Cel przeglądu
Interwencje psychospołeczne polegają na rozmowie lub zajęciach praktycznych (bądź jednym i drugim) i skierowane są do osób indywidualnych lub grup. Niniejszy przegląd dotyczy interwencji, których zadaniem jest pomoc rodzicom w zmianie zachowań związanych z piciem alkoholu lub używaniem narkotyków oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów związanych z opieką nad dziećmi. Chcieliśmy się dowiedzieć, czy stosowanie tego rodzaju interwencji może pomóc rodzicom w ograniczeniu picia alkoholu i używania narkotyków, oraz czy może przynieść korzyści ich dzieciom.
Wprowadzenie
Nadmierne picie alkoholu lub zażywanie narkotyków (lub jedno i drugie) przez rodzica może być szkodliwe dla osoby używającej tych środków, jej partnera, jak i mieszkających z nimi dzieci. Dzieci, których jedno lub oboje rodziców nadużywa alkoholu lub narkotyków, częściej ulegają urazom, doznają problemów związanych ze zdrowiem fizycznym i psychicznym, a także same zaczynają używać tych substancji. W związku z powyższym, picie dużej ilości alkoholu i używanie nielegalnych środków uzależniających przez rodzica jest często uważane za kwestię dotyczącą bezpieczeństwa dziecka.
Data wyszukiwania danych
Dane naukowe zawarte w niniejszym przeglądzie są aktualne dla lipca 2020 roku.
Główne wyniki
Włączyliśmy 22 badania obejmujące łącznie 2274 uczestników, którzy nadmiernie pili alkohol lub używali narkotyków. W badaniach oceniano wiele różnego rodzaju interwencji. Niektóre z nich skupiały się na piciu alkoholu i używaniu narkotyków przez rodziców, podczas gdy inne na umiejętnościach rodzicielskich i relacjach między rodzicami i dziećmi. Niektóre interwencje psychospołeczne łączyły obie te cechy. W większości badań oceniano interwencje podjęte wobec matek. Większość badań przeprowadzono w Stanach Zjednoczonych, a sfinansowały je rady ds. badań naukowych lub organizacje charytatywne.
Stwierdziliśmy, że stosowanie interwencji psychospołecznych prawdopodobnie pomaga rodzicom zmniejszyć w niewielkim stopniu częstotliwość picia alkoholu i używania narkotyków. Wydaje się, że interwencje, które skupiają się na używaniu narkotyków i piciu alkoholu przez rodziców, a także na roli ojca i matki, mogą pomóc w ograniczeniu uzależnienia. Interwencje te mogą być bardziej pomocne dla ojców niż matek. Potrzebne są dalsze badania, aby ustalić, czy interwencje mogą pomagać zarówno matkom, jak i ojcom. Aktualne wyniki wskazują na to, że interwencje, w których nie uczestniczą dzieci, mogą skutkować większym ograniczeniem częstotliwości picia alkoholu i/lub używania narkotyków przez rodziców.
Wnioski
Interwencje wobec rodziców nadmiernie pijących alkohol lub używających narkotyków mogą być najbardziej pomocne, gdy koncentrują się zarówno na umiejętnościach rodzicielskich, jak i na używaniu alkoholu/narkotyków. Równie użyteczne mogą być interwencje, które nie obejmują dzieci, chociaż dane naukowe w tym zakresie były niskiej jakości. Stosowanie takich interwencji może bardziej pomóc ojcom niż matkom.
Jakość danych naukowych
Jakość uwzględnionych danych wahała się od umiarkowanej do bardzo niskiej.
Tłumaczenie: Agnieszka Tomza Redakcja: Karolina Luka, Mariusz Marczak, Karolina Moćko