Sugerowano, że prątki gruźlicy mogą być przyczyną występowania choroby Crohna ze względu na podobieństwo zmian mikroskopowych obserwowanych w chorobie Crohna i w gruźlicy. Wyszukano cztery badania oceniające zastosowanie leczenia przeciwgruźliczego w celu zmniejszenia ryzyka nawrotów objawów choroby Crohna u pacjentów będących w fazie remisji. Wyniki badań wskazują na możliwą skuteczność takiej terapii z powyższych wskazań. Jednak nie dowiedziono tego ostatecznie i dlatego leczenia przeciwgruźliczego nie powinno się stosować w przypadku choroby Crohna bez wykonania dalszych badań.
Czym jest choroba Crohna?
Choroba Crohna jest przewlekłym schorzeniem zapalnym. Zmiany mogą pojawić się w każdym odcinku przewodu pokarmowego i występują u ludzi w każdym wieku. Do częstych objawów należą utrata masy ciała, biegunka i bóle brzucha. Ich występowanie u osób z chorobą Crohna świadczy o aktywności choroby. Jeśli pacjenci nie cierpią już z powodu powyższych objawów, choroba jest w okresie remisji.
Pytanie badawcze
Zapobieganie nawrotom objawów jest ważnym celem leczenia choroby Crohna. Obecnie nie znamy skutecznej metody leczenia, która zapobiegałaby nawrotom objawów i nie wiązała się z występowaniem znaczących działań niepożądanych. Sugerowano, że prątki gruźlicy mogą być przyczyną występowania choroby Crohna ze względu na podobieństwa zmian mikroskopowych obserwowanych w chorobie Crohna i w gruźlicy. Dokonaliśmy przeglądu aby sprawdzić, czy leczenie przeciwgruźlicze jest skuteczniejsze od stosowania placebo w podtrzymywaniu remisji choroby Crohna.
Czym jest leczenie przeciwgruźlicze?
Leczenie przeciwgruźlicze na ogół obejmuje stosowanie kilku antybiotyków lub innych leków przeciwbakteryjnych.
Co odkryli badacze?
Badacze sprawdzali, czy leczenie przeciwgruźlicze pozwala utrzymać remisję u pacjentów cierpiących na chorobę Crohna i czy powoduje ono skutki uboczne. Przeszukali dokładnie literaturę medyczną aż do 22 czerwca 2015 roku.
Najważniejsze wyniki
Badacze znaleźli 4 badania, w których uczestniczyło łącznie 206 osób. Wszystkie badania obejmowały małą liczbę chorych. Jakość tych badań uznano za niepewną. Porównywały one leczenie przeciwgruźlicze (tj. klofazyminę albo skojarzone stosowanie klofamizyny, ryfampicyny, etambutolu i dapsonu bądź kombinację klarytromycyny, ryfabutyny i klofazyminy) ze stosowaniem placebo (podawaniem nieaktywnych pigułek lub tabletek). Leczenie przeciwgruźlicze może przynosić korzyści w porównaniu z placebo w zapobieganiu nawrotom objawów u pacjentów z chorobą Crohna w okresie remisji. Jednak te wyniki są bardzo niepewne ze względu na niepewną jakość badań i niewielką liczbę uczestników. Uczestnicy z grupy przyjmującej leki przeciwgruźlicze częściej zgłaszali działania niepożądane w porównaniu z osobami otrzymującymi placebo. Do najczęściej zgłaszanych należały odwracalne przebarwienie skóry oraz wysypka. Nie odnotowano poważnych efektów ubocznych w żadnym z tych czterech badań. Potrzebne są dalsze badania, by uzyskać dane lepszej jakości wskazujące na korzyści ze stosowania leczenia przeciwgruźliczego w celu utrzymania remisji u pacjentów z nieaktywną chorobą Crohna.
Tłumaczenie Monika Jaworska Redakcja Ewa Płaczkiewicz-Jankowska