Pytanie badawcze

Który z leków przeciwpsychotycznych: chloropromazyna czy piperacetazyna jest lepszy w leczeniu objawów schizofrenii?

Wprowadzenie

Schizofrenia to ciężka choroba psychiczna, która istotnie zaburza procesy myślowe chorego. Cierpi na nią około 1% populacji Uważa się ją za jedną z 10 najczęstszych przyczyn utraty lat życia skorygowanych niesprawnością (wskaźnik DALY: kryterium stosowane do określenia stanu zdrowia społeczeństwa, będące sumą liczby utraconych lat życia oraz lat przeżytych w niesprawności – przyp. tłum.) na świecie. Chorzy na schizofrenię często żyją krócej, ponadto obciążeni są większym ryzykiem popełnienia samobójstwa. Istnieją dwa główne typy objawów: pozytywne oraz negatywne. Zazwyczaj objawy pozytywne obejmują urojenia (przekonania, które nie mają potwierdzenia w rzeczywistości) oraz halucynacje (widzenie lub słyszenie czegoś, co nie istnieje). Do objawów negatywnych zalicza się wycofanie społeczne, brak motywacji i słabe reakcje emocjonalne. Objawy pozytywne zazwyczaj trwają krótko, natomiast objawy negatywne mogą utrzymywać się przez długi okres czasu. Do leczenia schizofrenii wykorzystuje się zazwyczaj kombinację leków przeciwpsychotycznych i psychoterapii. Chloropromazyna i piperacetazyna (lek niedostępny w Polsce – przyp. tłum.) to leki przeciwpsychotyczne stosowane w terapii schizofrenii, aczkolwiek ich przyjmowanie może powodować nieprzyjemne działania niepożądane. Niniejszy przegląd ma na celu ocenę danych naukowych pochodzących z badań z randomizacją w odniesieniu do skuteczności i bezpieczeństwa stosowania obu wymienionych leków.

Poszukiwanie danych naukowych

Wyszukiwanie badań z randomizacją, które spełniłyby kryteria włączenia do tego przeglądu przeprowadzono 6 czerwca 2015 r. oraz 8 października 2018 r. Przeszukano w tym celu rejestr badań Grupy Cochrane specjalizującej się w schizofrenii. Podczas wyszukiwania w 2015 r. zidentyfikowano 5 potencjalnych badań, które uważnie sprawdziliśmy pod kątem możliwości włączenia do tego przeglądu. Przeszukanie w 2018 roku nie wykazało nowych badań.

Wyniki

Kryteria włączenia do niniejszego przeglądu spełniło 5 badań z randomizacją obejmujących łącznie 343 osoby. W badaniach tych uczestników przydzielano losowo do 2 grup, w których podawano chlorpromazynę lub piperacetazynę. Przedstawiono dane dotyczące stanu ogólnego i psychicznego pacjentów po zastosowaniu leczenia, częstości występowania działań niepożądanych oraz liczby osób kończących udział w badaniu na jego początkowym etapie. Nie udało nam się natomiast znaleźć danych na temat korzystania z usług zdrowotnych, funkcjonowania uczestników czy kosztów wymienionych terapii. Ogólnie stwierdzono, że chloropromazyna i piperacetazyna mogą mieć podobną skuteczność kliniczną i zbliżony profil bezpieczeństwa. Wyniki opierają się jednak na danych o bardzo niskiej jakości.

Wnioski

Niewielka liczba badań włączonych do niniejszego przeglądu, jak również mała liczba uczestników i bardzo niska jakość danych naukowych sprawiają, że uzyskane wyniki nie są jednoznaczne i należy je interpretować z ostrożnością. Przed podjęciem decyzji, który z tych leków jest bardziej skuteczny konieczne może być przeprowadzenie dalszych badań.