آیا برنامه‌های خود-مدیریتی می‌توانند کیفیت زندگی را در بزرگسالان کم‌بینا بهبود بخشند؟

پیام‌های کلیدی

  • برنامه‌های خود-مدیریتی (self-management programs) (انواع آموزش یا تعلیم که به افراد کمک می‌کنند یاد بگیرند چگونه سلامت خود را مدیریت کنند) ممکن است معیارهای کیفیت زندگی مرتبط با سلامت یا بینایی را در بزرگسالان کم‌بینا بهبود نبخشند.

  • شواهد نامشخص است، و انجام تحقیقات بیشتری برای تائید این یافته‌ها مورد نیاز است.

اختلال بینایی چیست؟

اختلال بینایی به شرایطی اطلاق می‌شود که بینایی فرد کاهش می‌یابد و نمی‌توان آن را با استفاده از عینک، لنزهای تماسی، یا جراحی اصلاح کرد. این وضعیت منجر به مشکلاتی در دیدن یا تفسیر اطلاعات بصری می‌شود. این اختلال می‌تواند از بینایی جزئی تا نابینایی کامل متغیر بوده، و ممکن است ناشی از علل مختلفی مانند بیماری‌های چشمی، صدمات، یا مشکلات مادرزادی (نواقص مادرزادی) باشد. افراد مبتلا به اختلال بینایی اغلب به روش‌های جایگزین برای حرکت در محیط اطراف خود و دسترسی موثر به اطلاعات متکی هستند.

اختلال بینایی چگونه درمان می‌شود؟

درمان اختلال بینایی بسته به علت زمینه‌ای و شدت بیماری متفاوت است. برای شرایطی که عینک یا لنزهای تماسی، توانایی بینایی را تا سطح عملکردی بهبود نمی‌بخشند، برنامه‌های بازتوانی برای کمک به افراد مبتلا به اختلال بینایی کمک می‌کنند تا با شرایط خود سازگار شوند، مهارت‌های جدید را بیاموزند و از فناوری‌های کمکی (محصولات یا سیستم‌هایی که پشتیبانی و کمک می‌کنند) به‌طور موثری برای وظایف و فعالیت‌های روزانه بهره ببرند. آموختن این مهارت‌ها و تکنیک‌ها، افراد را قادر می‌سازد تا شرایط سلامت خود را به‌طور موثری مدیریت کنند.

چرا این موضوع مهم است؟

اختلال بینایی می‌تواند کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار داده و بر توانایی آنها برای انجام فعالیت‌های روزانه، حفظ ارتباطات اجتماعی، و لذت بردن از زندگی تاثیر بگذارد. برنامه‌های خود-مدیریتی ممکن است به‌طور بالقوه به افراد کمک کنند تا با کاهش بینایی سازگار شده و سطح به‌زیستی (well-being) خود را بهبود بخشند.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

ما ‌خواستیم بدانیم که آموزش خود-مدیریتی برای افراد کم‌بینا بهتر از مراقبت‌های معمول است یا خیر.

ما چه‌کاری را انجام دادیم؟

ما برای یافتن مطالعاتی جست‌وجو کردیم که برنامه‌های خود-مدیریتی را با مراقبت معمول یا نداشتن برنامه مقایسه ‌کردند. نتایج این مطالعات را مقایسه و خلاصه کرده و اطمینان خود را به شواهد برای کیفیت زندگی و دیگر معیارها، براساس عواملی مانند روش‌های انجام و حجم نمونه مطالعات، رتبه‌بندی کردیم.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

تعداد 20 مطالعه (با 3151 شرکت‌کننده) را در این مطالعه مروری وارد کردیم. مطالعات از نظر نوع برنامه‌های خود-مدیریتی که استفاده کرده و پیامدهایی که اندازه‌گیری ‌کردند، بسیار متفاوت بودند. به‌طور کلی، ما دریافتیم که برنامه‌های خود-مدیریتی ممکن است تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر بهبود کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و بینایی برای بزرگسالان مبتلا به اختلال بینایی داشته باشند. از چهار مطالعه‌ای که به بررسی آسیب‌ها پرداختند، سه مطالعه هیچ عارضه جانبی را در ارتباط با درمان پیدا نکردند. بااین‌حال، در یک مطالعه کوچک، 12 نفر (معادل حدود 34 مورد در هر 100 نفر) در گروه خود-مدیریتی و هفت نفر (معادل حدود 22 مورد در هر 100 نفر) در گروه مقایسه می‌بایست برای نشانه‌های افسردگی به پزشک مراجعه می‌کردند.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

ما اعتماد چندانی به شواهد نداریم، زیرا مطالعات کافی برای اطمینان از نتایج وجود ندارند، و نه همه مطالعات، اطلاعاتی را در مورد هر موضوعی که به آن علاقه‌مند بودیم، ارائه نکردند.

این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟

شواهد تا می‌‌‌ 2024 به‌روز است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

در این مرور، شواهدی را با قطعیت پائین پیدا کردیم که مداخلات چندوجهی خود-مدیریتی تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر بهبود HRQoL و VRQoL برای بزرگسالان مبتلا به اختلال بینایی دارند. برای ایجاد معیارهای حساس‌تر کیفیت زندگی و ارزیابی مزایای چنین مداخلاتی در یک جمعیت گسترده‌تر، شامل مراحل مختلف اختلال بینایی و افراد دارای اختلال حسی دوگانه، به انجام تحقیقات بیشتری نیاز است.

خلاصه کامل را بخوانید...
اهداف: 

ارزیابی تاثیرات مداخلات خود-مدیریتی بر کیفیت زندگی در بزرگسالان مبتلا به اختلال بینایی در مقایسه با مداخلات کنترل غیرفعال یا فعال (مراقبت معمول).

روش‌های جست‌وجو: 

پایگاه‌های CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase، دو بانک اطلاعاتی دیگر، و دو پایگاه ثبت کارآزمایی را، همراه با بررسی منابع و تماس با نویسندگان مطالعه برای شناسایی مطالعاتی که در مرور گنجانده شدند، جست‌وجو کردیم. تاریخ آخرین جست‌وجو، 19 می ‌‌2024 بود.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information