorzy przeglądu Cochrane przeanalizowali badania opublikowane do lutego 2018 r. Wyszukiwanie uzupełniające przeprowadzono w październiku 2019 r., ale jego wyniki nie zostały jeszcze uwzględnione.