Wprowadzenie
Dysfunkcja łożyska występuje, kiedy nie spełnia ono wymagań rosnącego dziecka. Może to prowadzić do gorszego wzrostu i mniejszej masy ciała niż prognoza (na podstawie wieku ciążowego; przyp.tłum.) lub poronienia. Obecnie nie jest łatwo wykryć dysfunkcję łożyska przed urodzeniem; najczęściej do identyfikacji małych dzieci wykorzystywany jest obraz ultrasonograficzny (usg). Dostępne są jednak testy oznaczające we krwi i moczu matki substancje, które są wytwarzane przez łożysko. Na ich podstawie można stwierdzić, że łożysko nie funkcjonujące prawidłowo. Naszym celem było znalezienie najlepszego testu służącego do identyfikacji dysfunkcji łożyska.
Co udało nam się stwierdzić?
Poszukiwaliśmy badań w październiku 2016 roku i zidentyfikowaliśmy 24 059 opracowań; 91 z nich dostarczyło nam informacji, które moglibyśmy uwzględnić w tym przeglądzie. Przyjrzeliśmy się badaniu usg i 6 różnym testom do oznaczania substancji łożyskowych, w tym białek i hormonów. Badania te objęły 175 426 kobiet, z czego 15 471 ciąż zakończyło się urodzeniem małego dziecka (dziecko małe w stosunku do wielu ciążowego; przyp.tłum.), a 740 zakończyło się urodzeniem dziecka martwego.
Jakie dane znaleźliśmy
Wśród 91 uwzględnionych badań 86 zawierało informacje o małych dzieciach, z czego 18 dotyczyło również urodzenia martwego płodu. Kolejne 5 badań dotyczyło wyłącznie urodzenia martwego dziecka. Najdokładniejszym testem do wykrywania dziecka małego było badanie usg, na podstawie którego można było oszacować jego masę ciała. Spośród substancji mierzonych we krwi matki, najbardziej dokładnym był ludzki laktogen łożyskowy, który jest hormonem wytwarzanym przez łożysko w czasie ciąży. Było tylko jedno badanie, w którym analizowano zarówno badanie usg, jak i dokonywano oznaczeń substancji łożyskowych. Oznaczenie łożyskowego czynnika wzrostu było najdokładniejszym testem w celu identyfikacji dziecka, które mogłoby się urodzić martwe; nie było badań dotyczących oceny ultrasonograficznej w wykrywaniu dzieci z grupy ryzyka obumarciem wewnątrzłonowym. Badania substancji łożyskowych były lepsze w identyfikacji dziecka zagrożonego zgonem wewnątrzmacicznym niż niską masą urodzeniową.
Inne ważne informacje do rozważenia
Wiele badań objętych tym przeglądem przeprowadzono w latach 1974-2016. Badania dotyczące oznaczeń substancji łożyskowych prowadzono głównie przed 1991 r. i po 2013 r. Wcześniejsze badania mogą nie odzwierciedlać rozwoju technologii w diagnostyce laboratoryjnej. Potrzebne są dalsze badania, aby dowiedzieć się, czy połączenie badania usg i badań krwi matki mogłoby poprawić identyfikację ciąży, która ukończy się urodzeniem małego dziecka lub obumarciem płodu. W ramach tego przeglądu nie zidentyfikowano żadnych badań dotyczących dokładności badań ultrasonograficznych i badań krwi stosowanych łącznie.
Tłumaczenie: Klaudyna Strzelecka Redakcja: Piotr Sawiec, Małgorzata Kołcz