پیشینه
بسیاری از افرادی که دچار حمله قلبی میشوند، بهطور روتین هنگام تنفس اکسیژن میگیرند.
سوال مطالعه مروری
با جستوجو در کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده، به دنبال شواهدی در حمایت از این روش مدیریتی با سابقه طولانی بودیم که پیامدهای افرادی را مقایسه کرده باشند که اکسیژن یا هوای اتاق را استنشاق کردند. در ابتدا علاقهمند شدیم تا ببینیم تفاوتی در تعداد افراد فوت شده وجود داشت یا خیر، اما همچنین بررسی کردیم که تجویز اکسیژن درد یا سایر پیامدهای نامطلوب را کاهش داد یا خیر.
نتایج کلیدی
پنج کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده را پیدا کردیم که افراد مشکوک به داشتن حمله قلبی یا افرادی را با حمله قلبی قطعی به دو گروه دریافت اکسیژن یا هوای اتاق تقسیم کردند (شواهد تا جون 2016 بهروز است). این کارآزماییها شامل مجموعا 1173 شرکتکننده بودند، که 32 نفر از آنها فوت کردند. در هر دو گروه نرخ مرگومیر مشابهی وجود داشت، به این معنی که اکسیژن نه کمک میکند و نه آسیب میزند، اما این کارآزماییها به اندازه کافی بزرگ نیستند تا به نتایج مطمئن باشیم. علاوه بر این، ممکن است عضلات بیشتری از قلب در افرادی که اکسیژن گرفتند، نسبت به افرادی که هوای اتاق را استنشاق کردند، آسیبدیده باشند.
نتیجهگیری
از آنجا که هیچ شواهدی موجود نیست تا به ما بگوید استفاده از اکسیژن در این شرایط بالینی خوب است یا زیانآور، مهم است تا هر چه سریعتر اکسیژن را در یک کارآزمایی بزرگ آزمایش کنیم تا مطمئن شویم این درمان رایج که در افراد مبتلا به حمله قلبی تجویز میشود، بیشتر مفید است تا زیانآور.
هیچ شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده برای حمایت از مصرف روتین اکسیژن استنشاقی در افراد مبتلا به AMI وجود ندارد، و ما نمیتوانیم تاثیر زیانآور آن را منتفی بدانیم. با توجه به عدم-قطعیت موجود پیرامون تاثیر اکسیژندرمانی بر مورتالیتی به هر علتی و سایر پیامدهایی که برای تصمیمگیری بالینی ضروری هستند، انجام فوری کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده با کیفیت بالا و با روش انجام مناسب مورد نیاز است تا دستورالعملهایی را به منظور ارائه توصیههای قطعی پیرامون مصرف روتین اکسیژن در مدیریت درمانی AMI منتشر کنند.
اکسیژن (O2) بهطور گستردهای در افراد مبتلا به انفارکتوس حاد میوکارد (acute myocardial infarction; AMI) مورد استفاده قرار میگیرد. مرورهای سیستماتیک پیشین به این نتیجه رسیدند که شواهد کافی برای دانستن اینکه اکسیژن روی اندازه ایسکمی یا انفارکتوس قلب تاثیر کاهنده یا فزاینده داشته یا بیاثر است، وجود ندارد. اولین مرور کاکرین در سال 2010 نیز به این نتیجه رسید که شواهد کافی برای دانستن اینکه باید از اکسیژن استفاده کرد یا خیر، وجود ندارد. از سال 2010، فقدان شواهد برای حمایت از این مداخله که بهطور گستردهای مورد استفاده قرار گرفته بود، توجه زیادی را به خود جلب کرد، و موجب انجام کارآزماییهای بیشتری پیرامون بررسی تاثیر اکسیژندرمانی در بیماران مبتلا به انفارکتوس میوکارد شد. بدین ترتیب بهروز شدن این مرور کاکرین اهمیت دارد.
ارزیابی اثرات مصرف روتین اکسیژن استنشاقی در انفارکتوس حاد میوکارد (AMI).
در 6 جون 2015، بانکهای اطلاعاتی کتابشناختی زیر را جستوجو کردیم: پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) واقع در کتابخانه کاکرین؛ MEDLINE (OVID)؛ Embase (OVID)؛CINAHL (EBSCO) و Web of Science (Thomson Reuters). سایت LILACS (Latin American and Caribbean Health Sciences Literature) آخرین بار در سپتامبر 2016 مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای شناسایی مطالعات واجد شرایط با استفاده از متخصصان تماس گرفتیم. هیچ محدودیتی از نظر زبان نگارش مطالعه اعمال نشد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده در افراد مبتلا به AMI مشکوک یا قطعی (انفارکتوس میوکارد با صعود قطعه ST؛ (ST-segment elevation myocardial infarction; STEMI) یا non-STEMI) طی 24 ساعت پس از شروع آن، که در آن مداخله به صورت اکسیژن استنشاقی (در فشار معمولی) در مقایسه با استنشاق هوای اتاق انجام شد، صرفنظر از درمانهای مشترک که برای شرکتکنندگان در هر بازوی کارآزمایی ارائه شد.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم عناوین و خلاصهمقالات مطالعات شناسایی شده را مرور کردند تا مشخص شود واجد معیارهای ورود بودند یا خیر و مستقلا استخراج دادهها را انجام دادند. کیفیت مطالعات و خطر سوگیری (bias) را طبق راهنمایی موجود در «کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات» ارزیابی کردیم. پیامد اولیه، مرگومیر بیماران بود. معیار تاثیر درمان عبارت بود از خطر نسبی (RR) با 95% فاصله اطمینان (CI) آن. از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی کیفیت شواهد و از GRADE profiler (GRADEpro) برای انتقال اطلاعات از Review Manager 5 استفاده کرده و جداول «خلاصهای از یافتهها» را ایجاد کردیم.
در بهروز کردن جستوجو، یک کارآزمایی جدید شناسایی شد که کل مطالعات وارد شده را به پنج مورد شامل 1173 شرکتکننده رساند، از این تعداد 32 نفر فوت شدند. خطر نسبی (RR) تجمعی برای مورتالیتی به هر علتی در آنالیز قصد درمان (intention-to-treat) معادل 0.99 (95% CI؛ 0.50 تا 1.95؛ 4 مطالعه؛ 1123 شرکتکننده؛ I2= 46%؛ کیفیت شواهد بسیار پائین)، و هنگامی که فقط شرکتکنندگان با AMI قطعی مورد تحلیل قرار گرفتند، برابر با 1.02 (95% CI؛ 0.52 تا 1.98؛ 4 مطالعه؛ 871 شرکتکننده؛ I2= 49%؛ کیفیت شواهد بسیار پائین) گزارش شد. یک کارآزمایی مستقیما درد را اندازهگیری کرده، و دو کارآزمایی دیگر درد همراه با مصرف اوپیوئیدها را بررسی کردند. کارآزمایی با RR تجمعی معادل 0.97 برای مصرف اوپیوئیدها (95% CI؛ 0.78 تا 1.20؛ 2 مطالعه؛ 250 شرکتکننده)، هیچ تاثیری را نشان نداد. نتایج درباره مورتالیتی و درد غیر-قطعی هستند. اکسیژن تاثیر واضحی بر اندازه انفارکت ندارد (شواهد متناقض و با کیفیت پائین است).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.