Wprowadzenie

Rak odbytnicy jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonu z powodu nowotworów w świecie zachodnim. Osoby z rozpoznanym rakiem odbytnicy leczone są głównie chirurgicznie. Jednak istnieje ryzyko nawrotu raka po leczeniu chirurgicznym. Cykl radioterapii przed zabiegiem chirurgicznym może zmniejszyć ryzyko nawrotu miejscowego, ponieważ radioterapia może zniszczyć mniejsze guzy resztkowe i wzmocnić efekty samej operacji.

Charakterystyka badań

W dniu 4 czerwca 2018 roku przeszukaliśmy medyczne bazy danych w kierunku badań z randomizacją (badania eksperymentalne, w których uczestnicy są losowo przydzielani do jednej z dwóch lub więcej grup terapeutycznych) celem ustalenia, czy istnieją jakiekolwiek korzyści ze stosowania radioterapii przedoperacyjnej u osób z rakiem odbytnicy pod względem zmniejszenia ryzyka zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, zgonu z powodu raka oraz nawrotu raka w obrębie miednicy mniejszej. Braliśmy pod uwagę radioterapię dużymi dawkami promieniowania, a następnie dowolny rodzaj leczenia chirurgicznego w celu usunięcia raka odbytnicy.

Wyniki

Odnaleźliśmy 4 badania, do których włączono 4663 osoby z operacyjnym rakiem odbytnicy. Nasze wyniki sugerują, że podawanie krótkich cykli radioterapii przed operacją prawdopodobnie zmniejsza śmiertelność. Jednak, gdy nasza analiza została ograniczona do aktualnie stosowanej techniki leczenia operacyjnego (całkowite wycięcie mezorektum [usunięcie guza oraz otaczającej go tkanki tłuszczowo-chłonnej; przyp.tłum.]), nie odnaleźliśmy danych naukowych potwierdzających różnice między grupą poddaną radioterapii przedoperacyjnej i grupą poddaną tylko leczeniu chirurgicznemu. Być może istnieje niewielka lub żadna różnica między badanymi grupami pod względem ryzyka zgonu z powodu raka podczas stosowania krótkich cyklów radioterapii.

Odnaleźliśmy dane naukowe umiarkowanej jakości wskazujące, że stosowanie przedoperacyjnej radioterapii w porównaniu z samym leczeniem chirurgicznym może przynieść istotne korzyści pod względem zmniejszenia ryzyka nawrotu raka.

Stwierdziliśmy niewielki lub żaden wpływ przedoperacyjnej radioterapii na resekcję leczniczą (całkowite usunięcia guza; przyp.tłum.) lub operację oszczędzającą zwieracz.

Stwierdziliśmy częstsze występowanie sepsy (zakażenie ogólnoustrojowe; przyp.tłum.), powikłań pooperacyjnych i dysfunkcji seksualnych u uczestników badań poddanych radioterapii przedoperacyjnej w porównaniu z osobami leczonymi tylko chirurgicznie.

Jakość danych naukowych

Ogólnie badania zostały dobrze zaprojektowane. Oceniliśmy jakość danych naukowych jako umiarkowaną dla wznowy nowotworu i ogólnej śmiertelności, ponieważ istniały poważne obawy dotyczące możliwości odniesienia wyników do współczesnego postępowania leczniczego w raku odbytnicy.

Następnie obniżyliśmy jakość danych naukowych dla pozostałych punktów końcowych z powodu nieprecyzyjnych wyników i/lub różnic między badaniami dotyczących kryteriów stosowanych do rozpoznania raka odbytnicy, stadium choroby u uczestników, badań obrazowych przedoperacyjnych stosowanych do oceny stadium zaawansowania, rodzaju wykonywanej operacji, dawki promieniowania i frakcjonowania, czasu między radioterapią a operacją, a także zastosowania leczenia adiuwantowego (chemioterapia wspomagająca; przyp.tłum.) lub pooperacyjnego.