پیام‌های کلیدی
• بستن زخم از یک طرف شکاف باسن (بستن خارج از خط وسط (off-midline)) در مقایسه با بستن مستقیم زخم از وسط شکاف باسن (بستن زخم در خط وسط (midline) به روش متداول) ممکن است منجر به بهبودی سریع‌تر، کاهش احتمال بازگشت بیماری، عفونت‌های کمتر، احتمال کمتر باز شدن مجدد زخم، بستری شدن کوتاه‌تر در بیمارستان، بازگشت سریع‌تر به محل کار و درد کمتر شود.
• ما نتوانستیم شواهد کافی و با کیفیت خوب را برای نشان دادن اینکه بستن زخم خارج از خط وسط بهتر از بستن زخم از خط وسط شکاف باسن با استفاده از روش‌های ویژه برای کاهش کشش روی لبه‌های زخم (بستن زخم در خط وسط بدون کشش) است، پیدا کنیم.
• انجام مطالعات بزرگ‌تر و با طراحی خوب مورد نیاز است تا تخمین‌های بهتری از مزایا و آسیب‌های بالقوه تکنیک‌های مختلف بستن زخم در خط وسط و خارج از خط برای سینوس پیلونیدال (pilonidal sinus) هم در کودکان و هم در بزرگسالان ارائه شود.
سینوس پیلونیدال چیست و چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟
بیماری سینوس پیلونیدال وضعیتی است که در آن موها در یک تونل کوچک در پوست، معمولا در نزدیکی بالای شکاف باسن، گیر می‌افتند. این بیماری بیشتر بزرگسالان جوان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند نشانه‌های مختلفی را از بدون نشانه تا درد قابل توجه ایجاد کند. انجام جراحی برای برداشتن تونل و پوست اطراف آن، درمان اصلی سینوس پیلونیدال طولانی‌مدت (مزمن) است.
بستن زخم جراحی را از خط وسط شکاف باسن، بستن زخم در خط وسط می‌گویند. در روش بستن زخم در خط وسط به روش متداول، زخم به‌طور مستقیم در خط وسط شکاف باسن بسته می‌شود. در روش بستن زخم در خط وسط بدون کشش از روش‌های خاصی برای کاهش کشش لبه‌های زخم استفاده می‌شود.
بستن زخم را از یک طرف شکاف باسن، بستن زخم خارج از خط وسط می‌گویند. روش‌های زیادی برای بستن زخم خارج از خط وسط وجود دارد، از جمله روش‌های مختلف فلپ. این روش‌ها از یک فلپ پوستی برای پوشاندن ناحیه‌ای که بافت برداشته شده، استفاده می‌کنند. بنابراین، در این مرور، مگر اینکه خلاف آن مشخص شده باشد، فلپ‌های ذکر شده یکی از روش‌های بستن زخم خارج از خط هستند.
ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟
ما خواستیم بدانیم که:
• روش‌های مختلف بستن زخم تا چه حد برای درمان سینوس پیلونیدال موثر هستند؟
• روش‌های مختلف بستن زخم خارج از خط وسط تا چه حد برای درمان سینوس پیلونیدال موثر هستند؟
ما خواستیم بدانیم که روش‌های مختلف بستن زخم تا چه حد بر موارد زیر تاثیر می‌گذارند:
• زمان سپری شده تا بهبودی کامل زخم؛
• نسبتی از افراد که زخم‌هایشان به‌طور کامل بهبود می‌یابند؛
• نسبت عود سینوس پیلونیدال؛
• نسبت عفونت زخم؛
• نسبتی از افراد که زخم‌شان دوباره باز شد (از هم باز شدن زخم)؛
• زمان سپری شده تا بازگشت به محل کار؛
• کیفیت زندگی پس از جراحی.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
در جست‌وجوی مطالعاتی بودیم که بستن زخم را خارج از خط وسط در مقایسه با بستن زخم در خط وسط به روش متداول یا بدون کشش بررسی کردند، و مطالعاتی که روش‌های مختلف بستن زخم را خارج از خط مقایسه کردند. نتایج مطالعات را مقایسه و خلاصه کرده و اعتماد خود را به شواهد، بر اساس عواملی مانند روش‌های انجام و حجم نمونه مطالعه، رتبه‌بندی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
تعداد 33 مطالعه را با مجموع 3667 نفر پیدا کردیم. میانه (median) یا میانگین سنی افراد در این مطالعات از 21 تا 34 سال متغیر بود. بیشتر آنها مرد بودند. این مطالعات عمدتا در خاورمیانه انجام شدند. تعداد 9 مقایسه را شناسایی کردیم. در این خلاصه، نتایج 3 مقایسه اصلی را ارائه می‌دهیم:
بستن زخم خارج از خط وسط در برابر بستن زخم به روش متداول در خط وسط
• بستن زخم خارج از خط وسط، احتمالا باعث کاهش زیادی در زمان مورد نیاز برای بهبودی کامل زخم می‌شود، عود سینوس پیلونیدال را کاهش می‌دهد، و عفونت زخم را کم می‌کند.
• بستن زخم خارج از خط وسط ممکن است باعث کاهش زیادی در از هم باز شدن زخم و بازگشت سریع‌تر به محل کار شود.
• بستن زخم خارج از خط وسط ممکن است تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر نسبتی از افرادی داشته باشد که زخم‌هایشان به‌طور کامل بهبود می‌یابد، اما در مورد نتایج آن بسیار نامطمئن هستیم.
بستن زخم خارج از خط وسط در برابر بستن زخم بدون کشش در خط وسط
• بستن زخم خارج از خط وسط ممکن است باعث کاهش زیادی در زمان لازم برای بهبودی کامل زخم‌ها شود، ممکن است نسبتی را از افرادی افزایش دهد که زخم‌هایشان در 3 ماه به‌طور کامل بهبود می‌یابد، و زمان لازم تا بازگشت به محل کار را نیز بیشتر کند.
• بستن زخم خارج از خط وسط ممکن است تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر عود سینوس پیلونیدال، عفونت زخم و از هم باز شدن زخم داشته باشد.
فلپ Karydakis در برابر فلپ Limberg
• فلپ Karydakis در مقایسه با فلپ Limberg احتمالا تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر زمان لازم برای بهبودی کامل زخم‌ها، عود سینوس پیلونیدال، عفونت زخم، از هم باز شدن زخم و زمان لازم تا بازگشت به محل کار دارد.
محدودیت‌های شواهد چه هستند؟
اعتماد ما به یافته‌ها به دلیل طراحی ضعیف مطالعه، کم بودن تعداد این موارد در مطالعات واردشده، نبود مطالعات کافی برای اتخاذ نتیجه‌گیری‌های قطعی و فقدان داده در مورد پیامدهای خاص در برخی از مطالعات، محدود بود.
نتایج پژوهش‌های بیشتر می‌توانند با نتایج این مرور متفاوت باشند.
این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟
شواهد تا جون 2022 به‌روز است.
این مرور کاکرین گزینه‌های بستن زخم را در خط وسط و خارج از خط برای سینوس پیلونیدال بررسی می‌کند، که عمدتا بر اساس مطالعاتی با حضور بزرگسالان جوان است. پروسیجرهای خارج از خط وسط فلپ نشان می‌دهند که ممکن است مزایایی نسبت به بستن زخم در خط وسط به روش متداول برای سینوس پیلونیدال، با تکنیک‌های مختلف فلپ خارج از خط وسط داشته باشند. هنگامی که بستن فلپ خارج از خط وسط با بستن بدون کشش در خط وسط مقایسه شد، شواهدی با قطعیت پائین نشان داد که ممکن است زخم بهبود یابد و زمان لازم تا بازگشت به محل کار با بستن زخم خارج از خط افزایش یابد، در حالی که شواهدی با قطعیت بسیار پائین نشان داد ممکن است شواهدی مبنی بر تفاوت در پیامدهای دیگر وجود نداشته باشد. ممکن است شواهدی مبنی بر مزیت بین تکنیک‌های ارزیابی‌شده خارج از خط وجود نداشته باشد. انتخاب هر یک از پروسیجرها احتمالا بر اساس ترجیح پزشک، تجربه، ویژگی‌های بیمار، و ترجیحات بیمار است. برای تعیین دقیق‌تر مزایا و آسیب‌های احتمالی این تکنیک‌های بستن زخم، انجام کارآزمایی‌های بیشتر در مقیاس بزرگ و با طراحی دقیق ضروری است. به‌طور خاص، علاوه بر مطالعات بزرگسالان، نیاز مبرمی به مطالعات بیشتر در مورد جمعیت کودکان وجود دارد.
بیماری سینوس پیلونیدال (pilonidal sinus) یک وضعیت شایع و ناتوان‌کننده است. درمان جراحی با گزینه‌هایی از جمله روش‌های بستن زخم در خط وسط (midline) و خارج از خط وسط (off-midline)، پایه اصلی مدیریت این بیماری مزمن را تشکیل می‌دهد. با این حال، رویکرد مطلوب نامشخص است. پیشرفت‌های اخیر در تکنیک‌های خط وسط بدون کشش نیازمند بررسی بیشتر است.
ارزیابی تاثیرات روش‌های بستن زخم در خط وسط و خارج از خط برای سینوس پیلونیدال و تعیین پروسیجرهای مطلوب فلپ خارج از خط وسط.
در جون 2022، پایگاه ثبت تخصصی گروه زخم در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL Plus EBSCO و پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌های بالینی را جست‌وجو کردیم. همچنین فهرست منابع مطالعات واردشده و مطالعات مروری، متاآنالیزها، و گزارش‌های فناوری سلامت را از نظر گذراندیم. هیچ محدودیتی را برای زبان، تاریخ انتشار، یا محیط اجرای مطالعه اعمال نکردیم.
RCTهای موازی را شامل شرکت‌کنندگانی که تحت بستن زخم در خط وسط بدون تکنیک‌های فلپ و بستن زخم خارج از خط وسط برای درمان سینوس پیلونیدال قرار گرفتند، وارد کردیم. مطالعات شبه-تجربی و مطالعاتی را که شرکت‌کنندگان مبتلا به آبسه را وارد کردند، از مرور حذف کردیم.
روش‌شناسی (methodology) استاندارد کاکرین را دنبال کردیم. پیامدهای اصلی شامل بهبود زخم (زمان سپری شده تا بهبود زخم، نسبت زخم‌های بهبود یافته)، نرخ عود، عفونت زخم، باز شدن زخم، زمان تا بازگشت به کار، و کیفیت زندگی بودند. سوگیری‌ها (bias) را در این پیامدها با استفاده از ابزار خطر سوگیری 2 کاکرین ارزیابی کرده و قطعیت شواهد را از طریق رویکرد درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) ارزیابی کردیم.
تعداد 33 مطالعه را با 3667 شرکت‌کننده آنالیز شده وارد کردیم. میانه (median) یا میانگین سنی شرکت‌کنندگان در مطالعات واردشده از 21.0 تا 34.2 سال متغیر بود، اکثر آنها مرد بودند. کارآزمایی‌ها از نظر محل جغرافیایی، عمدتا در خاورمیانه انجام شدند. تعداد نه مقایسه مداخله‌ای را شناسایی کردیم. در این چکیده، بر یافته‌های خلاصه‌شده برای سه مقایسه اولیه تمرکز کرده و آنها را ارائه می‌دهیم.
بستن زخم خارج از خط وسط در برابر بستن زخم به روش متداول در خط وسط
بستن زخم خارج از خط احتمالا زمان سپری شده تا بهبود زخم را کاهش می‌دهد (تفاوت میانگین (MD): 5.23- روز، 95% فاصله اطمینان (CI): 7.55- تا 2.92- روز؛ 3 مطالعه، 300 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). با این حال، ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت میان دو روش از نظر نسبتی از زخم‌های بهبود یافته وجود داشته باشد (100% در برابر 88.5%، خطر نسبی (RR): 1.13؛ 95% CI؛ 0.92 تا 1.39؛ 2 مطالعه، 207 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). بستن زخم خارج از خط احتمالا منجر به نرخ کمتر عود (1.5% در برابر 6.8%؛ RR: 0.22؛ 95% CI؛ 0.11 تا 0.45؛ 13 مطالعه، 1492 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) و عفونت زخم (3.8% در برابر 11.7%؛ RR: 0.32؛ 95% CI؛ 0.22 تا 0.49؛ 13 مطالعه، 1568 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) و نرخ کمتر از هم باز شدن زخم (dehiscence) (3.9% در برابر 8.9%؛ RR: 0.44؛ 95% CI؛ 0.27 تا 0.71؛ 11 مطالعه؛ 1389 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) می‌شود. علاوه بر این، بسته شدن زخم خارج از خط وسط ممکن است منجر به کاهش زمان سپری شده تا بازگشت به کار شود (MD؛ 3.72- روز؛ 95% CI؛ 6.11- تا 1.33- روز؛ 6 مطالعه، 820 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت پائین). هیچ داده‌ای برای کیفیت زندگی در دسترس نبود.
بستن زخم خارج از خط وسط در برابر بستن زخم بدون کشش در خط وسط
بستن زخم خارج از خط ممکن است زمان لازم تا بهبودی زخم را کاهش داده (میانه معادل 14 روز با بستن زخم خارج از خط در برابر 51 روز با بستن زخم در خط وسط بدون کشش؛ 1 مطالعه، 116 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) و نرخ بهبودی زخم را در سه ماه افزایش دهد (94.7% در برابر 76.4%؛ RR: 1.24؛ 95% CI؛ 1.06 تا 1.46؛ 1 مطالعه، 115 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین)، اما ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در نرخ عود (5.4% در برابر 7.8%؛ RR: 0.69؛ 95% CI؛ 0.30 تا 1.61؛ 6 مطالعه، 551 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، عفونت زخم (2.8% در برابر 6.4%؛ RR: 0.44؛ 95% CI؛ 0.16 تا 1.17؛ 6 مطالعه، 559 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) و از هم باز شدن زخم (2.5% در برابر 3.0%؛ RR: 0.82؛ 95% CI؛ 0.17 تا 3.84؛ 3 مطالعه، 250 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) در مقایسه با بستن زخم در خط وسط بدون کشش ایجاد کند. علاوه بر این، بستن زخم خارج از خط ممکن است در مقایسه با بستن زخم در خط وسط بدون کشش، زمان سپری شده تا بازگشت به محل کار را طولانی‌تر کند (MD؛ 3.00 روز، 95% CI؛ 1.52 تا 4.48 روز؛ 1 مطالعه، 60 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت پائین). هیچ داده‌ای برای کیفیت زندگی در دسترس نبود.
فلپ Karydakis در برابر فلپ Limberg
فلپ Karydakis در مقایسه با فلپ Limberg احتمالا تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در زمان سپری شده تا بهبودی زخم ایجاد می‌کند (MD؛ 0.36 روز، 95% CI؛ 1.49- تا 2.22؛ 6 مطالعه، 526 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). فلپ Karydakis در مقایسه با فلپ Limberg، ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در نسبتی از زخم‌های بهبود یافته (80.0% در برابر 66.7%؛ RR: 1.20؛ 95% CI؛ 0.77 تا 1.86؛ 1 مطالعه، 30 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت پائین)، نرخ عود (5.1% در برابر 4.5%؛ RR: 1.14؛ 95% CI؛ 0.61 تا 2.14؛ 9 مطالعه، 890 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین)، عفونت زخم (7.9% در برابر 5.1%؛ RR: 1.55؛ 95% CI؛ 0.90 تا 2.68؛ 8 مطالعه، 869 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین)، از هم باز شدن زخم (7.4% در برابر 6.2%؛ RR: 1.20؛ 95% CI؛ 0.41 تا 3.50؛ 7 مطالعه، 776 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین)، و زمان لازم تا بازگشت به محل کار (MD؛ 0.23- روز؛ 95% CI؛ 5.53- تا 5.08 روز؛ 6 مطالعه، 541 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) ایجاد کند. هیچ داده‌ای برای کیفیت زندگی در دسترس نبود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.