Pytanie badawcze
Naszym celem była ocena bezpieczeństwa i skuteczności klinicznej transfuzji płytek krwi (przetoczenie preparatu krwiopochodnego; przyp.tłum.) u osób z niską ich liczbą wymagających operacji. W przeglądzie przedstawiono trzy porównania: transfuzja płytek krwi w porównaniu z brakiem takiej interwencji; przetoczenie płytek krwi w porównaniu z leczeniem alternatywnym (leki zmniejszające ryzyko krwawienia lub zwiększające liczbę płytek) lub przeprowadzenie transfuzji płytek krwi w przypadku, gdy ich liczba jest niższa od określonego poziomu (mała liczba płytek krwi, np. 20 × 109/l w porównaniu z nieco wyższą, np. 50 × 109/l).
Naszą grupą docelową były osoby z niską liczbą płytek krwi w każdym wieku, które wymagały operacji. Wykluczono badania przeprowadzone u osób z niską liczbą płytek krwi, które miały aktywne krwawienie.
Główne wyniki
Nie było wystarczających danych naukowych, które pomogłyby w sformułowaniu wskazówek odnośnie przeprowadzania transfuzji płytek krwi u osób z niską ich liczbą przed operacją. Brakuje danych naukowych (dotyczących tej interwencji; przyp. tłum.) u niemowląt i dzieci lub przed dużym zabiegiem operacyjnym.
Co analizowano w tym przeglądzie?
Płytki są niewielkimi komórkami (elementami morfotycznymi; przyp. tłum.) we krwi pomagającymi w tworzeniu skrzepu, co wpływa na zatrzymanie krwawienia. Jeśli osoba z małą liczbą płytek krwi wymaga operacji, jest narażona na zwiększone ryzyko krwawienia w trakcie i po zabiegu. W celu zmniejszenia ryzyka krwawienia stosuje się szereg strategii, takich jak transfuzja płytek krwi (przetoczenie płytek do krwiobiegu) w celu zwiększenia ich liczby, podawanie leków zwiększających liczbę płytek lub podawanie leków zmniejszających ryzyko krwawienia. Obecne strategie nie są oparte na dobrych danych naukowych, ale na indywidualnym doświadczeniu klinicznym i wiedzy specjalistycznej.
Jakie są główne wyniki tego przeglądu?
Znaleźliśmy pięć randomizowanych badań kontrolnych (badania kliniczne, w których osoby są losowo przydzielane do jednej z dwóch lub więcej grup leczenia) kwalifikujących się do włączenia do niniejszego przeglądu. Dwa z tych badań są nadal w toku. Trzy zakończone badania były małe z łączną liczbą 180 uczestników. Wszystkie badania przeprowadzono u osób dorosłych, które wymagały niewielkiego zabiegu chirurgicznego lub inwazyjnego (procedura przeprowadzana przez skórę, jamę ciała lub otwory anatomiczne). Dwa badania przeprowadzono u osób dorosłych z chorobą wątroby, a jedno badanie u pacjentów przebywających na oddziale intensywnej terapii. W jednym badaniu porównywano transfuzję płytek krwi z brakiem tej interwencji. W innym analizowano przetoczenie płytek krwi w porównaniu z podaniem leków zwiększających liczbę płytek. W kolejnym badaniu porównywano transfuzję płytek krwi z lekiem, który zmniejszał ryzyko krwawienia. Nie znaleźliśmy żadnych badań oceniających transfuzję płytek krwi przy różnej ich liczbie jako wytycznej do wykonania przetoczenia.
Nie było wystarczających danych naukowych, aby stwierdzić, czy transfuzje płytek krwi wpłynęły na ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, niewielkiego lub poważnego krwawienia związanego z zabiegiem lub ryzyko poważnych skutków ubocznych. Jedyne dostępne dane naukowe były bardzo niskiej jakości ponieważ oszacowania były bardzo nieprecyzyjne, badania były obarczone ryzykiem błędu systematycznego (uczestnicy i lekarze wiedzieli, jakie leczenie otrzymują pacjenci), a dane dotyczyły tylko osób dorosłych z chorobami wątroby wymagających zabiegu stomatologicznego lub biopsji wątroby (próbka wątroby pobrana do analizy [podczas nakłucia wykonanego przez skórę; przyp. tłum]) lub osób dorosłych na oddziałach intensywnej terapii, które wymagały założenia rurki wspomagającej oddychanie (tracheotomia).
Żadne z badań nie raportowało zgonów z jakiejkolwiek przyczyny w ciągu 90 dni po operacji, zgonów z powodu krwawienia, infekcji lub zakrzepu, liczby krwinek czerwonych (krwinki przenoszące tlen we krwi), transfuzji płytek krwi, które otrzymał każdy uczestnik, długości pobytu w szpitalu lub jakości życia.
Żadne z badań nie obejmowało dzieci ani osób wymagających przeprowadzenia dużego zabiegu chirurgicznych lub operacji w trybie pilnym.
Na ile aktualne są przedstawione dane naukowe?
Poszukiwaliśmy badań opublikowanych do grudnia 2017 roku.
Tłumaczenie: Joanna Zając Redakcja: Małgorzata Kołcz