Co to są szumy uszne?
Szumy uszne to percepcja dźwięku, który nie ma swojego zewnętrznego, rzeczywistego źródła. Dźwięk ten jest często opisywany jako dzwonienie, syczenie, brzęczenie lub szeleszczenie. Szumy uszne występują powszechnie i dotyczą od 5% do 43% populacji ogólnej, a częstość występowania zwiększa się wraz z wiekiem. Dla niektórych szumy uszne są uporczywe i uciążliwe, mogą powodować problemy ze snem (bezsenność), trudności z koncentracją, trudności w komunikacji i interakcjach społecznych, a także lęk i depresję. Postępowanie może obejmować: edukację i poradnictwo, terapię relaksacyjną, terapię szumów usznych metodą habituacji (ang. Tinnitus Retraining Therapy, TRT), terapię poznawczo-behawioralną (ang. cognitive behavioural therapy, CBT), wykorzystanie generatora szumów usznych lub aparatu słuchowego czy terapie lekowe. Stosuje się również suplement ziołowy Ginkgo biloba.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Chcieliśmy dowiedzieć się, czy Ginkgo biloba zmniejsza nasilenie szumów usznych oraz czy jego zastosowanie wiąże się ze szkodliwymi czy niepożądanymi skutkami.
Co zrobiliśmy?
Szukaliśmy badań przeprowadzonych wśród dorosłych i dzieci z szumami usznymi, w których porównywano stosowanie Ginkgo biloba z placebo (leczeniem pozorowanym), z niestosowaniem leczenia lub z samą edukacją/informacją. Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy naszą pewność do danych naukowych w oparciu o kryteria takie jak sposób przeprowadzenia badań i liczba uczestników.
Czego się dowiedzieliśmy?
Znaleźliśmy 12 badań, w których wzięło udział łącznie 1915 osób. W 11 badaniach porównywano działanie Ginkgo biloba z placebo. W jednym z badań efekty działania Ginkgo biloba w połączeniu z aparatem słuchowym porównywano ze stosowaniem samego aparatu słuchowego.
Główne wyniki
Kiedy zestawiliśmy ze sobą wyniki 2 badań, w których w ten sam sposób mierzono nasilenie szumów usznych, stwierdziliśmy, że stosowanie Ginkgo biloba może przynieść niewielki lub żaden efekt w porównaniu z placebo, ale dane naukowe są bardzo niepewne. W 4 zidentyfikowanych przez nas badaniach, które uwzględniały jakiekolwiek poważne szkodliwe skutki, dla Ginkgo biloba nie odnotowano żadnych poważnych skutków niepożądanych. Dlatego jego stosowanie prawdopodobnie nie powoduje żadnej różnicy pod względem tego ryzyka w porównaniu z placebo. Jednak we włączonych badaniach nie oceniano potencjalnie szkodliwego działania Ginkgo biloba w połączeniu z innymi lekami. Różnica między działaniem Ginkgo biloba i placebo pod względem głośności doświadczanych szumów usznych może nie istnieć, ale wyniki te są bardzo niepewne. Stwierdziliśmy również, że różnica pod względem innych punktów końcowych (jakość życia związana ze zdrowiem i drobne działania niepożądane, takie jak objawy ze strony przewodu pokarmowego, ból głowy czy reakcja alergiczna) może nie istnieć. Porównując Ginkgo biloba z placebo, nie ma dowodów sugerujących, że suplementacja wpływa na nasilenie szumów usznych.
Przyjrzeliśmy się badaniu, w którym skuteczność suplementacji Ginkgo biloba w połączeniu z aparatem słuchowym porównano ze stosowaniem samego aparatu słuchowego. Przy użyciu skali oceniano w nim różnicę w zmianie nasilenia i głośności szumów usznych w okresie 3 miesięcy. W badaniu tym nie odnotowywało żadnych innych interesujących nas punktów końcowych. Było to pojedyncze, bardzo małe badanie (obejmujące 22 osoby), a dane naukowe bardzo niepewne. Nie udało nam się wyciągnąć żadnych znaczących wniosków z wyników tego badania.
Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?
Pomimo tego, że znaleźliśmy 12 badań, połowa z nich nie dotyczyła interesujących nas punktów końcowych. Nie byliśmy w stanie zestawić ze sobą wyników wszystkich badań. Nie jesteśmy pewni danych naukowych dotyczących skuteczności działania Ginkgo biloba na nasilenie szumów usznych, w porównaniu z placebo. Wynika to z faktu, że w jednym z badań niektóre osoby wycofały się, włączono tylko osoby powyżej 60 roku życia, badania były małe i w bardzo niewielu z nich odnotowano interesujący nas punkt końcowy. Mamy niewielkie zaufanie do wyników odnośnie poważnych skutków ubocznych, ponieważ w żadnym z badań ich nie raportowano, a badania mogły być nieprawidłowo przeprowadzone. W przypadku poziomu głośności szumów usznych nie jesteśmy pewni wyników, ponieważ badanie, w którym dokonano pomiaru głośności było bardzo małe, a część osób zrezygnowała z udziału. Tylko w jednym badaniu oceniano taki punkt końcowy. Mamy niewielkie zaufanie do danych dotyczących jakości życia związanej ze zdrowiem i drobnych działań niepożądanych, ponieważ badania były małe i mogły zawierać błędy w sposobie przeprowadzenia.
Nie jesteśmy pewni danych w zakresie skuteczności działania Ginkgo w połączeniu z aparatem słuchowym, ponieważ liczba uczestników badania była bardzo mała.
Jak aktualne są przedstawione dane naukowe?
Dane są aktualne do czerwca 2022 r.
Tłumaczenie: Małgorzata Maraj Redakcja: Karolina Moćko