Podsumowanie dotyczy stanu badań naukowych na temat skutków operacyjnego leczenia złamania obojczyka w porównaniu z leczeniem nieoperacyjnym (zachowawczym), takim jak noszenie temblaka czy opatrunku ósemkowego przez dwa do sześciu tygodni.

Wprowadzenie

Obojczyk można porównać do pomostu biegnącego poprzecznie z przodu klatki piersiowej i łączącego rękę z klatką piersiową. Odpowiada on za stabilizację barku, umożliwiając jednocześnie swobodny ruch ręki, oraz zapewnia obszar przyczepu dla mięśni, działając także jako część układu mięśniowo-szkieletowego używana podczas oddychania. Chroni również nerwy i naczynia krwionośne, a także pełni istotną funkcję estetyczną, wpływając na fizyczny wygląd człowieka. Najczęstszą lokalizacją złamania obojczyka jest jego środkowa jedna trzecia. Do urazu dochodzi zwykle u młodzieży lub starszych dorosłych. Wynika zwykle z bezpośredniego upadku na zewnętrzną stronę barku. Większość złamań środkowej jednej trzeciej obojczyka jest leczona zachowawczo (nieoperacyjnie). Niemniej jednak, wynik takiego leczenia może być niesatysfakcjonujący w przypadku bardziej poważnych złamań. Leczenie chirurgiczne polega na nastawieniu kości oraz zazwyczaj na wykonaniu stabilizacji wewnętrznej za pomocą płytki ze śrubami lub metalowego gwoździa wprowadzanego do środka obojczyka (śródszpikowo).

Wyniki wyszukiwania

Przeszukaliśmy medyczne bazy danych pod kątem danych dostępnych do grudnia 2017 i włączyliśmy 14 badań obejmujących łącznie 1469 uczestników ze złamaniem środkowej jednej trzeciej obojczyka z przemieszczeniem lub z przemieszczeniem kątowym. Wszyscy uczestnicy byli osobami dorosłymi w wieku od 17 do 70 lat z przewagą mężczyzn. W dziesięciu badaniach porównywano stabilizację płytką z leczeniem zachowawczym (temblak i/lub opatrunek ósemkowy), a w czterech porównano zespolenie śródszpikowe z noszeniem temblaku lub opatrunku ósemkowego.

Główne wyniki

W przeglądzie wykazano, że operacja w porównaniu z leczeniem zachowawczym w perspektywie jednego roku może nie wpłynąć na polepszenie czynności kończyny górnej, lepszą kontrolę bólu czy jakość życia. Leczenie operacyjne może jednak zmniejszyć ryzyko niepowodzenia leczniczego, kiedy potrzebna jest wtórna operacja w przypadku niegojących się złamań lub złamań nieprawidłowo zagojonych. Nie jesteśmy pewni, czy operacja zapewnia lepszy ogólny wynik kosmetyczny. Chociaż zabieg zmniejsza deformację barku, może pozostawiać brzydkie blizny i widoczne [pod skórą] metalowe elementy stabilizacyjne. Nie jesteśmy także pewni, czy istnieją różnice między leczeniem operacyjnym a zachowawczym pod względem ryzyka powikłań. Jednak charakter tych powikłań różni się często w zależności od zastosowanego leczenia. Powikłania pooperacyjne, takie jak zakażenie rany z jej rozejściem czy podrażnienie wynikające z obecności elementów stabilizacji wewnętrznej wymagające dodatkowego zabiegu, muszą zostać zestawione i porównane z bardziej prawdopodobnymi powikłaniami po założeniu temblaku, takimi jak sztywność barku czy niepowodzenie w gojeniu złamania.

Jakość danych naukowych

Wszystkie 14 badań miało swoje słabe strony, które mogły wpłynąć na rzetelność ich wyników. Oceniliśmy, że dane naukowe dotyczące wszystkich badanych efektów zdrowotnych były niskiej bądź bardzo niskiej jakości.

Wnioski

Dane naukowe niskiej jakości wskazują, że leczenie operacyjne prawdopodobnie nie powoduje ani większych korzyści, ani częstszych powikłań w porównaniu z leczeniem zachowawczym. Nie jesteśmy jednak pewni co do tych wyników i dalsze badania mogą zmienić wyciągnięte wnioski.