Zagadnienie
W niemal wszystkich krajach na całym świecie, większość ludzi spożywa zbyt dużo soli. Stanowi to problem, ponieważ nadmiar soli w diecie może skutkować wysokim ciśnieniem krwi, co z kolei może doprowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca i udar. Aby zmniejszyć ilość spożywanej soli, rządy wielu krajów opracowały krajowe inicjatywy zmniejszenia spożycia soli.

Pytanie badawcze
Naszym celem była ocena, czy krajowe inicjatywy redukcji soli są skuteczne w zmniejszaniu spożycia soli, w docelowych populacjach.

Charakterystyka badania
Poszukiwaliśmy publikacji i raportów rządowych oraz nawiązaliśmy bezpośredni kontakt z osobami pracującymi, w projektach związanych z redukcją spożycia soli w poszczególnych krajach. Dane są aktualne do 5 stycznia 2015 roku, kiedy przeprowadzono ostatnie przeszukiwanie elektronicznych baz danych. Inicjatywy z 15 krajów spełniały kryteria włączenia. Dane z 10 krajów pochodzące z badań obejmujących łącznie 64,798 uczestników były odpowiednie, aby przeprowadzić analizę ilościową. Oceniane inicjatywy były zróżnicowane, od pojedynczego działania (np. podczas opracowywania niniejszego przeglądu, Japonia prowadziła publiczną kampanię informacyjną) po wiele działań (np. w Wielkiej Brytanii, prowadzone było 5 interwencji, w tym: umieszczanie informacji na opakowaniach produktów żywnościowych, ograniczenia dotyczące produktów wprowadzanych do sprzedaży przeznaczonych dla dzieci oraz modyfikowanie składu produktów żywnościowych). Spośród 15 krajów, które spełniały kryteria włączenia, siedem ujawniło informacje dotyczące źródła finansowania, a sześć z nich finansowane było z innych źródeł niż przemysł spożywczy. Pozostałe osiem krajów nie podało źródła finansowania dla jednej lub większej liczby danych.

Główne wyniki i jakość danych naukowych
Pięć z 10 krajów, uwzględnionych w analizie ilościowej, (Chiny, Finlandia, Francja, Irlandia i Anglia) wykazało zmniejszenie spożycia soli oceniane po prowadzonych działań. Dwa z 10 krajów (Kanada, Szwajcaria) wykazały wzrost spożycia soli po interwencji. Jednakże, w obu krajach dostępne były tylko dane z kilku lat przed rozpoczęciem interwencji. Ponieważ inicjatywy były bardzo różne, nie możemy sformułować ogólnych wyników, czy tego typu inicjatywy są skuteczne.

Gdy skupiliśmy się wyłącznie na badaniach z siedmiu krajów, w których inicjatywy redukcji soli opierały się na wielu działaniach i nie koncentrowały się wyłącznie na edukacji społeczeństwa, okazało się, że ponad połowa (cztery z siedmiu) wykazała spadek spożycia soli z poziomu przed-interwencją względem czasu po-interwencji.

Gdy badaliśmy dziewięć inicjatyw, które oceniały wyniki osobno dla mężczyzn i kobiet, okazało się, że wśród mężczyzn, w ponad połowie badań (pięć z dziewięciu badań) stwierdzono zmniejszenie spożycia soli po interwencji. Wśród kobiet, ta zależność była mniej wyraźna, gdzie w trzech z dziewięciu interwencji nastąpiło zmniejszenie spożycia, w dwóch zaobserwowano wzrost i w czterech nie wykazano żadnych zmian w spożyciu soli.

Badania o małym ryzyku błędu systematycznego, takie jak badania z grupą kontrolną i randomizacją, zazwyczaj nie są odpowiednie do oceny złożonych inicjatyw, takich jak te oceniane w niniejszym przeglądzie; dlatego oceniliśmy, że wszystkie z włączonych badań charakteryzują się niską jakością metodologiczną. Duże, krajowe i reprezentatywne próby populacji oraz staranne pomiary poziomu spożycia sodu były mocnymi stronami w kilku badań. Jednak z powodu ograniczeń dotyczących rodzaju badań, wiarygodność wyników nie jest jasna.

Generalnie, nasze wyniki wskazują, że krajowe inicjatywy rządowe mają potencjał, aby osiągnąć zmniejszenie spożycia soli na poziomie populacji, zwłaszcza wśród mężczyzn, szczególnie wtedy, gdy działania te obejmują więcej niż jedną strategię i obejmują działania strukturalne, takie jak zmiana składu żywności (np. stosowanie przez przemysł spożywczy mniejszej ilości soli w produktach żywnościowych). Duże zróżnicowanie wyników wszystkich badań okazało się wyzwaniem w interpretacji aktualnych danych naukowych co wskazuje potrzebę prowadzenia dalszych badań aby pomóc w wyjaśnieniu omawianego zagadnienia.