Pytanie badawcze
Porównaliśmy różne techniki stosowane przy planowym otwarciu tchawicy u dorosłych chorych hospitalizowanych w oddziałach intensywnej terapii medycznej (OIOM).
Wstęp
Termin „tracheotomia” oznacza chirurgiczne otwarcie tchawicy w przedniej części szyi. Powstający otwór między tchawicą a przestrzenią zewnętrzną (stomia, tracheostomia) umożliwia pacjentowi oddychanie w sytuacji kiedy normalna droga oddychania jest zablokowana lub uszkodzona. Tracheostomia jest też konieczna u osób przebywających w OIOM-ie, które podłączone są do respiratora przez dłuższy czas (n.p. tygodnie). To jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów w oddziałach intensywnej terapii. Obecnie powszechnie stosuje się zarówno techniki chirurgiczne (chirurgiczne otwarcie tchawicy), jak i techniki przezskórne (udrożnienie tchawicy przy pomocy plastikowego rozszerzacza do tchawicy). W porównaniu do tracheostomii chirurgicznej, tracheostomia przezskórna wydaje się mieć szereg potencjalnych zalet.
Charakterystyka badań
Dane naukowe są aktualne do maja 2015 roku. Uwzględniliśmy 20 badań przeprowadzonych w latach 1990 - 2011, w których brało udział 1652 chorych hospitalizowanych w OIOM-ie, u których planowo przeprowadzono zabieg tracheotomii. Żadne z badań nie było finansowane.
Kluczowe wyniki
Zastosowanie technik przezskórnych nie zmniejsza ryzyka zgonu, poważnych lub zagrażających życiu powikłań (urazy tchawicy lub przełyku), dużego krwawienia lub problemów z rurką tracheostomijną (zablokowanie, przypadkowe wypadnięcie, trudności z wymianą). Niektóre dane wskazują, że stosowanie technik przezskórnych wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka zakażenia rany (o 76%) oraz powstawania niepożądanych blizn (o 75%).
Jakość danych naukowych
Jakość danych naukowych różniła się dla poszczególnych wyników od umiarkowanej (zakażenie rany), przez niską (zgon, poważne powikłania, pozostanie blizny, problemy z rurką tracheostomijną) do bardzo niskiej (duże krwawienie). Przyczynami ograniczeń w przeglądzie są duże różnice między badaniami, rozbieżność w wynikach i niewystarczające dane naukowe.
Wnioski
W oparciu o dostępne dane uważamy, że w niektórych przypadkach tracheostomia przezskórna przynosi więcej korzyści w porównaniu z tracheostomią chirurgiczną. Kilka grup uczestników zostało wykluczonych z uwzględnionych badań (n.p. osoby z nieodpowiednią budową szyi, zaburzeniami krzepnięcia, chorzy operowani w trybie pilnym), liczba uczestników w uwzględnionych badaniach była ograniczona, nie oceniano długofalowych skutków, a istotne dla przebiegu leczenia dane były skąpe lub niedostępne we wszystkich badaniach. Z tego powodu wyniki tej metaanalizy są ograniczone i nie można ich odnosić do wszystkich przypadków krytycznie chorych dorosłych.
Tłumaczenie: Jakub Nowicki Redakcja: Piotr Szymczak, Andrzej Komorowski, Małgorzata Kołcz