پیشینه
سیگار کشیدن علت بسیاری از مشکلات سلامت، از جمله سرطان، بیماری‌های قلبی و ریوی است. متخصصان سلامت (به عنوان مثال پزشکان، پرستاران، داروسازان، دندانپزشکان و غیره) ممکن است بتوانند این آسیب را از طریق کمک به افراد سیگاری هنگام ویزیت در کلینیک کاهش دهند. با این حال، ممکن است تشخیص افراد سیگاری برای ارائه دهندگان خدمات مراقبت سلامت دشوار باشد. آنها هم‌چنین ممکن است احساس کنند که نمی‌توانند حمایت خوبی ارائه دهند؛ زیرا زمان کافی، مهارت، آموزش، بودجه یا منابع در اختیار ندارند. تغییر در سازمان گسترده سازمان بهداشت حرفه‌ای ممکن است به بهبود مشارکت آنان در مراقبت برای کمک به افراد برای ترک سیگار کمک کند، و به نوبه خود شانس ترک سیگار را در آنها بهبود بخشد. این تغییرات ممکن است شامل موارد زیر باشد: معرفی یک سیستم بر اساس درخواست بیماران در صورتی که سیگار بکشند و وضعیت سیگار کشیدن را در رکوردهای سلامت بیمار ثبت کنند؛ فراهم کردن آموزش، بودجه یا منابع برای ارائه دهندگان مراقبت سلامت برای کمک به آنها برای ارائه حمایت موثر برای ترک، شناسایی یک کارمند اختصاص داده شده برای ارائه حمایت از ترک، معرفی قوانین جدید برای محدود کردن سیگار کشیدن یا حمایت از فعالیت‌های ترک، معرفی مشاوره برای ترک سیگار در مراقبت روتین، و پرداختن هزینه به کارکنان بخش سلامت برای ارائه حمایت از ترک. هدف این مرور یافتن این بود که اجرای این تغییرات سازمانی، مشارکت متخصصان بخش سلامت را در فعالیت‌های ترک سیگار بهبود می‌بخشد، و اینکه به افراد سیگاری کمک می‌کند تا سیگار را ترک کنند یا خیر. ما فعالیت‌های زیر را از طریق متخصصان سلامت برای بررسی مشارکت آنها در فعالیت‌های ترک سیگار ارزیابی کردیم: 1) در مورد مصرف دخانیات، 2) مستند بودن وضعیت سیگار کشیدن در رکوردهای سلامت بیمار، 3) مشاوره افراد سیگاری برای ترک، 4) مشاوره برای ترک، 5) ارائه دارو برای ترک سیگار، و 6) مراجعه به مراکز دیگر مانند مرکز ترک تلفنی (خدمات حمایت تلفنی برای افراد سیگاری برای ترک) که در آن افراد سیگاری می‌توانند کمک بیشتری دریافت کنند.
ویژگی‌های مطالعه
مطالعات منتشر شده را تا فوریه 2016 جست‌وجو کردیم.
جست‌وجوی ما هفت مطالعه را شناسایی کرد که در آنها تغییرات اعمال شده در روش سازمان‌ها برای حمایت از ترک سیگار که در مراکز مراقبت سلامت ارائه می‌شد، بررسی شدند، شش مطالعه در ایالات متحده آمریکا و یک مطالعه در اسپانیا انجام شد. دو مطالعه، تغییرات اعمال شده را در کلینیک‌های مراقبت‌های اولیه ارزیابی کردند و دو مطالعه دیگر، تغییرات را در کلینیک‌های دندانپزشکی مورد ارزیابی قرار دادند. یک مطالعه هر یک از تغییرات ارزیابی شده را در صنعت داروسازی جامعه، مرکز پزشکی امور سرپایی و جراحی اطفال ارزیابی کرد. تمام مطالعات وارد شده توسط سازمان‌های دولتی حمایت شدند یا تامین مالی دریافت کردند.
هیچ یک از مطالعات، تمام تغییرات توصیه شده یا فعالیت‌های ذکر شده در بالا را اجرا نکرد. پنج مطالعه، چهار نوع تغییر و دو مطالعه سه نوع تغییر را اجرا کردند. شناسایی تمام افراد سیگاری، آموزش بهداشت حرفه‌ای و مشاوره افراد سیگاری برای ترک بخشی از تمام مطالعات وارد شده بود.
نتایج کلیدی
از میان هفت مطالعه شناسایی شده، فقط چهار مطالعه تاثیر تغییرات سازمانی را در وضعیت ترک شرکت‌کنندگان مطالعه بررسی کردند. از این تعداد، دو مطالعه نشان دادند که تغییرات سازمانی به افراد برای ترک سیگار کمک کرد، اما دو مطالعه دیگر گزارش دادند که این تغییرات کمک نکردند، و بنابراین نمی‌توان در مورد این عامل نتیجه‌گیری کرد. فعالیت‌هایی مانند مشاوره برای ترک، ثبت وضعیت سیگار کشیدن در رکوردهای سلامت بیمار، و ارجاع افراد سیگاری به یک درمانگاه خارجی برای سیگار کشیدن پس از اعمال تغییرات بهبود یافت. از سه مطالعه‌ای که فاکتورهایی مانند سوال در مورد مصرف دخانیات و مشاوره برای ترک آن را ارزیابی کردند، دو مطالعه گزارش دادند که تغییرات سازمانی می‌تواند هر دوی این فاکتورها را بهبود بخشد.
کیفیت شواهد
کیفیت کلی شواهد به دلیل تعداد کم مطالعات موجود و طرح‌های ناکافی مطالعه، پائین قضاوت شد. برای پر کردن شکاف موجود در دانش مطالعات خوب انجام شده بیشتری مورد نیاز هستند. برخی از مطالعات در حال حاضر در حال انجام هستند اما باید به‌طور دقیق مورد بررسی قرار گیرند تا در مرور وارد شوند.
شواهد موجود نشان می‌دهد که مداخلات تغییر سیستم برای ترک سیگار ممکن است در دستیابی به افزایش نرخ ترک موثر نباشند، اما بهبود فرایند پیامدهایی را، مانند مستندسازی وضعیت سیگار کشیدن، ارائه مشاوره ترک و ارجاع به خدمات ترک سیگار نشان داده شده است. با این حال، به عنوان مطالعه موجود محدود است و ما نمی‌توانیم نتیجه‌گیری قطعی داشته باشیم. برای بررسی تاثیر مداخلات تغییر سیستم در هر مرحله از ترک و پیامدهای سطح سیستم نیاز به پژوهش بیشتر با کیفیت بالا وجود دارد.
مداخلات تغییر سیستم برای ترک مصرف سیگار شامل سیاست‌ها و شیوه‌های طراحی شده توسط سازمان‌ها برای یکپارچه‌سازی شناسایی افراد سیگاری و پس از آن ارائه درمان مراقبت معمول مبتنی بر شواهد برای وابستگی به نیکوتین است. چنین استراتژی‌هایی پتانسیل بهبود حمایت از ترک سیگار را در بخش مراقبت سلامت، و هم‌چنین پیامدهای ترک را میان کسانی که از آنها استفاده می‌کنند، دارند.
ارزیابی اثربخشی مداخلات تغییر سیستم درون بخش مراقبت سلامت، برای افزایش ترک سیگار یا ارائه مراقبت برای ترک سیگار، یا هر دو.
بانک‌های اطلاعاتی شامل پایگاه ثبت تخصصی گروه اعتیاد به دخانیات در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL، و PsycINFO را در فوریه 2016 جست‌وجو کردیم. هم‌چنین پایگاه‌های ثبت کارآزمایی بالینی را جست‌وجو کردیم: پایگاه ثبت کارآزمایی بالینی WHO، مرکز ثبت کارآزمایی‌های بالینی مؤسسات ملی سلامت ایالات متحده (NIH). منابع علمی «منتشر نشده» را کنترل کردیم، و کتاب‌شناختی‌های مقالات و نشریات مرتبط را به صورت دستی جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)؛ RCTهای خوشه‌ای، شبه-RCTها و مطالعات سری زمانی منقطع که مداخله تغییر سیستم را ارزیابی کردند، و شامل شناسایی تمام افراد سیگاری و ارائه درمان مبتنی بر شواهد برای وابستگی به نیکوتین می‌شد.
با استفاده از یک فرم استاندارد، داده‌ها را از مطالعات واجد شرایط در مورد شرایط مطالعه، شرکت‌کنندگان، مداخلات و پیامدهای مطلوب (پیامدهای ترک و سطح سیستم) استخراج کردیم. برای پیامدهای ترک، از محدودیت‌های موجود برای تعریف پرهیز استفاده کردیم. پیامدهای سطح سیستم شامل ارزیابی و مستندسازی وضعیت سیگار کشیدن، ارائه راهنمایی برای ترک یا مشاوره برای ترک، ارجاع و ثبت‌نام برای خدمات ترک، و تجویز داروهای ترک بود. خطر سوگیری (bias) را بر اساس کتابچه راهنمای کاکرین ارزیابی کردیم و هر مطالعه را در معرض خطر بالا، پائین یا نامشخص سوگیری طبقه‌بندی کردیم. به دلیل ناهمگونی قابل توجه میان مطالعات، از ترکیب روایت‌گونه (narrative) استفاده کردیم تا اثربخشی مداخلات را در مورد پیامدهای مختلف توصیف کنیم.
در این مرور، هفت مطالعه تصادفی‌سازی و کنترل شده خوشه‌ای را وارد کردیم. طبق استاندارد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE)، کیفیت شواهد را بسته به پیامد، بسیار پائین یا پائین رتبه‌بندی کردیم. شواهد اثربخشی برای پرهیز از سیگار کشیدن در طولانی‌ترین پیگیری (چهار مطالعه)، و برای پیامد ثانویه «تجویز داروهای ترک سیگار» (دو مطالعه) متضاد بود. چهار مطالعه، تغییر را در ارائه مشاوره ترک سیگار ارزیابی کردند و سه مطالعه به نفع مداخله بود. بهبودهای قابل توجهی در مستندسازی وضعیت سیگار کشیدن (یک مطالعه)، مرکز تلفنی ترک (دو مطالعه) و پرهیز از ثبت‌نام (دو مطالعه) وجود داشت. سایر نقاط پایانی ثانویه، مانند درخواست استفاده از دخانیات (سه مطالعه) و مشاوره برای ترک (سه مطالعه)، چند تاثیر مثبت نیز نشان داد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.