سوال مطالعه مروری
کدام یک از مداخلات به بهبود توانایی افراد در استفاده منظم‌تر از داروهای کاهش دهنده سطح چربی سرم کمک می‌کنند؟
پیشینه
نشان داده شده که درمان با داروهای کاهنده سطح چربی سرم، خطر بروز حملات قلبی و مغزی را کاهش می‌دهد. با این حال، مصرف این داروها طبق تجویز در حد مورد نظر نبوده است. در گذشته، روش‌های مختلفی برای بهبود میزان استفاده از درمان‌های کاهنده سطح چربی سرم در افراد امتحان شده است. بررسی‌های قبلی کاکرین هیچ مزیت روشنی را از یک روش خاص نشان نداده‌اند. ما مرور خود را به‌روز کردیم تا ببینیم روش‌های جدیدی در این عصر دیجیتال به عنوان روش‌های بهبود دهنده میزان مصرف دارو آزمایش شده یا خیر.
جست‌وجو
جست‌وجوی ما شامل 11 مطالعه شناسایی شده از نسخه‌های قبلی در سال 2004 و 2010 بود. در 3 فوریه 2016 جست‌وجوی خود را در همان بانک‌های اطلاعاتی به‌روز کردیم، و پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌های بالینی را تا 27 جولای 2016 بررسی کردیم.
ویژگی‌های مطالعه
افرادی که در این مطالعات شرکت کردند بزرگسالان بالای 18 سال در مراکز سرپایی بودند، که برای آنها درمان با داروهای کاهنده سطح چربی سرم توصیه شد. اکنون 35 مطالعه را شامل 925,171 شرکت‌کننده در این مرور وارد می‌کنیم.
نتایج اصلی
از 35 مطالعه وارد شده، 16 مورد مداخلات «مراقبت شدید از بیمار» را در مقابل مراقبت معمول مقایسه کردند. این مداخلات شامل یادآورهای الکترونیکی، مداخلات تحت هدایت داروساز، و آموزش حرفه‌ای مراقبت سلامت برای کمک به افراد در یادآوری مصرف بهتر داروهای خود بودند. این نوع مداخلات در مقایسه با مراقبت‌های استاندارد میزان پایبندی بسیار بهتری را در کوتاه-مدت (شش ماه و کمتر) و در بلند-مدت (طولانی‌تر از شش ماه) نشان دادند. علاوه بر این، سطوح کلسترول در هر دو دوره طولانی-مدت و کوتاه-مدت در افراد دریافت کننده مداخله بهتر از افراد تحت مراقبت معمول بود.
کیفیت شواهد
ما فقط کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده را برای این مرور در نظر گرفتیم. با توجه به ماهیت مداخلات، امکان کورسازی شرکت‌کنندگان نسبت به گروه درمانی خود وجود نداشت. با این حال، تجزیهوتحلیل سایر اشکال سوگیری (bias) نشان داد که به‌طور کلی مطالعات در معرض خطر پائین سوگیری قرار داشتند. شواهد مربوط به پیامدها را با استفاده از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کرده، و برای پایبندی طولانی-مدت به مصرف دارو (بیش از شش ماه) کیفیت بالا، برای کاهش در سطح کلسترول تام کیفیت پائین، و برای پایبندی کوتاه-مدت (تا شش ماه) به مصرف دارو (تا شش ماه) و برای سطوح کلسترول LDL کیفیت متوسط را در نظر گرفتیم. برای پیامد سطوح کلسترول تام در کمتر از شش ماه پیگیری، کیفیت شواهد را به سطح پائین تنزل دادیم.
شواهد مرور ما نشان می‌دهد که تشدید مداخلات مراقبت از بیمار، پایبندی کوتاه-مدت و طولانی-مدت را به مصرف دارو، همچنین سطوح کلسترول کل و کلسترول LDL سرم را بهبود می‌بخشد. سیستم‌های مراقبت سلامت که می‌توانند تشدید مداخلات مراقبت از بیمار را به صورت تیمی اجرا کنند، ممکن است در بهبود میزان پایبندی بیمار به مصرف داروهای کاهنده سطح چربی سرم موفق باشند.
علی‌رغم وجود شواهد قوی مبنی بر اینکه داروهای کاهنده سطح چربی سرم پیامدهای قلبی‌عروقی را بهبود می‌بخشند، از آنها به‌طور گسترده‌ای استفاده نمی‌شود. پایبندی ضعیف بیمار به یک رژیم دارویی می‌تواند در موفقیت درمان کاهنده سطح چربی سرم تاثیرگذار باشد.
ارزیابی اثرات مداخلات با هدف بهبود پایبندی به مصرف داروهای کاهنده سطح چربی سرم، با تمرکز بر معیارهای پایبندی به مصرف دارو و پیامدهای بالینی.
پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO؛ و CINAHL را تا 3 فوریه 2016، و پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌های بالینی (ANZCTR و ClinicalTrials.gov) را تا 27 جولای 2016 جست‌وجو کردیم. هیچ محدودیت زبانی را اعمال نکردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده را با محوریت مداخلات افزایش دهنده پایبندی به مصرف داروهای کاهش دهنده سطح چربی سرم در بزرگسالان در شرایط سرپایی با انواع پیامدهای قابل اندازه‌گیری، مانند پایبندی به درمان و تغییر در سطح چربی سرم، ارزیابی کردیم. دو تیم از نویسندگان مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات را انتخاب کردند.
سه نویسنده مرور داده‌ها را بر اساس معیارهای مشخص شده توسط کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات استخراج و ارزیابی کردند. کیفیت شواهد را با استفاده از GRADEPro ارزیابی کردیم.
برای به‌روز کردن این مرور، 24 مطالعه جدید را مطابق با معیارهای ورود به 11 مطالعه‌ای اضافه کردیم که از به‌روزرسانی‌های قبلی وارد شده بودند. بنابراین 35 مطالعه وارد شدند، که 925,171 شرکت‌کننده را تصادفی‌سازی کردند. هفت مطالعه شامل 11,204 نفر میزان پایبندی افراد را به مصرف دارو در تشدید مداخلات مراقبت از بیمار (مانند یادآوری‌های الکترونیکی، مداخلات تحت هدایت داروساز، آموزش حرفه‌ای مراقبت سلامت به بیماران) در مقایسه با مراقبت‌های معمول در کوتاه-مدت (شش ماه یا کمتر) مقایسه کرده، و در یک متاآنالیز جمع شدند. شرکت‌کنندگان در گروه مداخله نسبت به افرادی که تحت مراقبت معمول قرار داشتند، پایبندی بهتری به مصرف دارو نشان دادند (نسبت شانس (OR): 1.93؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.29 تا 2.88؛ 7 مطالعه؛ 11,204 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). انجام یک تجزیهوتحلیل جداگانه همچنین بهبودهایی را در میزان پایبندی طولانی-مدت (بیش از شش ماه) به مصرف دارو با استفاده از تشدید مراقبت نشان داد (OR: 2.87؛ 95% CI؛ CI 1.91 تا 4.29؛ 3 مطالعه؛ 663 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بالا). آنالیزهای تاثیر مداخله بر سطوح کلسترول تام و کلسترول LDL همچنین تاثیر مثبتی را از مداخلات تشدید یافته در پیگیری کوتاه-مدت و بلند-مدت نشان دادند. در کوتاه-مدت، سطح کلسترول تام تا میانگین معادل 17.15 میلی‌گرم/دسی‌لیتر (95% CI؛ 1.17 تا 33.14، 4 مطالعه؛ 430 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین) و کلسترول LDL تا میانگین معادل 19.51 میلی‌گرم/دسی‌لیتر (95% CI؛ 8.51 تا 30.51؛ 3 مطالعه؛ 333 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت متوسط) کاهش یافت. در طولانی-مدت (بیش از شش ماه) کلسترول تام تا میانگین معادل 17.57 میلی‌گرم/دسی‌لیتر کمتر شد (95% CI؛ 14.95 تا 20.19؛ 2 مطالعه؛ 127 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بالا). مطالعات وارد شده داده‌های قابل استفاده‌ای را برای شاخص‌های پیامد سلامت، عوارض جانبی یا هزینه‌ها/استفاده از منابع گزارش نکردند، بنابراین نمی‌توانیم این پیامدها را تجمیع کنیم. هر مطالعه وارد شده را برای ارزیابی خطر سوگیری (bias) با استفاده از روش‌های توصیف شده در کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات بررسی کردیم. در مجموع، ارزیابی خطر سوگیری نشان دهنده خطر پائین سوگیری انتخاب، سوگیری ریزش نمونه (attrition)، و سوگیری گزارش‌دهی بود. در بسیاری از مطالعات خطر سوگیری مرتبط با کورسازی نامشخص بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.