سوال مطالعه مروری
شواهد مربوط به تاثیر مداخلات روان‌شناختی را بر تاثیر روانی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان غیر متاستاتیک (یعنی سرطانی که فراتر از پستان گسترش نیافته است) مرور کردیم. نویسندگان مرور کاکرین تمامی مطالعات مرتبط را برای پاسخ دادن به این سوالات گردآوری و آنالیز کرده و 60 مطالعه را یافتند.
پیشینه
سرطان پستان شایع‌ترین سرطان میان زنان در سراسر جهان است. با توجه به استرس‌آور بودن این بیماری، پژوهش‌های قابل‌توجهی به بررسی عواقب روانی تشخیص و درمان سرطان پستان پرداخته‌اند. تشخیص و درمان سرطان پستان می‌تواند باعث افسردگی و اضطراب و کاهش کیفیت زندگی شود. در نتیجه، مداخلات روان‌شناختی مختلفی برای کمک به برطرف کردن دیسترس روانی پس از تشخیص سرطان پستان مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
ویژگی‌های مطالعه
شواهد تا مارچ 2021 به‌روز است. مداخله می‌تواند در یک محیط گروهی (مداخله گروهی)، به صورت تماس یک-به-یک بین یک درمانگر و یک بیمار (مداخله فردی)، یا به صورت زوج‌درمانی که در آن بیمار و همسرش در جلسات درمانی شرکت می‌کنند (مداخله زوجین)، ارائه شود. گروه کنترل می‌توانست جزوات آموزشی دریافت کرده یا به سمینارها یا کلاس‌های آرام‌سازی دسترسی داشته باشد.
جست‌وجوی جامعی در متون علمی انجام شده و 60 مطالعه شامل 7998 شرکت‌کننده وارد شدند. اکثر مداخلات مبتنی بر درمان شناختی رفتاری (cognitive behavioural therapy) بودند، که شامل تغییر افکار و رفتار فرد است. به‌طور کلی ، روش‌های ارزیابی پیامدها (مانند اضطراب، افسردگی، کیفیت زندگی) پس از مداخله و زمان‌بندی این ارزیابی‌ها در طول مطالعات یکنواخت نبودند.
نتایج کلیدی
زنانی که تحت درمان روان‌شناختی قرار گرفتند، کاهش افسردگی، اضطراب، اختلال خلق‌وخو و استرس و هم‌چنین بهبود کیفیت زندگی را نسبت به گروه کنترل نشان دادند. تاثیر درمان روان‌شناختی را بر مقابله (coping) و بقای بیمار نمی‌توان تعیین کرد زیرا مطالعات بسیار کمی این پیامدها را جمع‌آوری یا گزارش کردند.
عوارض جانبی در هیچ یک از مطالعات وارد شده گزارش یا بررسی نشدند.
انجام پژوهش‌های بیشتر باید با هدف ارائه شواهد به افراد برای تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد اینکه تاثیرات این درمان‌ها پس از قطع درمان پایدار هستند یا خیر، انجام شود.
قطعیت شواهد
قطعیت شواهد برای هر پیامد در سطح پائینی قرار داشت. مداخلات بین مطالعات متفاوت بودند، همانطور که روش‌ها و زمان‌بندی معیارهای پیامد و مراقبت دریافتی درون گروه‌های کنترل فرق داشتند.
بر اساس شواهد موجود، مداخله روان‌شناختی ممکن است تاثیرات مطلوبی بر پیامدهای روان‌شناختی، به ویژه افسردگی، اضطراب، اختلال خلق‌وخو و استرس داشته باشد. هم‌چنین بهبود کیفیت زندگی در گروه مداخله روان‌شناختی نسبت به گروه کنترل مشاهده شد. به‌طور کلی، تنوع قابل‌توجهی بین مطالعات از لحاظ مداخلات روان‌شناختی مورد استفاده، شرایط کنترل، معیارهای پیامد یکسان و زمان‌بندی پیگیری وجود داشت.
سرطان پستان شایع‌ترین سرطان میان زنان در سراسر جهان است. این وضعیت یک بیماری استرس‌آور است، و در نتیجه، پژوهش‌های قابل‌توجهی به بررسی عواقب روانی تشخیص و درمان سرطان پستان پرداخته‌اند. سرطان پستان با افزایش نرخ افسردگی و اضطراب و کاهش کیفیت زندگی مرتبط است. در نتیجه، مطالعات متعددی تاثیر مداخلات روان‌شناختی را بر دیسترس روانی پس از تشخیص سرطان پستان مورد بررسی قرار داده‌اند. این مرور یک نسخه به‌روز شده از مرور کاکرین است که برای نخستین‌بار در سال 2015 منتشر شد.
بررسی تاثیر مداخلات روان‌شناختی بر موربیدیتی‌های روانی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان غیر متاستاتیک.
پایگاه ثبت تخصصی گروه سرطان پستان در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ PsycINFO؛ پلتفرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO ICTRP) و ClinicalTrials.gov را در 16 مارچ 2021 جست‌وجو کردیم. هم‌چنین فهرست منابع مقالات مرتبط را از نظر گذراندیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده که اثربخشی مداخلات روان‌شناختی را برای زنان مبتلا به سرطان پستان غیر متاستاتیک ارزیابی کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به ارزیابی مطالعات پرداختند، داده‌ها را کارآزمایی‌های واجد شرایط استخراج کرده، و خطر سوگیری (bias) و قطعیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) بررسی کردند. هر اختلاف‌نظری با بحث و گفتگو حل شد. داده‌های استخراج شده شامل اطلاعاتی در مورد شرکت‌کنندگان، روش‌های انجام مطالعه، مداخله و پیامدها بودند.
تعداد 60 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده را وارد کردیم که 7998 شرکت‌کننده را مورد ارزیابی قرار دادند. شایع‌ترین دلایل حذف آنها، کارآزمایی‌های غیر تصادفی‌سازی شده و گنجاندن زنان مبتلا به بیماری متاستاتیک بود. این مرور به‌روز شده شامل 7998 زن تصادفی‌سازی شده بود؛ مرور اصیل نیز 3940 زن را وارد کرد.
طیف وسیعی از مداخلات مورد ارزیابی قرار گرفتند. اغلب مداخلات مبتنی بر شناخت یا ذهن آگاهی، حمایتی- بیانی، و آموزشی بودند. مداخلات عمدتا به صورت رو-در-رو (56 مطالعه) و به صورت گروهی (50 مطالعه) به جای انفرادی (10 مطالعه) ارائه شدند. اکثر جلسات مداخله به صورت هفتگی با میانگین 14 ساعت ارائه شد. طول دوره پیگیری بیماران بین دو هفته تا 24 ماه متغیر بود.
تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD) تجمعی نسبت به ابتدای مطالعه نشان داد که مداخله ممکن است افسردگی (SMD: -0.27؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.52- تا 0.02-؛ P = 0.04؛ 27 مطالعه، 3321 شرکت‌کننده، I2 = 91%، شواهد با قطعیت پائین)؛ اضطراب (SMD: -0.43؛ 95% CI؛ 0.68- تا 0.17-؛ P = 0.0009؛ 22 مطالعه، 2702 شرکت‌کننده، I2 = 89%، شواهد با قطعیت پائین)؛ اختلال خلق‌وخو در گروه مداخله (SMD: -0.18؛ 95% CI؛ 0.31- تا 0.04-؛ P = 0.009؛ 13 مطالعه، 2276 شرکت‌کننده، I2 = 56%، شواهد با قطعیت پائین)؛ و استرس (SMD: -0.34؛ 95% CI؛ 0.55- تا 0.12-؛ P = 0.002؛ 8 مطالعه، 564 شرکت‌کننده، I2 = 31%، شواهد با قطعیت پائین) را کاهش دهد. مداخله احتمالا کیفیت زندگی را در گروه مداخله بهبود می‌بخشد (SMD: 0.78؛ 95% (CI): 0.32 تا 1.24؛ P = 0.0008؛ 20 مطالعه، 1747 شرکت‌کننده، I2 = 95%، شواهد با قطعیت پائین). بروز عوارض جانبی در هیچ یک از مطالعات وارد شده گزارش نشدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.