Jaki jest cel tego przeglądu?
Celem tego przeglądu Cochrane było uzyskanie wiedzy, czy fotokoagulacja laserowa jest pomocna w leczeniu cukrzycowego obrzęku plamki oka. Badacze Cochrane zebrali i przeanalizowali wszystkie istotne badania, aby odpowiedzieć na to pytanie i znaleźli 24 badania.

Kluczowe informacje
Przegląd wykazał, że fotokoagulacja laserowa może zmniejszać ryzyko utraty wzroku. Nowsze (łagodniejsze) typy fotokoagulacji laserowej mogą także przynosić lepsze efekty niż standardowy laser. Badania nad tymi nowszymi typami laserów trwają.

Co badano w ramach przeglądu?
Cukrzyca jest schorzeniem, w którym poziom glukozy (cukru; przyp.tłum.) we krwi jest zbyt wysoki. U niektórych osób z cukrzycą mogą rozwinąć się problemy z oczami spowodowane retinopatią cukrzycową (powikłanie związane z cukrzycą; przyp.tłum.). Dzieje się tak ponieważ cukrzyca wpływa na małe naczynia krwionośne na dnie oka (siatkówka). U osób z retinopatią cukrzycową może dochodzić do obrzęku centralnej części dna oka: jest to znane jako cukrzycowy obrzęk plamki. Leczenie cukrzycowego obrzęku plamki jest ważne, ponieważ powikłanie to może prowadzić do utraty wzroku.

Okuliści mogą leczyć dno oka przy użyciu małych przypaleń (koagulacji; przyp.tłum.) lasera w celu zmniejszenia ryzyka utraty wzroku w przebiegu cukrzycowego obrzęku plamki. Jest to fotokoagulacja laserowa. W nowszych typach fotokoagulacji laserowej, znanej jako podprogowa, przypalenia lasera są aplikowanie przy użyciu mniejszej energii i powodują mniejsze uszkodzenia. Mogą być stosowane różne typy laserów. Głównymi typami są lasery argonowe i diodowe.

Jakie są główne wyniki tego przeglądu?
Badacze Cochrane znaleźli 24 odpowiadające badania. Dziewięć z nich pochodziło z Europy, siedem z USA i cztery z Azji. Pozostałe pochodziły z Afryki, Australii, Ameryki Południowej, a jedno badanie zostało przeprowadzone w Europie oraz Azji. Niektóre z nich porównywały fotokoagulację laserową z brakiem jej stosowania u pacjentów z cukrzycowym obrzękiem plamki. W innych badaniach porównywano różną intensywność laserów, na przykład laser podprogowy i standardowy. Kolejne badania porównywały różne rodzaje laserów (głównie argonowy i diodowy).

Badacze Cochrane ocenili pewność oszacowania danych naukowych dla każdego analizowanego wyniku. Poszukiwali oni czynników, które mogły przyczynić się do gorszej pewności oszacowania wyników, takich jak problemy ze sposobem przeprowadzenia badania, bardzo mała liczebność grup i rozbieżne wyniki pomiędzy badaniami. Szukali również czynników, które mogły wskazywać na większą pewność oszacowania, włączając w to bardzo duże efekty. Badacze ocenili każde badanie jako bardzo niskiej, niskiej, umiarkowanej lub wysokiej pewności oszacowania danych.

W przeglądzie badań wykazano:

• osoby z cukrzycowym obrzękiem plamki, które otrzymały leczenie laserem miały mniejsze prawdopodobieństwo utraty wzroku w czasie jednego do trzech lat w porównaniu z pacjentami bez leczenia (umiarkowana pewność oszacowania danych naukowych). Osoby te miały również większą szansę na poprawę objawów w obrzęku plamki na dnie oka;
• na podstawie danych o niskiej pewności oszacowania sugerowano, że laser podprogowy może być podobny lub prawdopodobnie lepszy niż laser standardowy. Badania dotyczące lasera podprogowego obecnie trwają;
• nie było jednoznacznych danych na jakąkolwiek różnicę pomiędzy różnymi typami laserów (w szczególności pomiędzy laserem argonowym i diodowym);
• nie pojawiały się żadne istotne działania niepożądane po leczeniu laserowym.

Na ile aktualny jest ten przegląd?
Badacze Cochrane poszukiwali badań opublikowanych do 24 lipca 2018 r.