باکتری سل ممکن است یک علت احتمالی برای بیماری کرون (Crohn's disease) در نظر گرفته شود زیرا شباهتهایی بین ضایعات کرون و سل در زیر میکروسکوپ وجود دارد. چهار مطالعه استفاده از درمان ضد-سل را برای کاهش شانس عود در بیماران مبتلا به بیماری کرون غیر-فعال بررسی کردند. نتایج این مطالعات نشان میدهد که این درمان ممکن است برای این بیماری موثر باشد. این یافتهها به طور قطعی ثابت نشدند و درمان با ضد-سل بدون مطالعه بیشتر در آینده نباید برای درمان بیماری کرون به کار برده شود.
بیماری کرون چیست؟
بیماری کرون یک بیماری مزمن التهابی است که ممکن است هر قسمتی از لوله گوارش افراد را در هر سنی درگیر کند. نشانههای شایع شامل کاهش وزن، اسهال و درد شکم هستند. وقتی این نشانهها در افراد مبتلا ظاهر میشود، بیماری فعال است. و وقتی نشانهها از بین میروند، گفته میشود بیماری بهبود یافته است.
سوال مطالعه مروری
پیشگیری از بازگشت بیماری (عود نشانهها) یک هدف مهم در مدیریت بیماری کرون است. در حال حاضر درمانی که بتواند به طور کامل از عود آن پیشگیری کرده و عارضه جانبی قابل توجهی نداشته باشد، در دسترس نیست. باکتری سل ممکن است یک علت احتمالی برای بیماری کرون (Crohn's disease) در نظر گرفته شود زیرا شباهتهایی بین ضایعات کرون و سل در زیر میکروسکوپ وجود دارد. ما میخواستیم ببینیم که درمان ضد-سل برای حفظ بهبودی در بیماران مبتلا بهتر از دارونما (placebo) عمل میکند یا خیر.
درمان با ضد-سل چیست؟
درمان ضد-سل معمولا با ترکیبی از آنتیبیوتیک و داروهای ضد-باکتری صورت میگیرد.
پژوهشگران چه موضوعی را بررسی کردند؟
پژوهشگران به مطالعه این موضوع پرداختند که درمان با ضد-سل میتواند بیماران مبتلا به کرون را در فاز بهبودی نگه دارد یا خیر و اینکه باعث آسیب (عوارض جانبی) میشود یا خیر. پژوهشگران تا 22 جون 2015 منابع علمی پزشکی را به طور گسترده جستوجو کردند.
پژوهشگران به چه نتایجی رسیدند؟
پژوهشگران چهار مطالعه را با تعداد 206 شرکتکننده شناسایی کردند. همه مطالعات دارای حجم نمونه کم و از نظر کیفیت نامشخص بودند. مطالعات، درمان ضد-سل (یعنی کلوفازیمین (clofazimine) یا ترکیبی از درمان با کلوفازیمین، ریفامپین (rifampin)، اتامبوتول (ethambutol) و داپسون (dapsone) یا درمان ترکیبی با کلاریترومایسین (clarithromycin)، ریفابوتین (rifabutin) و کلوفازیمین) را با دارونما (قرصهای غیر-فعال) مقایسه کرده بودند. درمان با ضد-سل ممکن است در پیشگیری از عود در شرکتکنندگان مبتلا به بیماری کرون در فاز بهبودی، مزیتی بیشتر از دارونما داشته باشند. اما این نتیجه به علت کیفیت نامشخص مطالعه و تعداد کم بیماران مورد ارزیابی، بسیار نامطمئن است. شرکتکنندگان گیرنده داروهای ضد-سل نسبت به شرکتکنندگان گروه دارونما بیشتر دچار عوارض جانبی شدند. عوارض جانبی شایع شامل تغییر رنگ صورتی قابل برگشت پوست و راشهای پوستی بودند. هیچ عارضه جانبی جدیای در این چهار مطالعه گزارش نشد. برای ارائه شواهد با کیفیت بهتر در مورد استفاده از درمان ضد-سل برای حفظ بهبودی در افراد مبتلا به بیماری کرون غیر-فعال، مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
درمان با ضد-سل ممکن است در پیشگیری از عود در شرکتکنندگان مبتلا به بیماری کرون در فاز بهبودی، مزیتی بیشتر از دارونما داشته باشند. اما این نتیجه به علت کیفیت نامشخص مطالعه و تعداد کم بیماران مورد ارزیابی، بسیار نامطمئن است. برای ارائه شواهد با کیفیت بهتر در مورد استفاده از درمان ضد-سل برای حفظ بهبودی در افراد مبتلا به بیماری کرون خاموش، مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
برخی از مطالعات بر سر تاثیر به کار بردن درمان ضد-سل برای بیماری کرون اختلافنظر دارند. این متاآنالیز (meta-analysis) برای ارزیابی استفاده از درمان ضد-سل به عنوان درمان نگهدارنده در دوره بهبودی بیماری کرون انجام شده است.
ارزیابی تاثیرات درمان ضد-سل به عنوان درمان نگهدارنده در فاز بهبودی بیماری کرون.
MEDLINE؛ EMBASE؛ کتابخانه کاکرین و پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای التهابی روده (IBD) در کاکرین را از زمان آغاز به کار تا 22 جون 2015 جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که به مقایسه تاثیر استفاده از دارونما (placebo) یا درمانهای فعال دیگر در بیماران مبتلا به بیماری کرون خاموش پرداخته بودند، به این مرور وارد شدند.
حداقل دو نویسنده بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج و کیفیت مطالعات وارد شده را با ابزار خطر سوگیری (bias) کاکرین ارزیابی کردند. ما خطر نسبی (RR) و 95% فاصله اطمینان (CI) متناظر برای پیامدهای دو-حالتی را محاسبه کردیم. پیامد اولیهای که ارزیابی شد، عود بود. پیامدهای ثانویه شامل حوادث جانبی، خروج از درمان به علت حوادث جانبی و حوادث جانبی جدی بود. همه دادهها بر اساس سوگیری قصد درمان (intention-to-treat basis) تجزیهوتحلیل شدند. در کل کیفیت شواهدی را که از پیامدهای اولیه و ثانویه حمایت میکردند با کمک معیارهای درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
چهار RCT کنترل شده با دارونما، در مجموع با 206 شرکتکننده، به مرور وارد شدند. سه کارآزمایی شامل فاز القای 8 تا 16 هفتهای با کم کردن دوز کورتیکواستروئید (پردنیزولون (prednisone)، پردنیزون یا متیلپردنیزولون (methylprednisolone)) بودند. درمان ضد-سل شامل درمان تک-درمانی با کلوفازیمین (clofazimine) و درمان ترکیبی با کلوفازیمین، ریفامپین (rifampin)، اتامبوتول (ethambutol) و داپسون (dapsone) یا درمان ترکیبی با کلاریترومایسین (clarithromycin)، ریفابوتین (rifabutin) و کلوفازیمین بود. همه مطالعات دارای خطر نامشخص سوگیری برای پنهانسازی تخصیص بودند، سه مطالعه دارای خطر نامشخص سوگیری برای تولید تصادفی توالی و دو مطالعه داری خطر نامشخص سوگیری برای کورسازی یا شرکتکنندگان و پرسنل بودند. تفاوت در نرخ عود به نفع درمان ضد-سل در برابر دارونما از اهمیت آماری برخوردار بود: سیونه درصد (44/112) از بیماران در گروه درمان ضد-سل در فاصله 9 ماه تا 2 سال در مقایسه با 67% (63/94) از بیماران گروه دارونما، دچار عود بیماری شدند (RR: 0.58؛ 95% CI؛ 0.45 تا 0.75؛ I2 = 47%). تجزیهوتحلیل GRADE نشان داد کیفیت کلی شواهدی که از این پیامد حمایت کرده بودند، به علت نامشخص بودن خطر سوگیری و پراکندگی دادهها در سطح بسیار پائین است. فراوانی حوادث جانبی در گروه درمان ضد-سل (37/159) در مقایسه با گروه دارونما (14/163) بیشتر بود RR تجمعی معادل 2.57 بود (95% CI؛ 1.45 تا 4.55؛ 322 = N؛ 4 مطالعه؛ I2 = 64%). تجزیهوتحلیل GRADE نشان داد کیفیت کلی شواهدی که از این پیامد حمایت میکردند به علت خطر سوگیری نامشخص، ناهمگونی غیر-قابل توضیح و پراکندگی دادهها در سطح بسیار پائین است. هیچ تفاوتی در خروج از درمان به علت بروز حوادث جانبی دیده نشد. نه درصد (14/159) از گروه درمان ضد-سل در مقابل 7% (11/163) از گروه دارونما به علت حوادث جانبی درمان را ادامه ندادند (RR: 1.29؛ 95% CI؛ 0.60 تا 2.77؛ I2 = 0%). حوادث جانبی شایع شامل افزایش پیگمنتاسیون(pigmentation) پوستی و راش پوستی بودند. هیچ حادثه جانبی جدیای در مطالعات وارد شده به مرور گزارش نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.