Pytanie przeglądu
Celem tego przeglądu jest ocena skutków realizowania strategii, których celem jest udoskonalenie wdrażania (lub poprawa już trwających) polityk, działań lub programów, realizowanych przez placówki opiekuńczo-wychowawcze, w zakresie promowania zdrowego odżywiania, aktywności fizycznej i/lub przeciwdziałania otyłości. Chcieliśmy również określić koszt lub opłacalność prowadzenia działań wspomagających wdrażanie, czy wiązało się ono z jakimikolwiek niepożądanymi skutkami oraz czy miało to wpływ na dziecięce odżywianie, aktywność fizyczną lub masę ciała. Oceniliśmy również akceptowalność, realizację, rozpowszechnienie, trwałość oraz adekwatność wdrażanych strategii.
Wprowadzenie
Zauważyliśmy, że dostarczanie szeregu interwencji w placówkach opiekuńczo-wychowawczych było skuteczne pod względem ulepszenia dziecięcej diety, zwiększenia aktywności fizycznej oraz zapobiegania nadmiernemu przyrostowi masy ciała. Pomimo istnienia takich danych naukowych oraz zaleceń zawartych w wytycznych praktyki klinicznej dotyczących wprowadzania takiej polityki oraz działań, wiele placówek opiekuńczo-wychowawczych tego nie robi. Bez odpowiedniego wdrożenia, dzieci nie odniosą żadnych korzyści z realizacji polityki oraz działań skierowanych na poprawę ich stanu zdrowia.
Charakterystyka badania
Zidentyfikowano 21 badań, spośród których w 19 oceniano strategie wdrażania, w porównaniu ze stosowaniem standardowej praktyki lub minimalnego wsparcia, a w 2 badaniach porównano ze sobą różne metody wdrażania strategii. Celem badań było ulepszenie wdrażania polityki oraz działań dotyczących kształtowania zdrowych nawyków żywieniowych (6 badań), aktywności fizycznej (3 badania) lub obu powyższych (12 badań). Łącznie, w 21 uwzględnionych badaniach udział wzięło 1945 placówek opiekuńczo-wychowawczych. Przeanalizowano szereg strategii, w tym: dostarczanie materiałów edukacyjnych, spotkania edukacyjne, kontrolę i otrzymywanie informacji zwrotnych, kształtowanie opinii, stosowanie drobnych nagród oraz zachęt, organizację spotkań o szerokim zasięgu oraz spotkań z osobami posiadającymi wykształcenie medyczne, a także wysyłanie przypomnień oraz indywidualne dostosowanie interwencji. Oceniane strategie to tylko ułamek wielu różnych strategii, które można by zastosować w celu ulepszenia wdrażania w omawianym kontekście.
Data wyszukiwania danych
Dane są aktualne do lutego 2019 roku.
Najważniejsze wyniki
Wyniki badań sugerują, że stosowanie ww. strategii może poprawiać skuteczność wdrażania polityki, działań i programów dotyczących aktywności fizycznej u wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych lub ich pracowników (dane naukowe umiarkowanej jakości) i nie wydaje się zwiększać ryzyka obrażeń ciała u dzieci (dane naukowe niskiej jakości). Jednak takie metody nie wydają się mieć wpływu na dietę, aktywność fizyczną czy masę ciała u dzieci (dane naukowe od niskiej do umiarkowanej jakości). W żadnym z uwzględnionych badań nie podano informacji dotyczących kosztów wdrażania tych strategii, ani nie oceniano ich opłacalności. Brak ujednoliconej terminologii w tym obszarze badawczym może oznaczać, że być może nie odnaleziono innych badań dotyczących tego tematu.
Tłumaczenie: Aleksandra Trzecińska Redakcja: Piotr Szymczak, Karolina Moćko