Pytanie badawcze

Jakie są efekty stosowania kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzących z ryb morskich u chorych po udarze mózgu w krótkim (do 3 miesięcy) i dłuższym (ponad 3-miesięcznym) okresie obserwacji?

Wprowadzenie

Termin udar mózgu odnosi się do grupy chorób naczyń krwionośnych w mózgu. Udar mózgu może być spowodowany krwawieniem lub niedrożnością (zatkaniem) tych naczyń, co prowadzi do utraty czynności komórek mózgowych. Przemijający atak niedokrwienny (TIA), zwany także „mini-udarem”, jest przejściowym zaburzeniem dopływu krwi do mózgu. Udar mózgu jest chorobą powodującą niepełnosprawność, która zazwyczaj wymaga długotrwałej specjalistycznej opieki, jednak obecnie istnieje niewiele możliwości leczenia chorych po udarze. Kwasy tłuszczowe omega-3 (kwas eikozapentaenowy [EPA] i kwas dokozaheksaenowy [DHA]), obecne w rybach oleistych (morskich), pełnią ważne funkcje dla mózgu. Zgodnie z wynikami badań na zwierzętach wydaje się, że kwasy te mogą chronić komórki mózgowe po udarze, szczególnie jeśli ich podawanie rozpocznie się bardzo wcześnie. Nie zostało jednak potwierdzone lecznicze działanie EPA i DHA u chorych po udarze mózgu.

Charakterystyka badań

Znaleźliśmy 30 badań, w których uczestniczyły osoby po przebytym udarze mózgu lub TIA i znaleźliśmy istotne informacje w 9 z nich (obejmujących łącznie 3339 uczestników). W 3 badaniach okres obserwacji był krótki (do 3 miesięcy), a w 6 badaniach - dłuższy. W 3 badaniach porównano stosowanie kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzących z ryb morskich ze standardową opieką, a w pozostałych - z placebo (leczenie pozorowane). Nie w każdym badaniu dokonano oceny wszystkich wyników.

Główne wyniki

Wpływ stosowania kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzących z ryb morskich na powrót do zdrowia po udarze mózgu jest niejasny. Tylko w 2 bardzo małych badaniach, po jednym w każdej kategorii obserwacji, wykazano znaczące różnice. W jednym z badań w grupie krótkiej obserwacji wykazało mniejszą poprawę nastroju dzięki kwasom tłuszczowym omega-3 pochodzenia morskiego, ale dane naukowe były niskiej pewności. Wpływ suplementacji kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzenia morskiego na ryzyko zgonu z powodu chorób naczyń krwionośnych, nawrotu udaru, działań niepożądanych i jakość życia po udarze lub TIA jest niejasny w obu kategoriach obserwacji, ze względu na niewielką liczbę badań, w których je oceniano.

Wiarygodność danych naukowych

Zarówno w obserwacji krótkoterminowej, jak i długoterminowej, pewność/wiarygodność danych naukowych była bardzo niska lub niska. Częstość występowania innych typów udaru mózgu i jakość życia nie zostały opisane w dłuższym okresie obserwacji.

Aktualność danych naukowych

Niniejszy przegląd stanowi aktualizację przeglądu przeprowadzonego pierwotnie w 2019 r. Jest on obecnie aktualny do 31 maja 2021 r.