Znaczenie przeglądu i omówienie choroby

Wśród wirusowych zapaleń wątroby (WZW) wyróżnia się WZW typu C. Ocenia się, że na świecie 170 milionów ludzi żyje z przewlekłym zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu C. Przewlekłe WZW typu C niszczy wątrobę przez stan zapalny i włóknienie (powstawanie blizn), określane jako marskość wątroby. Może to prowadzić do niewydolności wątroby i innych powikłań, w tym raka wątroby. Celem leczenia przewlekłego WZW typu C jest zapobieganie jego powikłaniom. Można to osiągnąć usuwając wirusa z organizmu pacjenta, czyli uzyskując tzw. trwałą odpowiedź wirusologiczną (6 miesięcy po zakończeniu leczenia wirus jest niewykrywalny w krwi najczulszymi metodami). Wciąż jednak nie wiemy, czy trwała odpowiedź wirusologiczna indukowana przez leki przeciwwirusowe przekłada się na wyniki istotne klinicznie i ważne dla pacjentów. Podstawową metodą leczenia jest kombinacja zastrzyków z peginterferonu co tydzień i doustnej rybawiryny.

Główne wyniki przeglądu

W przeglądzie zidentyfikowano i uwzględniono 27 badań klinicznych z randomizacją przeprowadzonych u chorych na przewlekłe WZW typu C, w których peginterferon w połączeniu z rybawiryną porównywano z interferonem z rybawiryną. Wszystkie badania były obciążone duzym ryzykiem błędu systematycznego (przeszacowania korzyści i niedoszacowanie szkód). Jeśli pominąć brak ślepej próby i finansowanie przez przemysł, to mniejszym ryzykiem błędu cechowało się 14 badań. Wszystkie badania podawały dane dotyczące szansy nieobecności wirusa w krwi 6 miesięcy po zakończeniu leczenia. Nie mamy pewności, że peginterferon z rybawiryną miał wpływ na chorobowość związaną z wątrobą oraz na umieralność z jakiejkolwiek przyczyny, w porównaniu do interferonu z rybawiryną. Ponieważ wystąpiło niewiele zdarzeń klinicznych, nie możemy wykluczyć znacznych efektów - korzystnych lub niekorzystnych.W tym przeglądzie wykazano, że peginterferon z rybawiryną, w porównaniu do interferonu z rybawiryną, znamiennie zwiększa liczbę pacjentów z trwałą odpowiedzią wirusologiczną (50,2% w por. do 38,5%), ale wciąż nie wiemy nic o jakichkolwiek wynikach znaczących dla pacjentów.

Działania niepożądane

Peginterferon z rybawiryną, w porównaniu do interferonu z rybawiryną, znacząco zwiększył ryzyko działań niepożądanych, takich jak neutropenia (mała liczba białych krwinek), trombocytopenia (mała liczba płytek krwi), ból stawów, reakcje w miejscu wstrzyknięcia i nudności. Działania niepożądane wymagające przerwania leczenia występowały z podobną częstością (12,3% i 18,7%). Dane o wpływie leczenia na jakość życia są niedostateczne.

Ograniczenia przeglądu

Wpływ na odpowiedź wirusologiczną wydaje się pewny (niezależny od efektów przypadkowych), ale może to być spowodowane faktem, że wszystkie badania były obciążone dużym ryzykiem błędu systematycznego. Ponadto nadal potrzebujemy dowodu, że trwała odpowiedź wirusologiczna pod wpływem leków przeciwwirusowych przekłada się na wyniki ważne dla pacjentów i istotne klinicznie.