Pytanie badawcze

Czy ćwiczenia wpływają na poprawę aktywności, uczestnictwa w sytuacjach życiowych i jakości życia u osób z dziecięcym porażeniem mózgowym (ang. cerebral palsy; CP)?

Wprowadzenie

Mózgowe porażenie dziecięce (CP) jest spowodowane urazem mózgu, które zaburza prawidłowy rozwój niemowlęcia. Osoby z CP mają obniżoną siłę mięśni i wydajność wysiłkową, co może wpłynąć na ich zdolności do wykonywania zwykłych czynności, takich jak stanie, chodzenie, bieganie i uczestnictwo w życiu codziennym. Ćwiczenia są rozumiane jako zaplanowane, zorganizowane i powtarzające się działania, których celem jest poprawa kondycji fizycznej. Ćwiczenia aerobowe (tlenowe) mają na celu poprawić wydolność tlenową, podczas gdy trening siłowy (oporowy) wpływa na poprawę siły mięśniowej. Pracownicy służby zdrowia często zalecają ćwiczenia osobom z CP, przede wszystkim by poprawić ich funkcjonowanie, ale do tej pory nie było kompleksowej oceny danych naukowych potwierdzających skuteczność aktywności fizycznej u osób z CP.

Charakterystyka badań

W czerwcu 2016 r. przeszukaliśmy wszystkie dostępne badania, które badają skuteczność ćwiczeń u osób z CP. Do przeglądu włączyliśmy 29 badań, które łącznie obejmowały 926 osób z CP, z czego 53% stanowili mężczyźni. Pięć z badań przeprowadzono w USA, cztery w Australii, dwa w Egipcie, Korei, Arabii Saudyjskiej, Tajwanie, Holandii i Wielkiej Brytanii, trzy w Grecji oraz jedno we Włoszech, Norwegii, Indiach i RPA.

Jedno z badań obejmowało tylko osoby dorosłe z CP, a trzy inne - młodzież i młodych dorosłych. W większości badań uczestniczyły dzieci z CP, które mogły samodzielnie chodzić z lub bez pomocy chodzika. Cztery inne badania objęły także osoby, które używały mobilnych urządzeń kołowych (np. wózków inwalidzkich) w większości sytuacji, a w jednym brały udział osoby, które zawsze korzystały z urządzeń mobilnych. Trzy badania nie przedstawiły informacji o zdolności funkcjonalnej uczestników i tylko w dwóch badaniach dostępna była informacja o zdolnościach manualnych (używanie rąk do obsługi przedmiotów). W ośmiu badaniach porównywano ćwiczenia aerobowe ze zwykłą opieką (np. opieka, jaką pacjent otrzymuje w praktyce), w kolejnych 15 badań oceniano trening oporowy (rodzaj ćwiczeń, które mają na celu wzmocnienie siły mięśni) w porównaniu ze zwykłą opieką lub brakiem leczenia, w 4 badaniach trening mieszany (ćwiczenia aerobowe i oporowe) porównywano ze zwykłą opieką lub brakiem leczenia, a dwa kolejne oceniały ćwiczenia aerobowe vs. trening oporowy.

Główne wyniki

Ćwiczenia aerobowe mogą poprawić aktywność ocenianą jako funkcje motoryczne, ale wydaje się, że nie wpływają na poprawę szybkości i wytrzymałości podczas chodzenia, uczestnictwo w życiu lub wydolność wysiłkową wśród dzieci z CP w czasie obserwacji krótko- lub średnioterminowej. Żadne z badań nie analizowało wpływu ćwiczeń aerobowych na uczestnictwo lub jakość życia.

Trening oporowy nie poprawia funkcji motorycznych, prędkości chodu, uczestnictwa w życiu w okresie krótko- lub średnioterminowy, a także jakości życia w krótkim czasie u dzieci i młodzieży z CP, ale może pozytywnie wpływać na siłę mięśni.

Trening mieszany nie poprawia funkcji motorycznych lub szybkości chodu, ale pozytywnie wpływa na uczestnictwo dzieci i młodzieży z CP (w życiu codziennym; przyp.tłum.) w obserwacji krótkoterminowej.

Nie znaleźliśmy dowodów potwierdzających wpływ treningu aerobowego i siłowego na funkcje motoryczne, ale różnica była widoczna w sile mięśni w obserwacji krótkoterminowej.

Mimo, iż dane sugerują, że ćwiczenia są bezpieczne u osób z CP, tylko 16 badań (55%) zawierało informacje dotyczące zdarzeń niepożądanych, w tych badaniach nie zaobserwowano poważnych działań niepożądanych. Wszystkie badania, które zostały włączone do tego przeglądu, miały małą liczbę uczestników. Oznacza to, że nie możemy być pewni dokładności wyników.

Jakość danych naukowych

Oceniliśmy, że jakość wszystkich danych była niska lub bardzo niska. Wszystkie badania miały małą liczbę uczestników. Stwierdzono niewiele badań dotyczących dorosłych z CP lub osób z CP, które nie mogły samodzielnie chodzić, dlatego też nasze wyniki mogą nie mieć zastosowania do tych grup. Kilka badań dostarczyło szczegółów dotyczących częstotliwości, intensywności i czasu zaleconych ćwiczeń. Dalsze badania oceniające skuteczność i wpływ ćwiczeń na aktywność i uczestnictwo w życiu (osób z CP; przyp.tłum.) są potrzebne. Badania takie powinny określić, w jaki sposób ilość i intensywność ćwiczeń u osób z CP ma wpływ na ich skuteczność, ale także, czy aktualne wytyczne dotyczące aktywności fizycznej dla populacji ogólnej można odnosić do chorych z CP.