Optymalizacja chemioterapii i radioterapii chorych na chłoniak Hodgkina w odniesieniu do wtórnych nowotworów i przeżycia

Pytanie badawcze

Naszym celem było porównanie różnych form leczenia pacjentów z nowo zdiagnozowanym chłoniakiem Hodgkina, wliczając w to chemioterapię z lub bez dodatkowej radioterapii. Skupiliśmy się na ryzyku rozwoju wtórnych nowotworów złośliwych wywołanych leczeniem, jednak oceniono również przeżywalność pacjentów i eliminację chłoniaka Hodgkina.

Wprowadzenie

Chłoniak Hodgkina często dotyka młodych ludzi, a wysoce skuteczne leczenie pozwala większości pacjentów na długie przeżycie po ustaleniu rozpoznania. Konieczne jest w związku z tym przeprowadzenie bilansu korzyści z leczenia (wyleczenie choroby) i ryzyka (wywołania odległych działań niepożądanych). Wtórne nowotwory są wyjątkowo ciężkim, odległym powikłaniem chemioterapii i radioterapii. Dokonaliśmy meta-analizy bazującej na danych pozyskanych od indywidualnych chorych z nowo rozpoznanym chłoniakiem Hodgkina pod kątem ryzyka wystąpienia wtórnego nowotworu, przeżycia całkowitego i przeżycia wolnego bez nawrotu choroby Hodgkina po zastosowaniu różnych metod leczenia. Metody leczenia obejmowały: (1) użycie chemioterapii z dodatkową radioterapią lub bez niej; (2) napromienianie bardziej rozległego lub bardziej zawężonego pola; (3) użycie większej lub mniejszej dawki promieniowania; (4) zastosowanie większej lub mniejszej liczby cykli chemioterapii (5) zastosowanie chemioterapii z dawką standardową lub zwiększoną.

Charakterystyka badań

Zebrane dane naukowe są aktualne do lipca 2017 roku i pochodzą z 16 badań klinicznych, w których leczono osoby pomiędzy 1984, a 2007 rokiem. Wykluczono cztery badania spełniające kryteria kwalifikacyjne, ponieważ nie można było pozyskać danych poszczególnych pacjentów. Jedno badanie przeprowadzono w roku 2015, dlatego nie próbowano pozyskać z niego danych. Dla każdego z pięciu pytań badawczych (patrz wyżej) przeanalizowano dane z 3 do 6 badań i obejmujące od 1101 do 2996 uczestników. W każdym z badań okres obserwacji wynosił od 6 do 11 lat. We wszystkich badaniach stosowano nowoczesne i powszechnie akceptowane schematy chemioterapii i radioterapii. W badaniu uczestniczyli dorośli w wieku innym niż podeszły, obu płci, we wczesnym lub zaawansowanym stadium choroby zgodnie z pytaniem badawczym. Badania zostały sfinansowane przez instytucje publiczne lub charytatywne bez bezpośredniego finansowania ze strony przemysłu farmaceutycznego.

Główne wyniki

Chemioterapia stosowana samodzielnie w porównaniu z chemioterapią stosowaną łącznie z radioterapią (wszystkie stadia choroby) była związana z mniejszym ryzykiem wtórnych nowotworów, ale prawdopodobnie za cenę wzrostu guza lub nawrotu choroby.

Porównanie chemioterapii z radioterapią pierwotnie zajętych obszarów oraz chemioterapii z radioterapią poszerzonego obszaru (wczesne stadia) nie wykazało istotnej różnicy w odniesieniu do ryzyka wtórnych nowotworów, przeżycia ogólnego lub przeżycia wolnego od choroby.

Porównanie chemioterapii i radioterapii z użyciem małej dawki z tą samą chemioterapią i radioterapii z większą dawką (wczesne stadia) nie wykazało istotnej różnicy w odniesieniu do wtórnych nowotworów, przeżycia ogólnego lub przeżycia bez chłoniaka Hodgkina.

Porównanie mniejszej lub większej liczby cykli chemioterapii (wczesne stadia) nie wykazało istotnej różnicy w odniesieniu do rozwoju wtórnych nowotworów, przeżycia lub przeżycia bez chłoniaka Hodgkina.

Porównanie chemioterapii wysokodawkowej ze standardowym schematem chemioterapii ABVD (stadia zaawansowane) wykazało poprawę w zakresię czasu przeżycia bez chłoniaka Hodgkina przy użyciu większej dawki, przy zwiększeniu ryzyka wtórnej białaczki. Dane naukowe wskazujące na poprawę przeżycia przy zintensyfikowanej chemioterapii nie były rozstrzygające, jednak wydaje się, że zwiększenie dawki w schemacie BEACOPP wydłuża przeżycie.

Jakość danych naukowych

Dane naukowe dotyczące przeżycia ogólnego i przeżycia bez chłoniaka Hodgkina były co najmniej średniej jakości, natomiast dane naukowe dotyczące ryzyka rozwoju nowotworów wtórnych były częściowo niskiej jakości z powodu małej liczby nowotworów wtórnych zaobserwowanych w badaniach lub zbyt krótkiego okresu obserwacji. Podsumowując, wnioski dotyczące ryzyka wtórnych nowotworów są niepewne do czasu zebrania danych obejmujących dłuższy okres obserwacji. W analizie uwzględniono wiele starszych badań, dlatego podczas interpretacji wyników należy pamiętać, że metody radioterapii mogły ulec poprawie.

Stosowanie schematów z zintensyfikowanym protokołem chemioterapii zwiększa ryzyko wtórnej białaczki, jednak wydłuża przeżycie wolne od chłoniaka Hodgkina. Decyzje dotyczące leczenia powinny być dostosowane do indywidualnego pacjenta. Radioterapia po ustąpieniu pierwotnego nowotworu jest związana ze zwiększonym ryzykiem nowotworów wtórnych. Dlatego wydaje się istotne, aby określić populację pacjentów, którzy po chemioterapii mogą być bezpiecznie leczeni bez stosowania radioterapii, zarówno w przypadku wczesnych jak i późnych stadiów choroby. W przypadku wczesnych stadiów nie wydaje się, aby optymalizacja metod leczenia, na przykład mniejsza liczba cykli chemioterapii, zawężone pole lub zmniejszona dawka radioterapii znacząco wpływały na przeżycie wolne od chłoniaka Hodgkina lub ryzyko wystąpienia nowotworów wtórnych.

Uwagi do tłumaczenia: 

Tłumaczenie: Paweł Nowakowski Redakcja: Piotr Sawiec, Małgorzata Kołcz

Tools
Information