سوال مطالعه مروری
ما این مرور را برای بررسی این موضوع انجام دادیم که آیا نوشیدن آب بیشتر، از تشکیل سنگ‌های کلیوی در افراد پیشگیری می‌کند یا خیر.
پیشینه
سنگ‌های کلیوی در افراد شایع هستند. نوشیدن آب بیشتر ممکن است باعث پیشگیری از تشکیل سنگ در افرادی شود که هرگز سنگ نداشته‌اند و/یا به افرادی که پیش از این سنگ کلیوی داشته‌اند، کمک کند تا دوباره دچار آنها نشوند. ما مطمئن نیستیم که این روش چقدر خوب عمل می‌کند و اینکه نوشیدن آب بیشتر تاثیرات ناخواسته‌ای دارد یا خیر.
ویژگی‌های مطالعه
ما به بررسی تحقیقات منتشر شده تا اکتبر 2019 پرداختیم. ما مطالعاتی را وارد کردیم که براساس احتمالات و شانس از افراد خواسته شد تا آب بیشتری بنوشند (تا حداقل 2 لیتر ادرار تولید کنند) یا هیچ دستورالعمل خاصی داده نشد. ما هیچ مطالعه‌ای را از افرادی نیافتیم که قبلا هرگز سنگ‌های کلیوی نداشته‌اند. ما یک مطالعه را با 220 فرد یافتیم که در گذشته سنگ‌های ادراری حاوی کلسیم داشتند، اما در زمان شروع مطالعه، بدون سنگ بودند. متوسط سن افراد حدود 41 سال بوده و دو-سوم شرکت‌کنندگان مرد بودند.
نتایج کلیدی
ما دریافتیم که نوشیدن آب بیشتر ممکن است خطر بازگشت سنگ‌ها را کاهش دهد. همچنین ممکن است مدت زمان لازم را برای بازگشت سنگ‌ها طولانی‌تر کند. ما هیچ شواهدی را از اثرات ناخواسته نیافتیم.
قطعیت شواهد
قطعیت شواهد برای هر دو پیامدی که برای آنها شواهدی را یافتیم، پائین بود. این به این معنی است که نتایج واقعی ممکن است کاملا متفاوت باشند.
ما هیچ شواهدی را از RCT در مورد نقش افزایش مصرف آب برای پیشگیری اولیه از سنگ‌های ادراری نیافتیم. برای پیشگیری ثانویه، افزایش مصرف آب تا دستیابی به حجم ادرار حداقل 2.0 لیتر در روز ممکن است عود سنگ ادراری را کاهش دهد و زمان سپری شده تا عود سنگ را برای افرادی با سابقه بیماری سنگ ادراری، افزایش دهد. با این حال، اعتماد ما به این یافته‌ها محدود است. ما هیچ شواهدی را برای رویدادهای نامطلوب پیدا نکردیم.
بیماری سنگ ادراری وضعیت شایعی است که با افزایش شیوع و میزان بالای عود مشخص می‌شود. مطالعات مشاهده‌ای گزارش کرده‌اند که افزایش مصرف آب دارای نقشی در پیشگیری از تشکیل سنگ ادراری است اما قدرت شواهد محدود بودند.
مقایسه اثرات افزایش مصرف آب با مصرف استاندارد آب برای پیشگیری از تشکیل سنگ ادراری در شرکت‌کنندگان با یا بدون سابقه سنگ‌های ادراری.
ما یک جست‌وجوی سیستماتیک را در PubMed (MEDLINE)؛ EMBASE (Ovid) و کتابخانه کاکرین تا 15 اکتبر 2019 انجام دادیم. ما مقالات مروری، پایگاههای ثبت کارآزمایی‌های بالینی و فهرست منابع مقالات بازیابی شده را به صورت دستی جست‌وجو کردیم. ما هیچ محدودیتی را برای زبان انتشار یا وضعیت انتشار اعمال نکردیم.
ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهایی را وارد کردیم که به دنبال منافع و آسیب‌های افزایش مصرف آب در برابر مصرف استاندارد آب، در پیشگیری از تشکیل سنگ ادراری در شرکت‌کنندگانی با یا بدون سابقه سنگ‌های ادراری بودند.
ما از روش‌های استاندارد روش‌شناسی مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم. دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را در مطالعات وارد شده ارزیابی کردند. ما پیامدهای دو حالتی (به عنوان مثال میزان بروز/عود سنگ‌های ادراری؛ حوادث جانبی) را با استفاده از خطرات نسبی (RRs) با 95% فاصله اطمینان (CI) تجمیع کردیم. ما نسبت‌های خطر (HRs) و 95% CIهای متناظر آنها را برای ارزیابی تاثیر مداخله برای پیامدهای زمان-تا-رویداد محاسبه کردیم. ما قطعیت شواهد را با استفاده از معیار GRADE ارزیابی کردیم.
جست‌وجوی ما هیچ RCTای را شناسایی نکرد که به مقایسه نقش افزایش مصرف آب در پیشگیری از تشکیل سنگ ادراری در شرکت‌کنندگانی بدون هیچ سابقه‌ای از سنگ‌های ادراری (پیشگیری اولیه) پرداخته باشند. ما یک RCT را یافتیم که به ارزیابی اثرات افزایش مصرف آب در مقابل مصرف استاندارد آب در پیشگیری از تشکیل سنگ ادراری در افرادی با سابقه قبلی سنگ‌های ادراری (پیشگیری ثانویه) پرداخته بود. این کارآزمایی 220 شرکت‌کننده را تصادفی‌سازی کرد (110 شرکت‌کننده در گروه مداخله با افزایش مصرف آب و 110 نفر در گروه کنترل با مصرف استاندارد آب). افزایش مصرف آب به صورت دستیابی به حجم ادرار به میزان حداقل 2.0 لیتر در روز ناشی از نوشیدن آب تعریف شد.
بر اساس این مطالعه، افزایش مصرف آب ممکن است باعث کاهش عودهای سنگ شود (RR: 0.45؛ 95% CI؛ 0.24 تا 0.84؛ 199 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین)؛ این عدد یعنی 149 مورد کمتر (43 مورد کمتر تا 205 مورد کمتر) عود سنگ در هر 1000 شرکت‌کننده با 270 مورد عود سنگ در هر 1000 شرکت‌کننده در طول بیش از پنج سال در گروه شاهد.
افزایش مصرف آب در مقابل مصرف استاندارد آب ممکن است باعث افزایش زمان سپری شده تا عود سنگ شود (HR: 0.40؛ 95% CI؛ 0.20 تا 0.79؛ 199 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین)؛ براساس نرخ عود سنگ معادل 270 مورد در هر 1000 شرکت‌کننده در طول یک دوره 5 ساله، این عدد یعنی 152 مورد عود کمتر (209 مورد کمتر تا 50 مورد کمتر) در هر 1000 شرکت‌کننده.
برای هر دو پیامد، ما قطعیت شواهد را به دلیل محدودیت‌ها و عدم دقت مطالعه کاهش دادیم. ما هیچ شواهدی را برای عوارض جانبی پیامد پیدا نکردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.