Pytanie badawcze

Przeprowadziliśmy przegląd danych naukowych dotyczących skuteczności jakichkolwiek interwencji zachowawczych, których celem jest zapobieganie ubytkowi słuchu u dzieci leczonych z powodu nowotworów złośliwych terapią opartą na pochodnych platyny (to znaczy zawierającej leki przeciwnowotworowe takie jak cisplatyna, karboplatyna, oksaliplatyna lub połączenia tych leków). Poszukiwaliśmy również danych dotyczących skuteczności interwencji przeciwnowotworowych, powodowane efekty uboczne inne niż ubytek słuchu oraz jakość życia.

Wprowadzenie

Chemioterapia oparta na pochodnych platyny, obejmująca leki takie jak cisplatyna, karboplatyna, oksaliplatyna, lub na połączeniu tych leków, stosowana jest w leczeniu różnych typów nowotworów złośliwych wieku dziecięcego. Niestety, jednym z najpoważniejszych efektów ubocznych tej chemioterapii jest ubytek słuchu. Może on wystąpić nie tylko podczas terapii, lecz również wiele lat po zakończeniu leczenia. Pomimo, że ubytek słuchu nie jest stanem zagrażającym życiu, to zwłaszcza gdy wystąpi w czasie pierwszych trzech lat życia dziecka, może prowadzić do trudności w nauce szkolnej i funkcjonowaniu psychospołecznym. Dlatego też, prewencja indukowanego chemioterapią pochodnymi platyny ubytku słuchu jest niezmiernie ważna i może polepszyć jakość życia dzieci poddawanych leczeniu przeciwnowotworowemu oraz tych które przebyły takie leczenie w przeszłości.

Charakterystyka badania

Dane naukowe są aktualne do stycznia 2019 roku.

Odnaleziono dwa badania z randomizacją (badania kliniczne, w których osoby biorące udział są losowo przydzielane do dwóch lub więcej grup leczniczych) oraz jedno badanie z grupą kontrolną (badanie kliniczne, w których osoby są przydzielane do jednej z dwóch lub więcej grup, jednak nie odbywa się to w sposób losowy). Obejmowały one łącznie 149 uczestników i we wszystkich porównywano leczenie amifostyną z niepodejmowaniem terapii. Dwa badania obejmowały dzieci chorujące na osteosarcomę (rodzaj nowotworu kości), zaś w trzecim badaniu opisywano dzieci chorujące na hepatoblastomę (rodzaj nowotworu wątroby). Połączenie wyników badań włączonych do analizy nie było możliwe. Nie jest jasne, jak długo uczestnicy byli monitorowani.

Znaleźliśmy również jedno randomizowane badanie (109 dzieci ze zlokalizowanym wątrobiakiem zarodkowym) porównujące tiosiarczan sodu z brakiem dodatkowego leczenia. Połowa uczestników była monitorowana przez ponad cztery lata.

Główne wyniki

Na dzień dzisiejszy brak jest danych naukowych z poszczególnych badań wskazujących na prewencyjne działanie amifostyny na ubytek słuchu. Tylko jedno badanie dostarczyło informacji na temat odpowiedzi nowotworu na leczenie oraz efektów ubocznych, dlatego też nie mogliśmy wysnuć jednoznacznych wniosków. W żadnym z badań nie oceniano przeżywalności ani jakości życia. Ubytek słuchu wydawał się być mniejszy przy zastosowaniu tiosiarczanu sodu, ale wpływ tiosiarczanu sodu na odpowiedź raka i skutki uboczne był niepewny. Nie zidentyfikowano odpowiednich badań oceniających stosowanie innych potencjalnych leków w prewencji ubytku słuchu lub ich stosowania w leczeniu innych typów nowotworów. Przed sformułowaniem ostatecznych wniosków na temat użyteczności potencjalnych leków (amifostyny lub innych leków) w prewencji ubytku słuchu u dzieci leczonych chemioterapią pochodnymi platyny, potrzeba więcej wysokiej jakości badań.

Jakość danych naukowych

Jakość danych naukowych była umiarkowana (dla ubytku słuchu z tiosiarczanem sodu) lub niska (dla wszystkich innych wyników). Jakość danych naukowych była ograniczona ze względu na problemy z projektem badania (dla wszystkich wyników) i niewielką liczbę uczestników w każdym badaniu (dla wszystkich wyników z wyjątkiem ubytku słuchu z tiosiarczanem sodu).